Selected issues on the extent of immunity protection for judges and prosecutors

Adam Roch

Sąd Najwyższy , Poland
https://orcid.org/0000-0003-0379-9850


Abstract

This article discusses the constitutional regulations related to the extent of the immunity of judges. Since at the statutory level, judicial immunity also applies to prosecutors, the norms regarding this professional group are also discussed, taking into account the existing normative differences. The author presents views found in the doctrine and past rulings regarding the moments when immunity protection starts and ceases to apply. He also analyses in detail and provides his own commentary on problems which have not been discussed in greater depth in the literature so far, namely, the question of the grounds for the disciplinary court’s ruling in cases concerning permission to detain a judge, as well as the question of the possibility of extending immunity to the judge’s or prosecutor’s belongings or office space.

Keywords:

immunity, judge, prosecutor, detention, search, scope of immunity protection



Czarnecki P., Postępowanie dyscyplinarne wobec osób wykonujących prawnicze zawody zaufania publicznego, Warszawa 2013.

Ereciński T., Iwulski J., Prawo o ustroju sądów powszechnych. Ustawa o Krajowej Radzie Sądownictwa. Komentarz, red. J. Gudowski, wyd. 2, Warszawa 2009.

Grajewski K., Immunitet parlamentarny w prawie polskim, Warszawa 2001.

Grajewski K., Opinia w sprawie dopuszczalności przeszukania pokoju zajmowanego przez posła w hotelu sejmowym, Przegląd Sejmowy 2014, nr 6.

Herzog A., Postępowanie w sprawach o uchylenie immunitetu prokuratorskiego – stan prawny i praktyka (część I), Prokuratura i Prawo 2008, nr 4.

Hofmański P., Zabłocki S., Pozbawienie wolności w toku procesu karnego. Wybrane aspekty konstytucyjne i prawnomiędzynarodowe, w: Rzetelny proces karny. Księga jubileuszowa prof. Zofii Świdy, red. J. Skorupka, Warszawa 2009.

Janeczek T., Roch A., Odpowiedzialność karna, odpowiedzialność za wykroczenia oraz zawieszenie w czynnościach prokuratora w świetle Prawa o prokuraturze, Prokuratura i Prawo 2017, nr 4.

Janusz-Pohl B., Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca 2009 r., WSP 1/09, Wojskowy Przegląd Prawniczy 2011, nr 1.

Janusz-Pohl B., Immunitety w polskim postępowaniu karnym, Warszawa 2009.

Kaznowski A., Immunitet formalny a przeszukanie, Wojskowy Przegląd Prawniczy 2010, nr 2.

Kiełtyka A., Kotowski W., Ważny A., Prawo o prokuraturze. Komentarz, Warszawa 2017.

Kodeks postępowania karnego, t. 1. Komentarz aktualizowany, red. D. Świecki, 2020 [wyd. el. LEX].

Kodeks postępowania karnego, t. 1. Komentarz do art. 1–166, red. R.A. Stefański, S. Zabłocki, Warszawa 2017.

Kodeks postępowania karnego, t. 2. Komentarz do art. 167–296, red. R.A. Stefański, S. Zabłocki, Warszawa 2019.

Konstytucja RP, t. 2. Komentarz do art. 87–243, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. M. Haczkowska, Warszawa 2014.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, Warszawa 2019.

Korzeniewska-Lasota A., Lasota M., Odpowiedzialność sędziego za wykroczenia, Studia Prawnoustrojowe 2010, nr 11.

Kosonoga J., System środków dyscyplinujących uczestników postępowania karnego, Warszawa 2014.

Kozielewicz W., Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziego za wykroczenie, w: Państwo prawa i prawo karne. Księga jubileuszowa Profesora Andrzeja Zolla, t. 2, red. P. Kardas, T. Sroka, W. Wróbel, Warszawa 2012.

Kozielewicz W., Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów, Warszawa 2005.

Kozielewicz W., Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów, prokuratorów, adwokatów, radców prawnych i notariuszy, Warszawa 2016.

Kubiak J.R., Kubiak J., Immunitet sędziowski, Przegląd Sądowy 1993, nr 11–12.

Kulik M., Początek okresu spoczywania biegu terminu przedawnienia karalności w związku ze względnym immunitetem procesowym na przykładzie sędziowskiego immunitetu formalnego, Wojskowy Przegląd Prawniczy 2012, nr 4.

Kurowski M., Immunitet parlamentarny a gromadzenie dowodów w postępowaniu karnym, Prokuratura i Prawo 2018, nr 5.

