Podmiotowość prawna na tle podziału prawa na prywatne i publiczne

Adam Doliwa

Uniwersytet w Białymstoku , Polska
https://orcid.org/0000-0002-0752-7708


Abstrakt

Przedmiotem opracowania są teoretyczne aspekty zagadnienia podmiotowości prawnej definiowanej na tle podziału systemu prawnego na prawo publiczne i prawo prywatne. Po przedstawieniu rozumienia ogólnego pojęcia podmiotu prawnego oraz relacji i kryteriów wyróżniania pojęć: prawo publiczne i prawo prywatne następuje analiza najważniejszych problemów w zakresie podmiotowości cywilnoprawnej i podmiotowości cywilnoprawnej. Celem rozważań jest wykazanie, że w odniesieniu do pojęcia osobowości prawnej (podmiotowości osób prawnych) ustalenia doktryny prawa cywilnego są uniwersalne i mogą stanowić punkt wyjścia dla konstruowania pojęcia osobowości publicznoprawnej. To ostatnie pojęcie uznane zostało za użyteczne w szczególności jako narzędzie analizy pozycji ustrojowej jednostek samorządu terytorialnego w państwie.

Słowa kluczowe:

podmiot prawa, prawo publiczne, prawo prywatne, osoba prawna, osoba prawna prawa publicznego

Austin J.L., Mówienie i poznawanie, Warszawa 1993.

Bigo T., Związki publiczno-prawne w świetle ustawodawstwa polskiego, Warszawa 1928.

Boryś W., Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 2005.

Breczko A., Podmiotowość prawna człowieka w warunkach postępu biotechnomedycznego, Białystok 2011.

Czarnow S., Samorządowe osoby prawne – perspektywa nowej regulacji, Samorząd Terytorialny 2009, nr 7–8.

Doliwa A., Osobowość prawna jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2012.

Duniewska Z., w: System Prawa Administracyjnego, t. 1. Instytucje prawa administracyjnego, red. Z. Niewiadomski, Warszawa 2010.

Eörsi G., Principles of the Socialist Civil Law, Budapest 1970.

Filipek J., O podmiotowości administracyjnoprawnej, Państwo i Prawo 1961, z. 2.

Filipek J., Podmiotowość w prawie administracyjnym, w: Podmioty administracji publicznej i prawne formy ich działania. Studia i materiały z konferencji naukowej poświęconej jubileuszowi 80-tych urodzin profesora Eugeniusza Ochendowskiego, Toruń 2005.

Frąckowiak J., Jednostka organizacyjna jako substrat osoby prawnej i ustawowej, w: Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa Profesora Maksymiliana Pazdana, red. L. Ogiegło, W. Popiołek, M. Szpunar, Kraków 2005.

Frąckowiak J., w: System Prawa Prywatnego, t. 1. Prawo cywilne – część ogólna, red. M. Safijan, Warszawa 2007.

Fundowicz S., Dychotomiczny podział prawa, Samorząd Terytorialny 2000, nr 1–2.

Grzybowski S., w: System Prawa Cywilnego, t. 1. Część ogólna, Wrocław 1985.

Kalinowski M., Podmiotowość prawna podatnika, Toruń 1999.

Kociucki L., Pojęcie zdolności do czynności prawnych osób fizycznych – zagadnienia konstrukcyjne, w: Prawo w XXI wieku. Księga pamiątkowa 50-lecia Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, red. W. Czapliński, Warszawa 2006.

Kociucki L., Zdolność do czynności prawnych osób dorosłych i jej ograniczenia, Warszawa 2011.

Kruszewska-Gagoś M., Podmiotowość publicznoprawna gminy, Lublin 2009.

Lacey A.R., Słownik filozoficzny, tłum. R. Matuszewski, Poznań 1999.

Lipowicz I., Dylematy zmiany siatki pojęciowej w nauce prawa administracyjnego, w: Koncepcja systemu prawa administracyjnego, red. J. Zimmermann, Warszawa 2007.

Łączkowski W., Ustrojowe podstawy prawa publicznego, w: Studia z Prawa Publicznego, t. 1, Lublin 1999.

Łętowska E., Umowy – mitologia równości, w: Szkice z teorii prawa i szczegółowych nauk prawnych, red. S. Wronkowska, M. Zieliński, Poznań 1990.

Maurer H., Ogólne prawo administracyjne. Allgemeines Verwaltungsrecht, tłum. i red. K. Nowacki, Wrocław 2003.

Miemiec W., Miemiec M., Podmiotowość publicznoprawna gminy, Samorząd Terytorialny 1991, nr 11–12.

Namysłowska-Gabrysiak B., Odpowiedzialność karna osób prawnych, Warszawa 2003.

Niczyporuk J., Reprezentacja podmiotów prawa administracyjnego, w: Koncepcja systemu prawa administracyjnego, red. J. Zimmermann, Warszawa 2007.

