Rozwiązania prawnopodatkowe zawarte w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych przeciwdziałające unikaniu opodatkowania
Artykuł recenzyjny monografii Karoliny Rutkowskiej-Barnaś, Szczególne klauzule antyabuzywne w polskim porządku prawnym. Między unikaniem opodatkowania a planowaniem podatkowym, stan prawny na 1 czerwca 2024 r., Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2024
Monika Münnich
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , PolskaAbstrakt
Artykuł jest poświęcony problematyce związanej z wprowadzaniem do przepisów prawa podatkowego, a w szczególności ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych coraz liczniejszych i coraz bardziej skomplikowanych, nie tylko pod względem prawnym, ale również stricte językowym, rozwiązań normatywnych. Zgodnie z intencją projektodawców ich zasadniczym celem jest uszczelnianie system podatkowego. Jednym z podstawowych problemów rezonujących na praktykę podatkową jest brak jednolitej interpretacji zakresów znaczeniowych pojęć wykorzystywanych do konstrukcji owych instytucji prawnych, takich jak unikanie opodatkowania, uchylanie się od opodatkowania, nadużycie prawa lub planowanie podatkowe, czy też wyrażenia kluczowego dla niniejszego artykułu, jakim są klauzule antyabuzywne. Niestety owa niejednolitość pojmowania wymienionych pojęć występuje także w literaturze przedmiotu. Przedstawione w artykule rozważania mają charakter stricte teoretyczno-prawny i prowadzone są na kanwie lektury monografii K. Rutkowskiej-Barnaś, poświęconej tej właśnie tematyce.
Słowa kluczowe:
podatek dochodowy od osób prawnych, unikanie opodatkowania, klauzula antyabuzywna, planowanie podatkoweBibliografia
Cuoco A., The Principal Purpose Test as Introduced by the OECD MLI: Is It Time for a Compromise with EU Tax Law?, INTERTAX 2019, t. 47, nr 10. (Crossref)
Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania (GAAR). Wykładnia i stosowanie, red. D.J. Gajewski, P. Karwat, A. Werner, Warszawa 2024.
Kondej M., Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania, Warszawa 2024.
Leszczyński L., Klauzule generalne w stosowaniu prawa, Lublin 1986.
Leszczyński L., Właściwości posługiwania się klauzulami generalnymi w prawie polskim. Perspektywa zmian trendu, Kwartalnik Prawa Prywatnego 1995, z. 3.
Liwtińczuk H., To organ podatkowy musi udowodnić sztuczność transakcji, Prawo.pl.10.08.2022, https://www.prawo.pl/podatki/klauzule-antyabuzywne-i-ogolne-w-prawie-podatkowym,516605.html [dostęp: 10.03.2025 r.].
Majdowski F., Implementacja klauzuli antyhybrydowej oraz tzw. małej klauzuli antyabuzywnej do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych na skutek „uszczelnienia” dyrektywy o spółkach matkach i spółkach córkach, Przegląd Podatkowy 2016, nr 2.
Münnich M., The Concept of Subjective Rights in Tax Law, Krytyka Prawa 2021, t. 13, nr 2. (Crossref)
Münnich M., Determinanty wprowadzania klauzul generalnych do przepisów prawa podatkowego, w: Teoretyczne i praktyczne aspekty prawa finansowego. Problemy, koncepcje, wyzwania i rozwiązania, red. A. Gorgol, Warszawa 2020.
Münnich M., Nieostre zwroty ocenne w polskim prawie podatkowym, Lublin 2017.
Münnich M., Znaczenie publicznych praw podmiotowych podatnika w procesie stosowania przepisów podatkowych zawierających klauzule antyabuzywne, Przegląd Prawa Publicznego 2024, nr 5.
Münnich M., Matysek G., Tax Reliefs and Exemptions as the Public Subjective Rights of the Taxpayer, Krytyka Prawa 2021, t. 13, nr 3. (Crossref)
Wieśniak-Wiśniewska A., Czerwiński M., Świat podatków po projekcie BEPS i jego wpływ na polskich podatników, Przegląd Podatkowy 2016, nr 6.
Wójcik K., Z problematyki klauzul generalnych prawa cywilnego, Studia Prawno-Ekonomiczne 1981, t. 27.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor oświadcza, że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza jakichkolwiek praw osobistych lub majątkowych osób trzecich oraz, że jego prawa autorskie do utworu nie są ograniczone w zakresie objętym umową podpisywaną z Wydawcą.
Autor publikacji przenosi nieodpłatnie na Wydawcę autorskie prawa majątkowe do składanego do publikacji Utworu (artykułu) bez ograniczeń czasowych i terytorialnych na następujących polach eksploatacji:
a) wytwarzanie, utrwalanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
b) wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu, oraz rozpowszechnianie w postaci otwartego dostępu, zgodnie z treścią licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa 4.0 Międzynarodowa (zwanej również jako CC BY), dostępnej pod adresem: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
d) opublikowanie na stronie internetowej czasopisma, publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, oraz publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e) wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu lub innej sieci.
Przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworu następuje nieodpłatnie, z chwilą podpisania umowy.
