Selected Intertemporal Problems in the Tax Law within the Context of Indications of Catholic Social Thought
Adam Kucharski
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu , Polandhttps://orcid.org/0000-0001-9278-7522
Abstract
The subject of deliberations in this article focuses on the presentation of selected aspects of intertemporal tax law, relevant from the point of view of the basic indications of social teaching of the Catholic Church. Failure to care for the ethical legitimacy of the law may violate the dignity of taxpayers. The antidote to this kind of danger is compliance with the rules of lawmaking, taking into account the principles of: personalism, common good, solidarity, justice and subsidiarity, present in the social teaching of the Catholic Church. On the basis of the Polish legal system, a part of the rules implemented under these principles is covered by the legal definition of a democratic state of law. In addition, a well-known limit of legislative activity is, for example, the prohibition of the creation of retroactively applicable law, the obligation to maintain adequate vacation legis, prohibition of over-regulation and their instability. The actual respect of one’s personal vision must result in respect for individual people and for the institutions of human activities (the acquired rights) and for plans made by them (interests in progress). The common good and other CST principles should always be a call for greater lob and understanding of the situation of fellow citizens. In turn, magnanimity towards another man helps to see the solidarity of public tributes. This fits in with the necessity of humbly acknowledging the independence of people and their joint responsibility towards God.
Keywords:
tax intertemporal regulations, Catholic Social Teaching, lex retro non agit, vacation legis, acquired rightsReferences
Aarnio A., O obowiązywaniu, skuteczności i akceptowalności norm prawnych, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica 1987, t. 32.
Ballard A.F., Retroactive Federal Taxation, Harvard Law Review 1935, nr 48.
Bąbiak-Kowalska D., w: Prawo intertemporalne w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego i Sądu Najwyższego, red. E. Łętowska, K. Osajda, Warszawa 2008.
Bojkowski T., Wolności oraz prawa konstytucyjne podatnika, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2004, t. 66, z. 3.
Bonneau T., La Cour de Cassation et l’application de la loi dans le temps, Paris 1990.
Borutka T., Mazur J., Zwoliński A., Katolicka nauka społeczna, Częstochowa 1999.
Brolik J., Wybrane zagadnienia przestrzegania prawa w procesie samoobliczenia podatku, w: Ius et lex. Księga Jubileuszowa Profesora Andrzeja Kabata, red. S. Pikulski i in., Olsztyn 2004.
Brzeziński B., Wstęp do nauki prawa podatkowego, Toruń 2001.
Dańkowski D., Podatki i moralność, Znak 1998, nr 2.
Duniewska Z., Instytucja vacatio legis w prawie administracyjnym, Studia Prawno-Ekonomiczne 1997, t. 56.
Dylus A., Gospodarka, moralność, chrześcijaństwo, Warszawa 1994.
Etel L., Wejście w życie uchwał podatkowych – wybrane problemy, w: W kręgu prawa podatkowego i finansów publicznych. Księga dedykowana Profesorowi C. Kosikowskiemu w 40-lecie pracy naukowej, red. H. Dzwonkowski, J. Głuchowski, A. Pomorska, J. Szołno-Koguc, Lublin 2005.
Grabowski P., Herman M., O normatywnym charakterze przepisów o wejściu w życie, Państwo i Prawo 2006, z. 9.
Grabowski P.J., W sprawie zakresu temporalnego obowiązywania prawa, Państwo i Prawo 2004, z. 4.
Gray H.L., Carlton v. United States: An Analysis of Retroactive Tax Legislation, Stetson Law Review 1995, t. 24, nr 3.
Gwiazdomorski J., Międzyczasowe prawo prywatne, Nowe Prawo 1965, nr 6.
Heron J., Principes du droit transitoire, Dalloz 1996.
Huchla A., Nieprzestrzeganie „zasad podatkowych” w procesie tworzenia polskiego prawa podatkowego, w: Prawo finansowe i nauka prawa finansowego na przełomie wieków, red. A. Kostecki, Kraków 2000.
