Profesor Leon Piniński o projekcie prawa małżeńskiego z 1929 r.
Abstrakt
W niniejszym opracowaniu zostały omówione zagadnienia związane z problemem unifikacji polskiego prawa rodzinnego po 1918 r., ze szczególnym uwzględnieniem prawa małżeńskiego, które budziło wówczas wielkie emocje w polskim społeczeństwie. Skupiono się na dyskusji wokół projektu osobowego prawa małżeńskiego opracowanego przez prof. K. Lutostańskiego w 1929 r. W 1931 r. Związek Polskiej Inteligencji Katolickiej przeprowadził ankietę w sprawie wspomnianego projektu, w której udział wzięło 11 wybitnych przedstawicieli życia społecznego i środowiska naukowego okresu międzywojennego, w tym prof. Leon Piniński. W artykule szczególną uwagę zwrócono na stanowisko prof. Leona hr. Pinińskiego w sprawie osobowego prawa małżeńskiego, jako że on również zabrał głos w polemice toczącej się nad rozwiązaniami przyjętymi w projekcie.
Słowa kluczowe:
Leon Piniński, osobowe prawo małżeńskie, okres międzywojenny, unifikacja, kodyfikacjaBibliografia
Abraham W., Zagadnienie kodyfikacji prawa małżeńskiego, Lwów 1929.
A.J.R., Komisja tworzenia dobrego prawa, Palestra 2009, nr 9–10.
Allerhand M., Prawo małżeńskie obowiązujące na Spiszu i Orawie, Lwów 1926.
Ankieta w sprawie projektu prawa małżeńskiego uchwalonego przez K.K., Lublin 1932.
Borkowska-Bagieńska E., O doświadczeniach kodyfikacji prawa cywilnego w II Rzeczypospolitej dla współczesnego ustawodawcy, Czasy Nowożytne 2002, vol. 12.
Dworas-Kulik J., Moriak-Protopopowa K., Projekt Lutostańskiego a bolszewickie regulacje prawne dotyczące prawa małżeńskiego okresu międzywojennego, Kościół i Prawo 2020, vol. 9, no. 1.
Fiedorczyk P., Development of Family Law on Polish Lands 1795–1945, in: Framing the Polish Family in the Past, eds. P. Guzowski, C. Kuklo, New York 2022.
Fiedorczyk P., Kościół katolicki i opozycja polityczna wobec unifikacji osobowego prawa małżeńskiego w 1945 r., Czasopismo Prawno-Historyczne 2004, vol. 56, no. 1.
Fiedorczyk P., Polish Matrimonial Law 1918–1939: Regulations, Attempts to Unify and Codify, in: Kulturkampf um die Ehe: Reform des europäischen Eherechts nach dem Grossen Krieg, ed. M. Löhnig, Tübingen 2021.
Godlewski J., Problem laicyzacji osobowego prawa małżeńskiego w Polsce międzywojennej, Państwo i Prawo 1967, no. 11.
Gołąb S., O zasadach prawa małżeńskiego, Palestra 1925, no. 2.
Gołąb S., Polskie prawo małżeńskie w kodyfikacji, Warszawa 1932.
Górnicki L., Prawo cywilne w pracach Komisji Kodyfikacyjnej Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939, Wrocław 2000.
Grodziski S., Komisja Kodyfikacyjna Rzeczypospolitej Polskiej, Czasopismo Prawno-Historyczne 1981, vol. 33, no. 1.
Gwiazdomorski J., Trudności kodyfikacji osobowego prawa małżeńskiego w Polsce, Kraków 1935.
Jaglarz J., Problem kodyfikacji prawa małżeńskiego w Polsce, Poznań 1934 .
Jaworski W.L., Prawo cywilne na ziemiach polskich, vol. 1. Źródła. Prawo małżeńskie osobowe i majątkowe, Kraków 1919.
Korobowicz A., Witkowski W., Historia ustroju i prawa polskiego (1772–1918), Warszawa 2017.
Krasowski K., Próby unifikacji osobowego prawa małżeńskiego w II Rzeczypospolitej, Kwartalnik Prawa Prywatnego 1994, no. 3.
