The procedural position of the subsidiary prosecutor - an attempt to assess the effectiveness of the protection of victims' rights in the light of the provisions of the Code of Criminal Procedure and its amendments
Justyna Anna Karaźniewicz
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie , Polandhttps://orcid.org/0000-0003-2276-6640
Abstract
The article refers to the most important elements of the institution of subsidiary prosecution in Polish criminal trials. Attention is paid primarily to the procedure leading to obtaining the right to lodge a subsidiary indictment, other requirements which must be fulfilled to enter this procedural role, and the relationship between the subsidiary and public prosecutors. Similarities between the subsidiary prosecutor and his complaint and the private prosecutor are also emphasized. Attention is also paid to the specific features of the public-prosecution procedure. Particular issues are presented, including law changes, as well as the July 2019 amendment of Code of Criminal Procedure. The assessment of polish regulations is made from the perspective of the victims’ rights effectiveness.
Keywords:
subsidiary prosecutor, subsidiary indictment, judicial trial, withdrawal of indictment, public prosecution, public prosecutor, victimReferences
Artymiak G., Gwarancje realizacji przez pokrzywdzonego prawa do sądu w trybie skargi subsydiarnej – analiza praktyki i uwagi de lege ferenda, w: Z problematyki funkcji procesu karnego, red. T. Grzegorczyk, J. Izydorczyk, R. Olszewski, Warszawa 2013.
Boratyńska K., w: Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. A. Sakowicz, Warszawa 2015.
Brodzisz Z., w: Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. J. Skorupka, Warszawa 2020.
Cader A., Oskarżyciel subsydiarny w sprawach o przestępstwa publicznoskargowe, w: Nowa kodyfikacja prawa karnego, t. 13, red. L. Bogunia, Wrocław 2003.
Chmielniak Ł., Klonowski M., Rychlewska-Hotel A., Kodeks postępowania karnego. Komentarz praktyczny do nowelizacji 2019, red. J. Zagrodnik, Warszawa 2020 [wyd. el. LEX].
Drajewicz D., w: Kodeks postępowania karnego, t. 1. Komentarz. Art. 1–424, red. D. Drajewicz, Warszawa 2020.
Dudka K., Ograniczenie liczby oskarżycieli posiłkowych w polskim procesie karnym, Prokuratura i Prawo 2004, nr 7–8.
Dudka K., Skarga subsydiarna oskarżyciela posiłkowego w procesie karnym, w: Współczesny polski proces karny. Księga ofiarowana Profesorowi Tadeuszowi Nowakowi, red. S. Stachowiak, Poznań 2002.
Dziergawka A., Subsydiarny akt oskarżenia jako realizacja prawa do sądu, w: Oblicza Temidy. Wybrane problemy prawa i procesu karnego, red. I. Zgoliński, Bydgoszcz 2012.
Dziergawka A., Subsydiarny akt oskarżenia w świetle nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 19 lipca 2019 r., Prokuratura i Prawo 2020, nr 1.
Eichstaedt K., w: Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. 1. Art. 1–424, red. D. Świecki, Warszawa 2017.
Fingas M., Postępowanie karne – uprawnienie do sporządzenia kasacji we własnej sprawie przez adwokata. Glosa do wyroku TK z dnia 21 czerwca 2016 r., SK 2/15, OSP 2017, z. 10.
Gajowniczek-Pruszyńska K., w: K. Gajowniczek-Pruszyńska, P. Karlik, Kodeks postepowania karnego. Komentarz do ustawy z 19.7.2019 r., Warszawa 2020.
Gerecka-Żołyńska A., Janowska N., Ostrzycka M., Woźniak A., Zamroczyńska M., Procesowa pozycja nieprokuratorskich organów oskarżenia publicznego w świetle zasady legalizmu, w: Zasada legalizmu w procesie karnym, t. 1, red. B. Dudzik, J. Kosowski, I. Nowikowski, Lublin 2015.
