Wyzwania, trudności i dokonania Komisji Kodyfikacyjnej Rzeczypospolitej Polskiej (1919–1939) w obrębie prawa spadkowego
Grzegorz Nancka
Uniwersytet Śląski w Katowicach , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-9911-7473
Tomasz Adamczyk
Uniwersytet Śląski w Katowicach , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-9273-6706
Abstrakt
Celem niniejszego artykułu jest, po pierwsze, przeanalizowanie wyzwań i trudności, z jakimi borykała się Komisja Kodyfikacyjna Rzeczypospolitej Polskiej podczas prac nad prawem spadkowym, a po drugie przedstawienie osiągnięć Komisji w tej dziedzinie. Artykuł zawiera kompleksową analizę głównych założeń przedstawionych przez poszczególnych sprawozdawców w zakresie prawa spadkowego, z uwzględnieniem proponowanych przez nich zmian. Takie podejście pozwala na zwięzłe określenie obszarów, w których Komisja podjęła prace, a także tych, których wyniki okazały się szczególnie istotne z punktu widzenia powojennych wysiłków kodyfikacyjnych.
Słowa kluczowe:
źródła, kodyfikacja, prawo spadkowe, II RzeczpospolitaBibliografia
Borkowska-Bagieńska E., O doświadczeniach kodyfikacji prawa cywilnego w II Rzeczypospolitej dla współczesnego ustawodawcy, Czasy Nowożytne 2002, vol. 12.
Fierich F.X., Sprawozdanie Prezydenta Komisji Kodyfikacyjnej, prof. Dr Ksaw. Fr. Fiericha, na posiedzeniu połączonych Komisji Prawniczych Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej w dn. 31 stycznia 1924, Gazeta Sądowa Warszawska 1924, no. 7.
Fierich F.X., Unifikacja ustawodawstwa, in: Dziesięciolecie Polski Odrodzonej. Księga pamiątkowa 1918–1928, Kraków–Warszawa 1928.
Górnicki L., Prawo jako czynnik integracji państwa w latach II Rzeczypospolitej, Acta Universitatis Wratislaviensis, no. 3375. Prawo 2011, vol. 313.
Górnicki L., Komisja Kodyfikacyjna II RP: pozycja ustrojowa, struktura organizacyjna, podejmowanie decyzji, Acta Universitatis Wratislaviensis no. 3948. Prawo 2019, vol. 328. (Crossref)
Górnicki L., Prawo cywilne w pracach Komisji Kodyfikacyjnej Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939, Wrocław 2000.
Górnicki L., Założenia i koncepcja kodyfikacji prawa w II RP, Prawo i Więź 2022, no. 4 (42). (Crossref)
Grodziski S., Komisja Kodyfikacyjna Rzeczypospolitej Polskiej, Czasopismo Prawno-Historyczne 1981, vol. 32, no. 1.
Komisja Kodyfikacyjna Rzeczypospolitej Polskiej Dział Ogólny, vol. 1, no. 1, Warszawa 1920.
Komisja Kodyfikacyjna Rzeczypospolitej Polskiej Dział Ogólny, vol. 1, no. 2, Warszawa 1920.
Komisja Kodyfikacyjna Rzeczypospolitej Polskiej Dział Ogólny, vol. 1, no. 3, Warszawa 1921.
Komisja Kodyfikacyjna Rzeczypospolitej Polskiej Dział Ogólny, vol. 1, no. 4, Warszawa 1922.
Konic H., Prawo spadkowe wobec nowoczesnych prądów w prawie cywilnym, Warszawa 1925.
Konic H., Projekt ustawy o prawie spadkowem w ogólności, Gazeta Sądowa Warszawska 1924, no. 34–45.
Konic H., Spadkobranie z prawa (ustawowe), Gazeta Sądowa Warszawska 1920, no. 11.
Konic H., Spadkobranie z prawa (ustawowe), Gazeta Sądowa Warszawska 1920, no. 12.
Lityński A., Wydział Karny Komisji Kodyfikacyjnej II Rzeczypospolitej. Dzieje prac nad częścią ogólną kodeksu karnego, Katowice 1991.
Makowski W., W sprawie ujednostajnienia ustawodawstwa, Gazeta Sądowa Warszawska 1919, no. 2–3.
Nancka G., Podkomisja prawa spadkowego Komisji Kodyfikacyjnej Rzeczypospolitej Polskiej. Materiały z prac w 1938 roku. Edycja źródłowa, Warszawa 2023. (Crossref)
Nancka G., Podstawowe zasady projektu prawa spadkowego z 1939 roku. Edycja źródłowa, Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa 2025, vol. 18, no. 1. (Crossref)
Płaza S., Historia prawa w Polsce na tle porównawczym. Okres międzywojenny, part 3, Kraków 2001.
Przybyłowski K., Polskie międzywojenne prace kodyfikacyjne w dziedzinie prawa spadkowego,
in: Księga Pamiątkowa ku czci Kamila Stefki, Warszawa–Wrocław 1967.
Radwański Z., Kształtowanie się polskiego systemu prawnego w pierwszych latach II Rzeczypospolitej, Czasopismo Prawno-Historyczne 1969, vol. 21, no. 1.
Sójka-Zielińska K., Organizacja prac nad kodyfikacją prawa cywilnego w Polsce międzywojennej,
Czasopismo Prawno-Historyczne 1975, vol. 27, no. 2.
Sójka-Zielińska K., Wielkie kodyfikacje cywilne. Historia i współczesność, Warszawa 2009.
Sprawozdanie Prezydenta Komisji Kodyfikacyjnej za czas od 1 czerwca 1934 do 31 marca 1937, in: Komisja Kodyfikacyjna. Dział Ogólny 1/17, Warszawa 1937.
Wniosek nagły posła Zygmunta Marka i tow. sprawie powołania do życia komisji dla stworzenia jednolitego ustawodawstwa w Państwie Polskiem, Kwartalnik Prawa Cywilnego i Karnego 1919, no. 2.
Wróblewski S., Zasady dziedziczenia ab intestato, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1920, no. 1–4.
VI Zjazd Prawników i Ekonomistów Polskich, Gazeta Sądowa Warszawska 1920, no. 27.
Uniwersytet Śląski w Katowicach https://orcid.org/0000-0002-9911-7473
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor oświadcza, że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza jakichkolwiek praw osobistych lub majątkowych osób trzecich oraz, że jego prawa autorskie do utworu nie są ograniczone w zakresie objętym umową podpisywaną z Wydawcą.
Autor publikacji przenosi nieodpłatnie na Wydawcę autorskie prawa majątkowe do składanego do publikacji Utworu (artykułu) bez ograniczeń czasowych i terytorialnych na następujących polach eksploatacji:
a) wytwarzanie, utrwalanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
b) wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu, oraz rozpowszechnianie w postaci otwartego dostępu, zgodnie z treścią licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa 4.0 Międzynarodowa (zwanej również jako CC BY), dostępnej pod adresem: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
d) opublikowanie na stronie internetowej czasopisma, publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, oraz publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e) wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu lub innej sieci.
Przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworu następuje nieodpłatnie, z chwilą podpisania umowy.
