The impact of housing cooperative bankruptcy on the status of persons entitled under ownership rights to premises. Selected comments on a change in the Supreme Court’s position
Joanna Misztal-Konecka
The John Paul II Catholic University of Lublin , Polandhttps://orcid.org/0000-0001-8849-5447
Abstract
The article presents an extremely important shift in the judicature by Poland’s Supreme Court as regards the assessment of the consequences of the transformation of the cooperative ownership right to a residential unit into the right of independent ownership of a residential unit in the wake of the housing cooperative’s bankruptcy proceedings. Originally, the Supreme Court held that a mortgage that encumbered the cooperative's real estate at the time of the transformation encumbers ex lege the resulting right of the independent ownership of a residential unit. Not until 2019 did the Supreme Court abandon this controversial position, and the ultimate change in its judicature is supported with a wide array of critical underlying motives. The author approves of the recently adopted judicial trajectory, yet with a proviso that the resolution of problems it pertains to be not left to the judicature only, as it requires the definitive intervention of the legislator.
Keywords:
Supreme Court, right of the mortgage loan reduction, housing cooperative bankruptcy, ownership rights to premisesReferences
Bednarek M., Dobijanie spółdzielczych własnościowych praw do lokali, Dziennik Gazeta Prawna, 26 June 2015, https://prawo.gazetaprawna.pl/artykuly/879389,dobijanie-spoldzielczych-wlasnosciowych-praw-do-lokali.html [access: 1.08.2022].
Bednarek M., Prawo do mieszkania w konstytucji i ustawodawstwie, Warszawa 2007.
Bieniek G., Odrębna własność lokali w budynkach spółdzielni mieszkaniowych po 31 lipca 2007 r. (cz. II), Rejent 2007, no. 12.
Bieranowski A., Realizacja uprawnienia z art. 1714 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych a małżeńska wspólność majątkowa, Rejent 2008, no. 12.
Bończak-Kucharczyk E., Spółdzielnie mieszkaniowe. Komentarz, 4th ed., Warszawa 2018.
Czech T., Księgi wieczyste i hipoteka. Komentarz, Warszawa 2014.
Damasiewicz A., Glosa do postanowienia SN z dnia 26 czerwca 2014 r., II CSK 550/13, 2013 [LEX database].
Dziczek R., Spółdzielnie mieszkaniowe. Komentarz. Wzory pozwów i wniosków sądowych, 8th ed., Warszawa 2018.
Gurgul S., Upadłość spółdzielni mieszkaniowej – przekształcenie spółdzielczego prawa do lokalu (domu) – cz. I, Monitor Prawniczy 2011, no. 7.
Gurgul S., Upadłość spółdzielni mieszkaniowej – przekształcenie spółdzielczego prawa do lokalu (domu) – cz. II, Monitor Prawniczy 2011, no. 8.
Gurgul S., Upadłość spółdzielni mieszkaniowej, dewelopera i towarzystwa budownictwa społecznego. Komentarz, Warszawa 2012.
Gurgul S., Zakończenie upadłości spółdzielni mieszkaniowej, Monitor Prawniczy 2006, no. 19.
Hoffman P., Tabor-Gruszfeld M., Spółdzielnie mieszkaniowe. Komentarz do nowelizacji, Warszawa 2018.
Ignatowicz J., Glosa [do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 28 października 1993 r., III CZP 145/93], Orzecznictwo Sądów Polskich 1994, no. 7–8.
Jedliński A., Lokatorskie prawo do lokalu (nowe elementy konstrukcji prawnej), Przegląd Sądowy 2004, no. 3.
Jedliński A., Własnościowe prawo do lokalu jako ograniczone prawo rzeczowe. Zagadnienia konstrukcji prawnej, Państwo i Prawo 1998, no. 4.
Kaczmarek J., Komentarz [do postanowienia Sądu Najwyższego z 27 lutego 2014 r., II CSK 349/13, Lex nr 1477433], Rocznik Orzecznictwa i Piśmiennictwa z Zakresu Prawa Spółdzielczego 2016, vol. 6.
Komentarze Prawa Prywatnego, vol. 6A. Prawo spółdzielcze i mieszkaniowe. Komentarz, ed. K. Osajda, Warszawa 2018.Księgi wieczyste i hipoteka. Komentarz, ed. J. Pisuliński, Warszawa 2014.
