Oświata i nauka ukraińska w okresie międzywojennym na ziemiach wchodzących w skład II Rzeczpospolitej
Hałyna Sahan, prof. dr hab.
Uniwersytet Kijowski im. Borysa Hrinczenki , Ukrainahttps://orcid.org/0000-0001-8301-849X
Abstrakt
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie sytuacji ukraińskiego szkolnictwa wyższego oraz nauki na zachodnich ziemiach ukraińskich, które stały się częścią Polski w okresie międzywojennym. Szczególna uwagę zwrócono na wysiłki Towarzystwa Naukowego im Tarasa Szewczenki we Lwowie, Towarzystwa Ukraińskich Wykładów Naukowych im P. Mohyły i Bractwa Stawropigijskiego przy Kościele greckokatolickim Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w zakresie organizacji kursów uniwersyteckich. Autorka konstatuje, że znaczący wkład do rozwoju nauki ukraińskiej podniesienia jej poziomu miała Akademia Teologiczna we Lwowie (założona w październiku 1929 r.). Analiza dokumentów źródłowych wskazuje jednoznacznie, że w okresie międzywojennym niekwestionowanym liderem rozwoju nauki ukraińskiej w tym regionie było Towarzystwo Naukowe im. Tarasa Szewczenki, które mimo rozlicznych trudności było w stanie rozwijać ukraińską naukę i prezentować ją poza granicami Ukrainy.
Słowa kluczowe:
nauka ukraińska, stosunki ukraińsko-polskie, Ukraina Zachodnia, Towarzystwo Naukowe im. Tarasa Szewczenki.Bibliografia
Âkimovič Bogdan. 1993. Ukraïnsʹkij taêmnij unìversitet u Lʹvovì ì Ukraïnsʹkij vìlʹnij unìversitet: do pitannâ genezi. “Naukovij zbìrnik UVU” T. 16: 21-26 [Якимович Богдан. 1993. Український таємний університет у Львові і Український вільний університет: до питання генези. “Науковий збірник УВУ” Т. 16: 21-26].
Biuletyn Polsko-Ukrański. 1935: 338-339.
Bogoslovsʹka Akademìâ v peršomu trʹohlìttû. Lʹvìv, 1932 [Богословська Академія в першому трьохліттю. Львів, 1932].
CDÌA Ukraïni u m. Lʹvovì. F 362. Op.1. Spr.341. Ark.41-42 [ЦДІА України у м. Львові. Ф. 362. Оп.1. Спр. 341. Арк. 41-42].
CDÌA Ukraïni u m. Lʹvovì. F. 362. Op.1. Spr. 410. Ark.21 [ЦДІА України у м.Львові. Ф.362. Оп.1. Спр.410. Арк.21].
Chojnowski Andrzej. 1979. Koncepcje polityki narodowościowej Rządów Polskich w latach 1921-1939. Wrocław: Ossolineum.
Greko-Katolicʹka Bogoslovsʹka Akademìâ ì ïï Statut. Lʹvìv 1930 [Греко-Католицька Богословська Академія і її Статут. Львів 1930].
Gruševsʹkij Mihajlo. 1910. Nevìdklična sprava. V: Za ukraïnsʹkij unìversitet u Lʹvovì. Lʹvìv [Грушевський Михайло. 1910. Невідклична справа. В: За український університет у Львові. Львів].
Hobzej Pavlo. 1991. Taêmnij unìversitet u Lʹvovì. “Ukraïna: nauka ì kulʹtura” vip. 25: 45-59 [Хобзей Павло. 1991. Таємний університет у Львові. “Україна: наука і культура” вип. 25: 45-59].
Hronìka NTŠ u Lʹvovì. 1920. Č. 63-64 [Хроніка НТШ у Львові. 1920. Ч. 63-64].
Lenik Volodimir. 1969. Mitropolit Josip Slìpij âk Rektor Duhovnoïsemìnarìï ì Bogoslovsʹkoï Akademìï u Lʹvovì. “Naukovì zapiski” 9-10: 239. Mûnhen – Rim – Pariž [Леник Володимир. 1969. Митрополит Йосип Сліпий як Ректор Духовної семінарії і Богословської Академії у Львові. “Наукові записки” 9-10: 239. Мюнхен – Рим – Париж].
Mudrij Vasilʹ. 1923. Borotʹba za ogniŝe ukraïnsʹkoï kulʹturi v zahìdnih zemlâh Ukraïni. Lʹvìv [Мудрий Василь. 1923. Боротьба за огнище української культури в західних землях України. Львів].
Ruch Słowiański. 1929 R. ІІ.
Zakrzewski K. 1935. Zagadnienie ukraińskie. „Nowe crasy” 10 lut.
Uniwersytet Kijowski im. Borysa Hrinczenki https://orcid.org/0000-0001-8301-849X