Some Remarks on the Urbanonymy in Lublin (Exemplified by the Novel “Czerwona wiosna [The Red Spring]” by Józef Łobodowski)
Feliks Czyżewski, prof. dr hab.
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej , Polandhttps://orcid.org/0000-0003-0899-1972
Abstract
The subject of research is the functions of the proper names present in the novel “Czerwona wiosna [The Red Spring]” by Józef Łobodowski (1909-1988), an émigré writer. These functions have been defined based on the names extracted from the urban space of interwar Lublin evidenced in the work in question. The urbanonyms in the novel are genuine proper names of the streets, squares, districts, etc. in the city on the Bystrzyca River (i.e. Lublin). They function within the enclosed space defined by the center and the outskirts, for example Podwale street [meaning: at the defensive wall] defines its place in the urban space in relations to the town limits (former defensive walls). Similarly Brama Krakowska [the Krakow Gate] opens the space of Stare Miasto [Old Town quarter] outside towards Krakowskie Przedmieście [Krakow outskirt] street. In addition to their function of location, identification and distinction the proper names in the city space of the then Lublin perform a sociological function. The name Podzamcze characterizes the population living in this quarter as Jewish; similarly, the name Bronowice characterizes the quarter as a working class district. The expressive function of the urbanonyms in the novel defines the attitude of the main character and the writer towards specific fragments of Lublin’s urban space – the city of the novel’s hero Józef Zakrzewski’s youth and the arcadia of Józef Łobodowski’s youth (the author of “The Red Spring”).
Keywords:
Józef Łobodowski, Polish émigré literature, urban naming – urbanonymy;, proper names in literature, LublinReferences
Biolik Maria (red.). 1993. Onomastyka literacka. Olsztyn: Wydawnictwa Wyższej Szkoły Pedagogicznej.
Biolik Maria. 2015. Funkcja kumulatywna nazw własnych a etniczny stereotypy językowe. W: Funkcje nazw własnych w kulturze i komunikacji. Red. I. Sarnowska-Giefing, M. Balowski, M. Graf. Poznań: Instytut Naukowo-Wydawniczy: „Maiuscula”: 51-62.
Buczyński Mieczysław. 1996. Nazwy ulic i placów Lublina. „Onomastica” R. 11: s. 136-181.
Czyżewski Feliks. 2018. Lublin i Lubelszczyzna w działalności naukowej i organizacyjnej doktora Mieczysława Buczyńskiego (2 XI 1936–25 XII 1992). „Slavia Occidentalis” 75/1: 21-28.
Gac Dominik. 2016. Chcę być wolnym człowiekiem na wolnej ziemi, czyli terroryzm romantyczny i niespełniona rewolucja w wyzwoleniu Józefa Łobodowskiego. „Ruch Literacki” R. 58, z. 4: 461-476.
Gałkowski Artur. 2012. Aktualizowana lista podstawowych haseł terminologii onomastycznej w języku polskim. W: https://onomastyka.uni.lodz.pl/strona-glowna/terminologia-polska [Dostęp: 10.09.2019].
Graf Magdalena. 2019. Miasto z przetrąconym kręgosłupem – Białystok w powieściach Ignacego Karpowicza (perspektywa onimiczna). W: Nazwy własne w języku, literaturze i kulturze. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Zofii Abramowicz. Red. A. Rygorowicz-Kuźma, K. Rutkowski, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku: 243–261.
Handke Kwiryna. 1998. Nazewnictwo miejskie. W: Polskie nazwy własne. Encyklopedia. Red. E. Rzetelska-Feleszko. Warszawa–Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN: 283–307.
Hartwig Edward. 1983 Lublin. Wstęp H. Gawarecki. Warszawa: Wydawnictwo ,,Sport i Turystyka”.
Kosyl Czesław. 1998. Nazwy własne w literaturze pięknej. W: Polskie nazwy własne. Encyklopedia. Red. E. Rzetelska-Feleszko. Warszawa – Kraków Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN.
Sarnowska-Giefing Irena. 2003. Od ononimu do gatunku tekstu. Nazewnictwo w satyrze polskiej do 1820 roku. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Siwiec Adam. 1998. Nazwy własne w prozie Michała Choromańskiego. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Skrzypek Marcin, Zinczuk Aleksandra. 2009., Józef Łobodowski. T. 1: Życie, twórczość, publicystyka wspomnienia. „Scriptores” nr 35.
Szewczyk Łucja Maria. 1993. Nazewnictwo literackie w twórczości Adama Mickiewicza. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane WSP.
Święch Jerzy. 2009. Nowoczesność: szkice o literaturze polskiej XX wieku. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Za: Łobodowski. W stulecie urodzin Józefa Łobodowskiego. „Scriptores nr 35, red. M. Skrzypek, A. Zinczuk. Lublin: 438–441.
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej https://orcid.org/0000-0003-0899-1972
