Miłość Boża w nauczaniu Kardynała Stefana Wyszyńskiego
Sylwester Jaśkiewicz
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Teologii , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-4941-3610
Abstrakt
Kardynał Stefan Wyszyński z krótkiej definicji Boga jako miłości (1 J 4,8.16) czyni obszerny traktat agapetologiczny, który choć podobnie jak inne nie ukazał się drukiem, to jednak spaja całą jego myśl teologiczną, zwłaszcza trynitologię. Jako wprawiony duszpasterz
był głęboko przekonany, że ujęta historiozbawczo nauka o miłości Bożej nie jest w stanie wyczerpać misterium Trójcy Świętej, dlatego też starał się zakotwiczyć ją mocno w wewnątrztrynitarnym życiu Trójjedynego Boga. Ze szczególnym upodobaniem kontempluje
on boską Osobę Ojca, który z miłości rodzi Syna, a następnie wraz z Synem tchnie Ducha. Oprócz tej nieskończonej głębi ojcostwa Ojca, a więc i źródła miłoojcowskiej, dającej początek Trójcy Świętej, prymas Wyszyński akcentuje ojcostwo Boga Trójjedynego, które objawiło się w dziele stworzenia i opatrznościowej trosce o nie, a także nowe ojcostwo wynikające z dzieła odkupienia i usynowienia ludzkości w Jednorodzonym Synu Bożym. Odrębnym rozdziałem trynitarnej refleksji o miłości Bożej jest caritas Christi – miłość
Chrystusa. Ujmuje ją kardynał Wyszyński w kontekście prawdy o objawieniu Ojca, tajemnicy odkupienia oraz misterium zespolenia wszystkiego w Chrystusie jako Głowie. Szczególnego znaczenia nabiera w tym kontekście porównanie ramion krzyża do „tarczy”
osłaniającej ludzkość przed gniewem, a samego Chrystusa do „ciężaru” przeważającego szalę sprawiedliwości na rzecz zwycięstwa miłości. Niezastąpionym dopełnieniem rozważań o miłości Bożej jest refleksja kardynała Wyszyńskiego o Duchu Świętym, który jest Miłością Ojca i Syna, Duchem Miłości albo też samą Miłością. Ożywczo działa On w sercu każdego wierzącego i w całym Kościele. Jego działania szczególnie doświadczyła Maryja, która z uwagi na stan posiadania Największej Miłości nazwana zostaje Matką Pięknej Miłości.
Słowa kluczowe:
miłość Boża, nauczanie kardynała Wyszyńskiego, Trójca Święta, “Bóg jest Miłością” (1 J 4,8.16)Bibliografia
Będziesz miłował, Warszawa, 21.09.1961, in: Kardynał Stefan Wyszyński Prymas Polski, W obronie człowieczeństwa wolnego. Przemówienia do prawników i do lekarzy, ed. bp A.F. Dziuba, Warszawa 2013, p. 124–127.
Bóg nas pierwszy umiłował, Jasna Góra, 21.09.1975, in: Kardynał Stefan Wyszyński Prymas Polski, Czego potrzeba ci młodzieży. Przemówienia i homilie wygłoszone na Jasnej Górze. Słowo wstępne Kardynał Józef Glemp Prymas Polski, ed. bp A.F. Dziuba, Warszawa 2009, p. 402–409.
Homo Dei – człowiek Boży. Brat dzieci Bożych, Warszawa, Kościół Świętego Krzyża, 13.01.1974, in: Stefan Kardynał Wyszyński Prymas Polski, Prymat człowieka w ładzie społecznym, Londyn 1976, p. 203–216.
List do moich kapłanów, cz. I: Wspólnie z Trójcą Świętą, Paris 1969.
Miłość i sprawiedliwość społeczna. Rozważania społeczne, Poznań 1993.
Miłość na co dzień, pt. I–II, Rzym 1971.