Księżak P., Losy hipoteki obciążającej nieruchomość spółdzielni mieszkaniowej w razie upadłości spółdzielni – glosa – II CSK 541/13, Monitor Prawniczy 2015, no. 16.
Kućka M., Hipoteka w przypadku upadłości spółdzielni mieszkaniowej. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 3 kwietnia 2019 r. (II CSK 91/18), Monitor Prawa Bankowego 2020, no. 4.
Kunicki I., Wpływ egzekucyjnej sprzedaży nieruchomości spółdzielni mieszkaniowej na spółdzielcze prawa do lokali, Rejent 1997, no. 2.
Nowakowski T., Hipoteka łączna na nieruchomościach lokalowych powstałych w wyniku przekształcenia spółdzielczego prawa do lokalu – glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 18.04.2019 r., II CSK 137/18, Glosa 2020, no. 2.
Oleszko A., Podział nieruchomości obciążonej a wpis hipoteki łącznej z urzędu, Rejent 2004, no. 5.
Pałka K., Podział zabudowanej nieruchomości obciążonej hipoteką (uwagi na tle znowelizowanegob art. 76 ust. 4 u.k.w.h.), Monitor Prawa Bankowego 2011, no. 4.
Pietrzykowski K., Spółdzielnie mieszkaniowe. Komentarz, 9th ed., Warszawa 2018.
Pisuliński J., Glosa do postanowienia [Sądu Najwyższego] z 26.6.2014 r., II CSK 543/13, Państwo i Prawo 2015, no. 6.
Rudnicki S., Hipoteka jako zabezpieczenie wierzytelności, 2nd ed., Warszawa 2006.
Sekuła-Leleno M., Hipoteka obciążająca nieruchomość spółdzielni mieszkaniowej w razie upadłości spółdzielni – glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 8.10.2020 r., II CSK 769/18, Glosa 2021, no. 2.
Sikorska-Lewandowska A., Powstanie odrębnej własności lokalu z mocy prawa, Rejent 2019, no. 7.
Sokołowski K.P., Los spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu po likwidacji spółdzielni mieszkaniowej, Rejent 2012, no. 9.
Stefaniak A., Prawo spółdzielcze. Ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych. Komentarz, 14th ed., Warszawa 2018.
Strzelczyk R., Komentarz [do postanowienia Sądu Najwyższego z 27 lutego 2014 r., II CSK350/13, Lex nr 1683584], Rocznik Orzecznictwa i Piśmiennictwa z Zakresu Prawa Spółdzielczego 2016, vol. 6.
Strzelczyk R., Losy hipoteki na nieruchomości spółdzielni mieszkaniowej w przypadku zbycia jej przedsiębiorstwa w postępowaniu upadłościowym, Nowy Przegląd Notarialny 2014, no. 4.
Swaczyna B., Hipoteka umowna, Warszawa 2007.
Ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych. Komentarz, ed. K. Osajda, 5th ed., Warszawa 2021 [Legalis database].
Wasilkowski J., Hipoteka łączna, Demokratyczny Przegląd Prawniczy 1947, no. 9.
Zakrzewski P., Status prawny członka spółdzielni mieszkaniowej w spółdzielczych stosunkach lokatorskich, Warszawa 2010.
The John Paul II Catholic University of Lublin https://orcid.org/0000-0001-8849-5447
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
The Author declares that the Work is original and does not infringe any personal or proprietary rights of third parties, and that She/He has unlimited rights to the Work which are the subject of the Agreement signed with the Publisher.
Author of the publication transfers to the Publisher the economic copyrights to the Work (article) submitted for publication, free of charge, without time and territorial restrictions in the following fields of use:
a) production, recording and reproduction of the copies of the Work by a specific technique, including printing, magnetic recording and digital technology;
b) marketing, lending or rental of the original or copies of the Work, and distribution in the form of open access, in accordance with the license Creative Commons Attribution 4.0 International (also known as CC BY), available at: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) inclusing the Work in the composition of the collective work;
d) publishing on the website of the journal, public performance, exhibition, display, reproduction, broadcasting and rebroadcasting, and making the Work available to the public in such a way that everyone can have access to them in a place and at a time chosen by them;
e) uploading the Work in an electronic form to electronic platforms or other uploading of the Work in an electronic form to the Internet or other network.
The proprietary copyright to the Work is transferred to the Publisher free of charge upon signing the contract wit the Publisher.
