Jeszcze o popularyzacji nauki o języku dawniej i dziś

Mariusz Koper

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polska
https://orcid.org/0000-0002-9878-0820


Abstrakt

W artykule autor przedstawia najważniejsze zagadnienia dotyczące popularyzacji nauki o języku. Poza zdefiniowaniem terminu popularyzacja wymienia podstawowe wyznaczniki dobrego popularyzowania, omawia historię oraz współczesność popularyzacji nauki o języku polskim. Ponadto charakteryzuje najnowsze formy upowszechniania nauki, uwzględniające zróżnicowane bogactwo świata mediów. W ostatniej części artykułu w ogólnym zarysie autor przedstawia dokonania popularyzatorskie prof. dr. hab. Feliksa Czyżewskiego.

Słowa kluczowe:

popularyzacja, język polski, nauka, językoznawstwo, językoznawca, wiedza, niespecjalista, kultura języka

Bralczyk Jerzy. 2009. Świat przez słowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bralczyk Jerzy. 2015. 500 zdań polskich. Warszawa: Agora.

Bralczyk Jerzy. 2019. Zwierzyniec. Warszawa: Agora.

Bralczyk Jerzy, Markowski Andrzej, Miodek Jan. 2014. Wszystko zależy od przyimka.

Warszawa: Agora.

Bralczyk Jerzy, Markowski Andrzej, Miodek Jan. 2016. Trzy po 33. Warszawa: Agora.

Cienkowski Witold. 1967. Kalejdoskop językowy. Warszawa: Nasza Księgarnia.

Cienkowski Witold. 1980. Język dla wszystkich. Warszawa: Książka i Wiedza.

Cienkowski Witold. 1992. Tajemnice imion własnych. Kraków: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne.

Dąbkowski Grzegorz. 2004. Bralczyk – Markowski – Miodek. O sposobach popularyzacji kultury języka w mediach. „Studia Medioznawcze” nr 4: 11–16.

Dudek-Szumigaj Agnieszka. 2019. Słowo o Jubilacie – w aspekcie działalności naukowej i dydaktycznej. W: Język i kultura pogranicza. Profesorowi Feliksowi Czyżewskiemuw 45-lecie pracy naukowej i dydaktycznej. Red. Dudek-Szumigaj A. Warszawa: Stowarzyszenie Współpracy Polska–Wschód: 11–16.

Fikus Magdalena. 2008. Popularyzacja nauki. Dla kogo, przez kogo, jaki i dlaczego? „Pauza Akademicka” nr 12: 1, 4.

Fikus Magdalena. 2016. O upowszechnianiu nauki w Polsce na progu 2016. „Nauka” 1: 181–193.

Frączek Zbigniew Włodzimierz. 2017. Jubileusz naukowy Profesora Feliksa Czyżewskiego. Lublin–Wisznice: Polihymnia Sp. z o.o.

Grzelka Monika, Kula Agnieszka. 2012. Media publiczne w Polsce a popularyzacja wiedzy o języku polskim. „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” t. 19 z. 2: 9–19. (Crossref)

Jarosz Katarzyna. 2011. Komercjalizacja nauki i mechanizmy podnoszenia atrakcyjności artykułów popularnonaukowych. „Zeszyty Prasoznawcze” t. 54 nr 3–4: 71–81.

Kłosińska Katarzyna. 2004. Słownik przysłów. Przysłownik. Poznań: Wydawnictwo Publicat.

Kłosińska Katarzyna. 2013. Co w mowie piszczy? Poznań: Wydawnictwo Publicat.

Koper Mariusz. 2007. Słowniczek nazw fizjograficznych gminy Wisznice, Wisznice 2006 ss. 38. „Roczniki Humanistyczne” t. 55 z. 6: 157–169 (recenzja).

Koper Mariusz. 2013. O słowniku gwary szczebrzeskiej Tomasza Gaudnika. „Zamojski Kwartalnik Kulturalny” nr 3: 123–125 (recenzja).

Koper Mariusz, Olejnik Marek. 2018. Sprawozdanie z sympozjum w Woli Uhruskiej. Nauka w służbie narodu. Dziesięć sympozjów polsko-ukraińskich (Wola Uhruska, 27 maja 2017 r.). „Slavia Orientalis” nr 1: 189–193.

Kucała Marian. 1992. Twoja mowa cię zdradza: regionalizmy i dialektyzmy języka polskiego. Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego.

Malec Maria. 1996. O imionach i nazwiskach w Polsce. Tradycja i współczesność. Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego.

Malec Maria. 2002. Słownik etymologiczny nazw geograficznych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Mikuła Paulina. 2016. Mówiąc inaczej. Kraków: Flow Books.