Na miłość Bożą – ratujmy ludzi, Warszawa, 12.03.1967, in: Kardynał Stefan Wyszyński Prymas Polski, W obronie człowieczeństwa wolnego. Przemówienia do prawników i do lekarzy, ed. bp A.F. Dziuba, Warszawa 2013, p. 286–296.
„Ojcze nasz…”. Rozważania, Poznań 1978.
Potrzeba miłości społecznej, Warszawa, Kościół św. Antoniego, 30.09.1973, in: Stefan Kardynał Wyszyński Prymas Polski, Prymat człowieka w ładzie społecznym, Londyn 1976, p. 123–129.
Przez waszą mękę – ku odrodzeniu życia ojczystego! Do stoczniowców, Warszawa, Miodowa, 7.06.1971, in: Stefan Kardynał Wyszyński Prymas Polski, Prymat człowieka w ładzie społecznym, Londyn 1976, p. 31–37.
Uczcie się kochać…, Inauguracja roku akademickiego, 6.10.1957, in: Kardynał Stefan Wyszyński Prymas Polski, Nie chciejcie łatwego życia. Konferencje i homilie wygłoszone w kościele akademickim świętej Anny do studentów, ed. bp A.F. Dziuba, Warszawa 2007, p. 15–23.
Zmaganie się sprawiedliwości i miłości. Zwycięstwo miłości, Warszawa, 6.04.1968, in: Kardynał Stefan Wyszyński Prymas Polski, W obronie człowieczeństwa wolnego. Przemówienia do prawników i do lekarzy, ed. bp A.F. Dziuba, Warszawa 2013, p. 317–324.
Augustinus, De Genesi ad Litteram. Imperfectus Liber, in: Patrologia Latina, ed. J.-P. Migne, Parisiis 1841, t. 34, col. 219–246.
Bachanek G., Antropologiczne ukierunkowanie mariologii kardynała Stefana Wyszyńskiego, „Warszawskie Studia Teologiczne” 30 (2017) No. 2, p. 54–68.
Bartnik C.S., Dogmatyka katolicka, t. 1, Lublin 2000.
Bartnik C.S., Zarys myśli teologicznej Kardynała Stefana Wyszyńskiego, „Ateneum Kapłańskie” 73 (1981) vol. 97, p. 223–237.
Courth F., Bóg trójjedynej miłości, transl. M. Kowalczyk, Poznań 1997.
Ewartowska J., Boże Ojcostwo wewnętrzną zasadą refleksji teologicznej Prymasa Stefana Wyszyńskiego, „Collectanea Theologica” 71 (2001) No. 4, p. 39–57.
Ewartowska J., Szukając prawdy o człowieku. Antropologia teologiczna Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2010.
Królikowski J., “Matka Kościoła” w nauczaniu Kardynała Stefana Wyszyńskiego (I), „Collectanea Theologica” 61 (1991) No. 4, p. 81–105.
Lewandowski J., Eucharystia. Sakrament osoby i wspólnoty w nauczaniu Prymasa Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 1988.
Lewandowski J., Maryjność księdza prymasa kardynała Wyszyńskiego, „Studia Płockie” 23 (1995), p. 47–56.
Lewandowski J., Naród w nauczaniu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 1989.
Miczyński J.K., Tożsamość kapłańska według „Listu do moich kapłanów” Kard. Stefana Wyszyńskiego, „Verbum Vitae” 17 (2010), p. 315–340.
Parzyszek M., Rodzina w nauczaniu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Aspekt pedagogiczny, Lublin 2012.
Strojny J., Aspekty teologiczne Aktu Oddania Matce Najświętszej. Stefan Kardynał Wyszyński – Stoczek Warmiński, „Warszawskie Studia Teologiczne” 16 (2003), p. 151–160.
Trzaskalska B., Eucharystia znakiem miłości w nauczaniu Stefana Kardynała Wyszyńskiego, Warszawa 1996 (Master Thesis– typescript in the collection of Instytut Prymasowski SKW w Warszawie).
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Teologii https://orcid.org/0000-0002-4941-3610
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