Goss-Przygucka M., Udział prokuratora w postępowaniu wszczętym przez oskarżyciela subsydiarnego po nowelizacji kodeksu postępowania karnego z 15.04.2016 r., Państwo i Prawo 2019, nr 4.
Grajewski J., Sądowa ingerencja w postępowanie przygotowawcze, w: Nowa kodyfikacja karna. Kodeks postępowania karnego. Krótkie komentarze, Warszawa 1998, z. 8.
Grajewski J., Steinborn S., w: Kodeks postępowania karnego, t. 1. Komentarz do art. 1–424, red. L.K. Paprzycki, Warszawa 2013.
Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Kraków 2003.
Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego, t. 1. Komentarz do art. 1–467, Warszawa 2014.
Grzegorczyk T., Tryby ścigania karnego, w: System Prawa Karnego Procesowego, t. 1. Zagadnienia ogólne, red. P. Hofmański, Warszawa 2013.
Grzeszczyk W., Kodeks postępowania karego. Komentarz, Warszawa 2014.
Hofmański P., Sadzik E., Zgryzek K., Kodeks postępowania karnego, t. 1. Komentarz do artykułów 1–296, Warszawa 2011.
Karaźniewicz J., Wpływ trybu ścigania przestępstw na skuteczność kryminalizacji, w: Granice kryminalizacji i penalizacji, red. S. Pikulski, M. Romańczuk-Grącka, Olsztyn 2013.
Kluza J., Subsydiarny akt oskarżenia w perspektywie nowelizacji kodeksu postępowania karnego – ustawy z 19 lipca 2019 r., Studia Prawnicze i Administracyjne 2019, nr 28 (2).
Kmiecik R., O przyczynach i skutkach kasacji Prokuratora Generalnego z powodu braku skargi uprawnionego oskarżyciela, Prokuratura i Prawo 2014, nr 1.
Kmiecik R., Oskarżyciel posiłkowy w procesie karnym, Warszawa 1977.
Kruk E., Skarga oskarżycielska jako przejaw realizacji prawa do oskarżania uprawnionego oskarżyciela w polskim procesie karnym, Lublin 2016.
Łagodziński S., Pokrzywdzony jako oskarżyciel posiłkowy w sprawach publicznoskargowych, Prawo w Działaniu 2008, t. 3.
Misztal P., Strony postępowania, w: MERITUM postępowanie karne, red. D. Świecki, Warszawa 2019.
Paluszkiewicz H., Błaszyk M., Łakomy A., Żbikowska M., Prawne zabezpieczenia przestrzegania zasady legalizmu. Zagadnienia wybrane, w: Zasada legalizmu w procesie karnym, t. 1, red. B. Dudzik, J. Kosowski, I. Nowikowski, Lublin 2015.
Papke-Olszauskas K., Oskarżyciel posiłkowy w polskim procesie karnym – wybrane zagadnienia, Palestra 2000, nr 1.
Paprzycki L.K., Prawa i obowiązki pokrzywdzonego w postępowaniu przed sądem karnym pierwszej instancji – zarys problematyki, Palestra 2000, nr 2–3.
Rogacka-Rzewnicka M., Oportunizm i legalizm ścigania przestępstw w świetle współczesnych przeobrażeń procesu karnego, Warszawa 2007.
Rogalski M., Procesowe gwarancje zasady legalizmu, w: Zasada legalizmu w procesie karnym, t. 1, red. B. Dudzik, J. Kosowski, I. Nowikowski, Lublin 2015.
Rogoziński P., Kilka uwag na temat przesłanek wniesienia subsydiarnego aktu oskarżenia – de lege lata i de lege ferenda, w: Z problematyki funkcji procesu karnego, red. T. Grzegorczyk, J. Izydorczyk, R. Olszewski, Warszawa 2013.
Rydz-Sybilak K., Zasada legalizmu w praktyce organów procesowych a uprawnienia pokrzywdzonego w postępowaniu przygotowawczym, w: Zasada legalizmu w procesie karnym, t. 1, red. B. Dudzik, J. Kosowski, I. Nowikowski, Lublin 2015.