Jakimowicz W., Kilka uwag na temat metody regulacji intertemporalnej w kontekście sytuacji prawnej jednostki, w: Administracja publiczna pod rządami prawa. Księga pamiątkowa z okazji 70-lecia urodzin prof. zw. dra hab. Adama Błasia, red. J. Korczak, Wrocław 2016 [online], https://repozytorium.uni.wroc.pl/dlibra/publication/
/edition/79094/content [dostęp: 25.01.2020 r.].
Jakimowicz W., Publiczne prawa podmiotowe, Kraków 2002.
Kaleda S.L., Przejęcie prawa wspólnotowego przez nowe państwo członkowskie. Zagadnienia przejściowe oraz międzyczasowe, Warszawa 2003.
Kamiński M., Prawo administracyjne intertemporalne, Warszawa 2011.
Karasiewicz K., w: Prawo intertemporalne w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego i Sądu Najwyższego, red. E. Łętowska, K. Osajda, Warszawa 2008.
Kłoda M., Prawo międzyczasowe prywatne. Podstawowe zasady, Warszawa 2007.
Kłoda M., Wybrane zagadnienia intertemporalne Kodeksu spółek handlowych. Cz. I, Monitor Prawniczy 2001, nr 8.
Kościół wobec współczesnych problemów życia gospodarczego. Społeczne dokumenty episkopatów, red. S. Fel, J. Kupny, Lublin 2002.
Kozerska E., Państwo i społeczeństwo w poglądach Piusa XI, Wrocław 2005.
Kurowska P., Problemy intertemporalne w aspekcie tworzenia prawa podatkowego, Kwartalnik Prawa Podatkowego 2005, nr 2.
Laitos J.G., Legislative Retroactivity, Urban Law Annual; Journal of Urban and Contemporary Law 1997, t. 52.
Lang W., Obowiązywanie normy prawnej w czasie w świetle logiki norm, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Prawnicze 1960, z. 7.
Łączkowski W., Wymiar sprawiedliwości a stosowanie prawa, w: Ius et lex. Księga jubileuszowa ku czci Profesora Adama Strzembosza, red. A. Dębiński, A. Grześkowiak, K. Wiak, Lublin 2002.
Łętowska E., Polityczne aspekty prawa intertemporalnego, w: Państwo. Prawo. Obywatel. Zbiór studiów dla uczczenia 60-lecia urodzin i 40-lecia pracy naukowej prof. Adama Łopatki, red. J. Łętowski, W. Sokolewicz, Wrocław 1989.
Łętowska E., w: Prawo intertemporalne w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego i Sądu Najwyższego, red. E. Łętowska, K. Osajda, Warszawa 2008.
Małecki J., Kwestie intertemporalne w prawie podatkowym, w: Regulacje prawno-podatkowe i rozwiązania finansowe Pro publico bono. Księga Jubileuszowa Profesora Jana Głuchowskiego, red. J. Głuchowski, Toruń 2002.
Mikołajewicz J., Prawo intertemporalne. Zagadnienia teoretycznoprawne, Poznań 2000.
Morawski L., Wstęp do prawoznawstwa, Toruń 2002.
Mordwiłko J., Osajda K., w: Prawo intertemporalne w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego i Sądu Najwyższego, red. E. Łętowska, K. Osajda, Warszawa 2008.
Nita B., Światłowski A., O retroaktywności prawa karnego (uwagi polemiczne na tle artykułu W. Wróbla), Przegląd Sądowy 1994, nr 3.
Nowacki J., Kryteria obowiązywania norm prawnych a wytyczne wymiaru sprawiedliwości i praktyki sądowej, Studia Prawno-Ekonomiczne 1974, t. 13.
Osajda K., Znaczenie zasad prawnych dla wykładni prawa (na przykładzie prawa cywilnego), w: Teoria i praktyka wykładni prawa, red. P. Winczorek, Warszawa 2005.
Pałecki K., O zjawisku dylatacji mocy obowiązującej prawa, w: Prawo i ład społeczny. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesor Annie Turskiej, red. G. Polkowska, Warszawa 2000.