Laskowski M., Uchybienie godności urzędu sędziego jako podstawa odpowiedzialności dyscyplinarnej, Warszawa 2019.

Michalski W., Immunitety w polskim procesie karnym, Warszawa 1970.

Odrowąż-Sypniewski W., Opinia w sprawie dopuszczalności przeszukania pokoju zajmowanego przez posła w hotelu sejmowym, Przegląd Sejmowy 2014, nr 6.

Postępowanie przed sądem I instancji w znowelizowanym procesie karnym, red. D. Kala, I. Zgoliński, Warszawa 2018.

Prawo o ustroju sądów powszechnych. Komentarz, red. A. Górski, Warszawa 2013.

Radajewski M., Zarządzenie natychmiastowej przerwy w czynnościach służbowych sędziego, Przegląd Sądowy 2020, nr 5.

Reczka A., Prawo o prokuraturze. Komentarz, Warszawa 2017.

Roch A., Odpowiedzialność sędziego i prokuratora za wykroczenia, Prokuratura i Prawo 2020, nr 9.

Roch A., Odpowiedzialność służbowa prokuratorów, Prokuratura i Prawo 2017, nr 11.

Sakowicz A., Glosa do postanowienia Sądu Rejonowego z 10 września 2014 r. (sygn. akt III Kp 1302/14), Przegląd Sejmowy 2014, nr 6.

Signerski R., Immunitet prokuratora, 2016 [wyd. el. LEX].

Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, wyd. 7, Warszawa 2013.

Stefański R.A., Immunitet prokuratorski, Prokuratura i Prawo 1997, nr 2.

Stefański R.A., Metodyka pracy prokuratora w sprawach karnych, Warszawa 2017.

Stefański R.A., Postępowanie w sprawie wydania zezwolenia na pociągnięcie prokuratora do odpowiedzialności karnej, sądowej lub administracyjnej, Prokuratura i Prawo 1997, nr 3.

Steinborn S., Opinia w sprawie dopuszczalności przeszukania pokoju zajmowanego przez posła w hotelu sejmowym, Przegląd Sejmowy 2014, nr 6.

System Prawa Karnego Procesowego, t. 1, cz. 2. Zagadnienia ogólne, red. P. Hofmański, Warszawa 2013.

System Prawa Karnego Procesowego, t. 4. Dopuszczalność procesu, red. P. Hofmański, M. Jeż-Ludwichowska, A. Lach, Warszawa 2015.

Wielec M., Immunitet versus przeszukanie w postępowaniu karnym, Prawo w Działaniu. Sprawy Cywilne 2020, nr 41. (Crossref)

Zubik M., Zakres przywileju nietykalności parlamentarnej, w: Studia BAS Kancelarii Sejmu. Status posła, cz. 1, Warszawa 2007.


Published
2025-09-30


Roch, A. (2025). Wybrane problemy zakresu ochrony immunitetowej sędziego i prokuratora. Studia Prawnicze KUL, (3), 163–181. https://doi.org/10.31743/sp.17694

Adam Roch  adam.roch@wp.pl
Sąd Najwyższy

Sędzia Sądu Najwyższego orzekający w Izbie Karnej, z kilkunastoletnim doświadczeniem orzeczniczym w sprawach dyscyplinarnych oraz immunitetowych sędziów i prokuratorów; autor lub współautor wielu publikacji naukowych w tym przedmiocie.

https://orcid.org/0000-0003-0379-9850



License

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

The Author declares that the Work is original and does not infringe any personal or proprietary rights of third parties, and that She/He has unlimited rights to the Work which are the subject of the Agreement signed with the Publisher.

Author of the publication transfers to the Publisher the economic copyrights to the Work (article) submitted for publication, free of charge, without time and territorial restrictions in the following fields of use:

a) production, recording and reproduction of the copies of the Work by a specific technique, including printing, magnetic recording and digital technology;

b) marketing, lending or rental of the original or copies of the Work, and distribution in the form of open access, in accordance with the license Creative Commons Attribution 4.0 International (also known as CC BY), available at: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;

c) inclusing the Work in the composition of the collective work;

d) publishing on the website of the journal, public performance, exhibition, display, reproduction, broadcasting and rebroadcasting, and making the Work available to the public in such a way that everyone can have access to them in a place and at a time chosen by them;

e) uploading the Work in an electronic form to electronic platforms or other uploading of the Work in an electronic form to the Internet or other network.

The proprietary copyright to the Work is transferred to the Publisher free of charge upon signing the contract wit the Publisher.