Miodek Jan. 1983. Rzecz o języku. Szkice o współczesnej polszczyźnie. Wrocław: Ossolineum.

Miodek Jan. 1993. Odpowiednie dać rzeczy słowo. Szkice o współczesnej polszczyźnie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Miodek Jan. 1991. Przez lata ze Słowem Polskim. Wrocław: Ossolineum.

Miodek Jan. 1993. Miodek drąży skałę. Wrocław 1993: Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej.

Miodek Jan. 2002. Słownik ojczyzny polszczyzny. Wrocław: Europa.

Miodek Jan. 2010. Słownik polsko@polski z Miodkiem. Rozmowy profesora Jana Miodka o języku polskim z telewidzami z kraju i ze świata. Wrocław: MARINA.

Miodek Jan. 2013. Słownik polsko@polski z Miodkiem. Rozmowy profesora Jana Miodka o języku polskim z telewidzami z kraju i ze świata t. 2. Wrocław: MARINA.

Miodek Jan. 2016. Słownik polsko@polski z Miodkiem. Rozmowy profesora Jana Miodka o języku polskim z telewidzami z kraju i ze świata t. 3. Wrocław: MARINA.

Nowacka Dagmara, Jastrzębski Mateusz, Borciuch Maria. 2010. Michała Łesiowa gawęda o życiu. Wywiad z prof. dr. hab. Michałem Łesiowem. W: Z lubelskich badań nad Słowiańszczyzną Wschodnią. Księga dedykowana profesorowi Michałowi Łesiowowi. Red. Nowacka D., Borciuch M., Nowacki A., Jastrzębski M. Lublin: Wydawnictwo KUL: 25–42.

Ożóg Kazimierz. 2011. Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia. Rzeszów: towarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”.

Pawelec Radosław. 2017. Popularyzacja, upowszechnianie, czynienie wiadomym wszem wobec. „Studia Medioznawcze” nr 3: 13–19. (Crossref)

Pelcowa Halina. 2016. Regionalne słowniki gwarowe w dobie globalizacji. W: Dawne z nowym łącząc. In memoriam Mariani Kucała. Red. Klimek-Grądzka J., Nowak M. t. 1. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL: 251–260.

Podracki Jerzy. 1991. Polszczyzna płata nam figle. Poradnik językowy dla każdego. Red. Podracki J. Warszawa: Wydawnictwo Radia i Telewizji.

Reczek Stefan. 1988. W rzecz polską wstąpić. Wrocław: Ossolineum. Reczek Stefan. 1988. Słowo się rzekło, czyli monolog o kulturze języka. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza.

Rospond Stanisław. 1976. Mówią nazwy. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne.

Rusinek Michał. 2017. Pypcie na języku. Warszawa: Agora.

Rusinek Michał. Załazińska Aneta. 2018. Jak się dogadać, czyli retoryka codzienna. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.

Rusinek Michał. 2019. Niedorajda, czyli co nam radzą poradniki. Warszawa: Agora.

Sieradzki Andrzej. 2003. Znaczenie imion. Warszawa: Klub dla Ciebie.

Walczak Bogdan. 2013. Popularyzacja wiedzy językoznawczej dawniej i dziś. Referat wygłoszony na jubileuszowej konferencji Instytutu Języka Polskiego PAN, zatytułowanej „Przyszłość językoznawstwa – językoznawstwo przyszłości” (Przegorzały, 11–12 czerwca 2013 roku).

Walczak Bogdan. 2013. Jak niespecjaliści piszą o językoznawstwie diachronicznym. „Roczniki Humanistyczne t. 61, z. 6: 57–75.

Walczak Bogdan. 2016. Jeszcze o społecznych zadaniach językoznawstwa. „Poznańskie Studia Językoznawcze. Poznań Linguistic Forum” t. 32: 11–20. (Crossref)

Wierzbicka Anna. 1967. O języku dla wszystkich. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Włoskowicz Wojciech. 2019. Nowomowa pseudometanaukowa? O języku polskiej polityki naukowej. „Poradnik Językowy” nr 10: 35–47. (Crossref)

Zapomniane słowa. Pomysł i redakcja M. Budzińska. Wołowiec 2014.

Złotkowski Piotr. 2016. Świadomość użytkowników forów genealogicznych w zakresie nominacji antroponimicznej. „Prace Językoznawcze” t. 18 z. 3: 219–236.


Opublikowane
2021-12-13 — zaktualizowane 2021-12-14


Koper, M. (2021). Jeszcze o popularyzacji nauki o języku dawniej i dziś. TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych, 6, 268–283. https://doi.org/10.31743/teka.13366 (Original work published 13 grudzień 2021)

Mariusz Koper  mkoper@kul.lublin.pl
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0002-9878-0820