Sikorski A., Przymus adwokacko-radcowski w postępowaniu karnym, Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego 2016, t. 41.
Stachowiak S., Gerecka-Żołyńska A., Libertowski P., Żbikowska M., Uwagi o trybach ścigania przestępstw w polskim postępowaniu karnym, w: Z problematyki funkcji procesu karnego, red. T. Grzegorczyk, J. Izydorczyk, R. Olszewski, Warszawa 2013.
Stachurski D., Sądowa kontrola zaniechania ścigania – rzeczywiste czy pozorne wzmocnienie zasady legalizmu w procesie karnym?, Przegląd Sądowy 2012, nr 3.
Stefański R.A., Przegląd uchwał Izby Karnej Sądu Najwyższego w zakresie postępowania karnego za 2013 r., Ius Novum 2014, t. 8, nr 3.
Stefański R.A., Gostyński Z., w: Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. 1, red. J. Bratoszewski, L. Gardocki, Z. Gostyński, S.M. Przyjemski, R.A. Stefański, S. Zabłocki, Warszawa 2003.
Steinborn S., Węzłowe problemy subsydiarnego oskarżenia posiłkowego, Prokuratura i Prawo 2001, nr 12.
Supera Ł., Wyszkowski D., Subsydiarny akt oskarżenia w ujęciu konstytucyjnym, Palestra 2016, nr 7–8.
Sych W., Wpływ pokrzywdzonego na tok postępowania przygotowawczego w polskim procesie karnym, Zakamycze 2006.
Szołucha S., w: Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. J. Skorupka, Warszawa 2020.
Świecki D., Czynności procesowe obrońcy i pełnomocnika w sprawach karnych, Warszawa 2018.
Troll R., Charakter procesowy pokrzywdzonego przyłączającego się do postępowania na podstawie art. 55 § 3 k.p.k., Przegląd Sądowy 2003, nr 5.
Tylman J., Zasada legalizmu w procesie karnym, Warszawa 1965.
Waltoś S., Nowe instytucje w kodeksie postępowania karnego z 1997 roku, Państwo i Prawo 1997, nr 8.
Waltoś S., Hofmański P., Proces karny. Zarys systemu, Warszawa 2018.
Wiliński P., Proces karny w świetle Konstytucji, Warszawa 2011.
Wytrykowski K., w: Kodeks postępowania karnego, t. 1. Komentarz. Art. 1–424, red. D. Drajewicz, Warszawa 2020.
Zagrodnik J., Instytucja skargi subsydiarnej w procesie karnym, Warszawa 2005.
Zagrodnik J., Udział prokuratora w postępowaniu sądowym wszczętym przez oskarżyciela posiłkowego subsydiarnego, Prokuratura i Prawo 2017, nr 2.
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie https://orcid.org/0000-0003-2276-6640
License
The Author declares that the Work is original and does not infringe any personal or proprietary rights of third parties, and that She/He has unlimited rights to the Work which are the subject of the Agreement signed with the Publisher.
Author of the publication transfers to the Publisher the economic copyrights to the Work (article) submitted for publication, free of charge, without time and territorial restrictions in the following fields of use:
a) production, recording and reproduction of the copies of the Work by a specific technique, including printing, magnetic recording and digital technology;
b) marketing, lending or rental of the original or copies of the Work, and distribution in the form of open access, in accordance with the license Creative Commons Attribution 4.0 International (also known as CC BY), available at: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) inclusing the Work in the composition of the collective work;
d) publishing on the website of the journal, public performance, exhibition, display, reproduction, broadcasting and rebroadcasting, and making the Work available to the public in such a way that everyone can have access to them in a place and at a time chosen by them;
e) uploading the Work in an electronic form to electronic platforms or other uploading of the Work in an electronic form to the Internet or other network.
The proprietary copyright to the Work is transferred to the Publisher free of charge upon signing the contract wit the Publisher.