Niczyporuk J., Zdolność do czynności prawnych organu administracji publicznej, w: Ewolucja prawnych form administracji publicznej. Księga jubileuszowa z okazji 60. rocznicy urodzin Profesora Ernesta Knosali, red. L. Zacharko, A. Matan, G. Łaszczyca, Warszawa 2008.

Nowacki J., Prawo publiczne, prawo prywatne, Katowice 1992.

Pazdan M., Podmioty bez osobowości prawnej po nowelizacji kodeksu cywilnego z 2003 roku, w: W kręgu teoretycznych i praktycznych aspektów prawoznawstwa. Księga jubileuszowa profesora Bronisława Ziemianina, red. M. Zieliński, Szczecin 2005.

Peretiatkowicz A., Podstawowe pojęcia prawa administracyjnego, Poznań 1947.

Pieńkos J., Podstawy juryslingwistyki. Język w prawie – Prawo w języku, Warszawa 1999.

Prutis S., Relacje pomiędzy cywilną a administracyjną metodą regulacji prawnej na przykładzie instytucji prawa rolnego, w: Współczesne problemy prawa prywatnego. Księga Pamiątkowa ku czci Profesora Edwarda Gniewka, red. P. Machnikowski, J. Gołaczyński, Warszawa 2010.

Radwanowicz J., Istota i znaczenie pojęcia przymusu administracyjnego, w: Koncepcja systemu prawa administracyjnego, red. J. Zimmermann, Warszawa 2007.

Radwański Z., Pojęcie prawa cywilnego w świetle kodeksu cywilnego (uwagi de lege lata i de lege ferenda), w: Polskie prawo prywatne w dobie przemian. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Jerzemu Młynarczykowi, Gdańsk 2005.

Radziewicz P., Kilka uwag w sprawie prawnej przydatności pojęcia „osoba prawa publicznego”, Samorząd Terytorialny 2000, nr 6.

Rajca L., Gmina jako podmiot władzy publicznej i jako właściciel mienia, Warszawa 2001.

Rot H., Problem dychotomii prawa publicznego i prywatnego, Przegląd Prawa i Administracji 1976, t. 7.

Słownik łacińsko-polski, t. 5, red. M. Plezia, Warszawa 1999.

Stelmachowski A., Zarys teorii prawa cywilnego, Warszawa 1998.

System Prawa Administracyjnego, t. 6. Podmioty administrujące, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2011.

Wach M., Status ułomnych osób prawnych w polskim prawie cywilnym, Warszawa 2008.

Wiktorowska A., Prawne determinanty samodzielności gminy. Zagadnienia administracyjnoprawne, Warszawa 2002.

Włodyka S., Problem struktury prawa, Państwo i Prawo 1995, z. 4.

Wronkowska S., Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa, Poznań 2005.

Wróblewski J., Teorie osób prawnych – zarys podejścia semiotycznego, w: Studia z prawa cywilnego. Księga pamiątkowa dla uczczenia 50-lecia pracy naukowej prof. dr. hab. Adama Szpunara, red. A. Rembieliński, Łódź 1983.

Ziembiński Z., O metodzie analizowania stosunku prawnego, Państwo i Prawo 1967, z. 2.

Ziembiński Z., Problemy podstawowe prawoznawstwa, Warszawa 1980.

Zimmermann M., Z zagadnień definicji prawa administracyjnego, Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo 1964, t. 12, nr 19.

Pobierz

Opublikowane
30-09-2020


Doliwa, A. (2020). Podmiotowość prawna na tle podziału prawa na prywatne i publiczne. Studia Prawnicze KUL, (3), 65–89. https://doi.org/10.31743/sp.5287

Adam Doliwa  adoliwa@uwb.edu.pl
Uniwersytet w Białymstoku https://orcid.org/0000-0002-0752-7708



Licencja

Autor oświadcza, że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza jakichkolwiek praw osobistych lub majątkowych osób trzecich oraz, że jego prawa autorskie do utworu nie są ograniczone w zakresie objętym umową podpisywaną z Wydawcą.

Autor publikacji przenosi nieodpłatnie na Wydawcę autorskie prawa majątkowe do składanego do publikacji Utworu (artykułu) bez ograniczeń czasowych i terytorialnych na następujących polach eksploatacji:

a) wytwarzanie, utrwalanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;

b) wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu, oraz rozpowszechnianie w postaci otwartego dostępu, zgodnie z treścią licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa 4.0 Międzynarodowa (zwanej również jako CC BY), dostępnej pod adresem: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;

c) włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;

d) opublikowanie na stronie internetowej czasopisma, publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, oraz publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;

e) wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu lub innej sieci.

Przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworu następuje nieodpłatnie, z chwilą podpisania umowy.