Leciak I., Polemika wokół kodyfikacji prawa rodzinnego i opiekuńczego w II Rzeczpospolitej, Studia Iuridica Toruniensia 2013, vol. 13.
Lisowski Z., Prawo małżeńskie (projekt ustawy), Poznań 1934.
Lutostański K., O metodach stosowanych w polemice z projektem prawa małżeńskiego Komisji Kodyfikacyjnej, Warszawa 1932.
Lutostański K., Prawo cywilne obowiązujące w b. Królestwie Polskiem, vol. 1, Warszawa 1931.
Lutostański K., Zasady projektu prawa małżeńskiego, Gazeta Sądowa Warszawska 1931, no. 46.
Markiewicz J., Kształtowanie się polskiego systemu prawa sądowego i jego twórcy w okresie międzywojennym 1919–1939 (wybrane zagadnienia), Teka Komisji Prawniczej PAN – Oddział w Lublinie 2010, vol. 3.
Mazurek I., Specyfika prac Komisji Kodyfikacyjnej w procesie unifikacji prawa w II Rzeczypospolitej, Studia Iuridica Lublinensia 2014, no. 23.
Mika K., Małżeńskie prawo osobowe w projekcie Zygmunta Lisowskiego z 1934 r., in: Prawo blisko człowieka. Z dziejów prawa rodzinnego i spadkowego – materiały konferencji zorganizowanej przez Sekcję Historii Państwa i Prawa Towarzystwa Biblioteki Słuchaczów Prawa
Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 7–8 marca 2007 r., ed. M. Mikuła, Kraków 2008.
Piniński L., Ankieta w sprawie projektu prawa małżeńskiego uchwalonego przez K.K., Lublin 1932.
Radwański R., Kształtowanie się polskiego systemu prawnego w pierwszych latach II Rzeczypospolitej,
Czasopismo Prawno-Historyczne 1969, vol. 21, no. 1.
Rozbiór krytyczny projektu prawa małżeńskiego uchwalonego przez Komisję Kodyfikacyjną, ed. J. Wiślicki, Lublin 1932.
Sójka-Zielińska K., Historia prawa, Warszawa 2022.
Sójka-Zielińska K., Organizacja prac nad kodyfikacją prawa cywilnego w Polsce międzywojennej, Czasopismo Prawno-Historyczne 1975, vol. 27, no. 2.
Szczepaniak D., Wpływ włoskiej reformy prawa małżeńskiego z 1929 roku na projekty Zygmunta Lisowskiego i Jerzego Jaglarza, in: Pomniki prawa na przestrzeni wieków, eds. K. Górski et al., Kraków 2016.
Woźniczek A., Rozbiór krytyczny małżeństwa. Spory o kodyfikację prawa małżeńskiego w II RP, Więź 2011, no. 5–6.
W sprawie projektu ustawy o małżeństwie. Orędzie Episkopatu Polski, Miesięcznik Kościelny Archidiecezji Gnieźnieńskiej i Poznańskiej 1931, no. 11.
Zakrzewski P., Prawo małżeńskie w II Rzeczypospolitej – nieudane próby normalizacji, Kortowski Przegląd Prawniczy 2015, no. 2.
Zasady projektu prawa małżeńskiego w opracowaniu referenta głównego prof. K. Lutostańskiego, uchwalone w dniu 28 maja 1929, Warszawa 1931.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor oświadcza, że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza jakichkolwiek praw osobistych lub majątkowych osób trzecich oraz, że jego prawa autorskie do utworu nie są ograniczone w zakresie objętym umową podpisywaną z Wydawcą.
Autor publikacji przenosi nieodpłatnie na Wydawcę autorskie prawa majątkowe do składanego do publikacji Utworu (artykułu) bez ograniczeń czasowych i terytorialnych na następujących polach eksploatacji:
a) wytwarzanie, utrwalanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
b) wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu, oraz rozpowszechnianie w postaci otwartego dostępu, zgodnie z treścią licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa 4.0 Międzynarodowa (zwanej również jako CC BY), dostępnej pod adresem: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
d) opublikowanie na stronie internetowej czasopisma, publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, oraz publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e) wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu lub innej sieci.
Przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworu następuje nieodpłatnie, z chwilą podpisania umowy.