Pietrzykowski T., Temporalny zakres obowiązywania prawa, Państwo i Prawo 2003, z. 4.
Pietrzykowski T., Wsteczne działanie prawa i jego zakaz, Kraków 2004.
Problematyka intertemporalna w prawie. Zagadnienia podstawowe. Rozstrzygnięcia intertemporalne. Geneza i funkcje, red. J. Mikołajewicz, Warszawa 2015.
Radwański Z., Zarys części ogólnej prawa cywilnego, Warszawa 1981.
Radziewicz P., Umarzanie postępowania przez Trybunał Konstytucyjny ze względu na utratę mocy obowiązującej przepisu przed wydaniem orzeczenia, Przegląd Sejmowy 2006, nr 2.
Rot H., Elementy teorii prawa, Wrocław 1994.
Roubier P., Le Droit Transitoire (conflits des lois dans le temps), Paris 1960.
Smith B., Retroactive Laws and Vested Rights, Texas Law Review 1927, t. 5.
Smolak M., Uzasadnienie sądowe jako argumentacja z moralności politycznej. O legitymizacji władzy sędziowskiej, Kraków 2003.
Sośniak M., Konflikty w czasie norm cywilnoprawnych, Kraków 1962, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, t. 48.
Stelmach J., Obowiązywanie prawa w sensie absolutnym i relatywnym, w: Teoria prawa. Filozofia prawa. Współczesne prawo i prawoznawstwo, red. M. Kocoł, W. Lang, Toruń 1998.
System prawa cywilnego, t. 1. Część ogólna, red. S. Grzybowski, Wrocław 1985.
Tuleja P., Stosowanie Konstytucji RP w świetle zasady jej nadrzędności (wybrane problemy), Kraków 2003.
Wiemeyer J., Podatki jako problem etyczno-społeczny, w: Katolicka nauka społeczna. Podstawowe zagadnienia z życia gospodarczego, J. Kupny, S. Fel, Katowice 2003.
Wronkowska S., O stanowieniu i ogłaszaniu prawa oraz kulturze prawnej, Państwo i Prawo 2007, z. 4.
Wronkowska S., O źródłach prawa i aktach normatywnych raz jeszcze, w: Prawo prywatne czasu przemian. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Stanisławowi Sołtysińskiemu, red. A. Nowicka, Poznań 2005.
Wróbel W., Zmiana normatywna i zasady intertemporalne w prawie karnym, Kraków 2003.
Wróblewski J., Sądowe stosownie prawa, Warszawa 1988.
Wyrzykowski M., Zasada demokratycznego państwa prawnego, w: Zasady podstawowe polskiej Konstytucji, red. W. Sokolewicz, Warszawa 1998.
Ziembiński Z., Teoria prawa, Warszawa–Poznań 1973.
Zirk-Sadowski M., Problem nowości normatywnej, Studia Prawno-Ekonomiczne 1979, t. 22.
Zwoliński A., Katolik i pieniądze, Częstochowa 2007.
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
The Author declares that the Work is original and does not infringe any personal or proprietary rights of third parties, and that She/He has unlimited rights to the Work which are the subject of the Agreement signed with the Publisher.
Author of the publication transfers to the Publisher the economic copyrights to the Work (article) submitted for publication, free of charge, without time and territorial restrictions in the following fields of use:
a) production, recording and reproduction of the copies of the Work by a specific technique, including printing, magnetic recording and digital technology;
b) marketing, lending or rental of the original or copies of the Work, and distribution in the form of open access, in accordance with the license Creative Commons Attribution 4.0 International (also known as CC BY), available at: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) inclusing the Work in the composition of the collective work;
d) publishing on the website of the journal, public performance, exhibition, display, reproduction, broadcasting and rebroadcasting, and making the Work available to the public in such a way that everyone can have access to them in a place and at a time chosen by them;
e) uploading the Work in an electronic form to electronic platforms or other uploading of the Work in an electronic form to the Internet or other network.
The proprietary copyright to the Work is transferred to the Publisher free of charge upon signing the contract wit the Publisher.
