Protestant krytycznie o „sola Scriptura”. Brada Easta argumenty przeciw reformacyjnemu pryncypium
Sławomir Zatwardnicki
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu , Polskahttps://orcid.org/0000-0001-7597-6604
Abstrakt
W artykule zaprezentowano poglądy autora monografii The Doctrine of Scripture w kwestii reformacyjnego pryncypium sola Scriptura. Brad East krytykuje protestancki aksjomat z perspektywy, jak ją nazywa, katolickiej. Chodzi mu o ujęcie możliwie szerokie, uwzględniające myśl patrystyczną i średniowieczną oraz teologię wielu wyznań chrześcijańskich, w tym rzymsko-katolickiego. Spośród wielu argumentów przemawiających przeciwko zasadzie „tylko Pismo” wskazano na: niemożliwość ustalenia kanonu na podstawie samego Pisma, niewystarczalność formalną Pisma, jego zrozumiałość jedynie w Kościele, milczenie natchnionych ksiąg w sprawach domagających się odpowiedzi, rozróżnienie między słowem Boga a Pismem oraz ograniczony autorytet Pisma Świętego. Przy okazji wnioski adiunkta teologii w College of Biblical Studies na Abilene Christian University pomagają uzasadniać katolickie przekonanie o koniecznym związku Pisma, Tradycji i Urzędu Nauczycielskiego Kościoła.
Słowa kluczowe:
teologiczna refleksja nad Biblią, natura i funkcja Pisma Świętego, sola Scriptura, nuda Scriptura, tylko Pismo, reguła wiary, regula fidei, kanon, wystarczalność Pisma, perspicuitas, Pismo a TradycjaBibliografia
Barrett M., God’s Word alone: The authority of the Scripture: What the reformers taught... and why it still matters, Grand Rapids 2016.
Benedykt XVI, Adhortacja apostolska „Verbum Domini”.
Blanco Sarto P., Myśl teologiczna Josepha Ratzingera, „Teologia w Polsce” 7 (2013) 2, s. 23–43.
Boeve L., Revelation, Scripture and Tradition: Lessons from Vatican II’s Constitution Dei verbum for Contemporary Theology, „International Journal of Systematic Theology” (2011) 4, s. 416–433. (Crossref)
East B., The Doctrine of Scripture, Eugene 2022.
Ferdek B., Objawienie w doktrynie kard. Josepha Ratzingera/Benedykta XVI, „Studia theologiae fundamentalis” (2010) 1, s. 169–181.
Fiedrowicz M., Teologia ojców Kościoła. Podstawy wczesnochrześcijańskiej refleksji nad wiarą, tłum. W. Szymona, Kraków 2009.
Fisichella R., Dei Verbum Audiens et Proclamans: On Scripture and Tradition as Source of the Word of God, „Communio” [english edition] (2001) 1, s. 85–98.
Hahn S., Przymierze i komunia. Teologia biblijna papieża Benedykta XVI, tłum. D. Krupińska, Kraków 2021.
Hendrix S.H., Sola Scriptura, w: The Cambridge Dictionary of Christian Theology, red. J.A. McFarland, D.A.S. Fergusson, K. Kilby, I.R. Torrance, Cambridge 2011, s. 478–479.
Kasper W., Kościół katolicki. Istota, rzeczywistość, posłannictwo, tłum. G. Rawski, Kraków 2014.
Levering M., Participatory Biblical Exegesis: A Theology of Biblical Interpretation, Notre Dame 2008. (Crossref)
Levering M., Engaging the Doctrine of Revelation: The Mediation of the Gospel through Church and Scripture, Grand Rapids 2014.
Lienhard J.T., Canons and Rules of Faith, w: The Oxford Handbook of Early Christian Biblical Interpretation, red. P.M. Blowers, P.W. Martens, Oxford 2019, s. 55–70. (Crossref)
McGrath A., Christian Theology. An Introduction, Oxford 2017.
Moss R., Beyond „Two Source Theory” and „Sola Scriptura”: Ecumenical Perspectives on Scripture and Tradition, „Acta Theologica” (2015) 2, s. 66–81. (Crossref)
Müller G.L., Tradycja jako zasada katolickiej teologii, „Teologia w Polsce” 12 (2018) 2, s. 5–17.
O’Collins G., Rethinking Fundamental Theology: Toward a New Fundamental Theology, Oxford 2011. (Crossref)
O’Collins G., Revelation: Towards a Christian Interpretation of God’s Self-revelation in Jesus Christ, Oxford 2016. (Crossref)
O’Collins G., Inspiration: Towards a Christian Interpretation of Biblical Inspiration, Oxford 2018. (Crossref)
Rahner K., Nowe ujęcie natchnienia biblijnego, w: Biblia dzisiaj, red. J. Kudasiewicz, tłum. A. Morawska, Kraków 1969, s. 189–197.
Ratzinger J., O nauczaniu II Soboru Watykańskiego. Formułowanie – przekaz – interpretacja (Opera omnia 7/1), tłum. W. Szymona, Lublin 2016.
Ratzinger J., Rozumienie objawienia i teologia historii według Bonawentury. Rozprawa habilitacyjna i studia nad Bonawenturą (Opera omnia 2), tłum. J. Merecki, Lublin 2014.
Ratzinger J., Wiara w Piśmie i Tradycji. Teologiczna nauka o zasadach (Opera omnia 9/1), tłum. J. Merecki, Lublin 2018.
Ratzinger J., Wiara w Piśmie i Tradycji. Teologiczna nauka o zasadach (Opera omnia 9/2), tłum. J. Merecki, Lublin 2018.
Schwӧbel C., Calvin, w: Dictionary of Biblical Interpretation, red. R.J. Coggin, J.L. Houlden, Philadelphia 1990, s. 98–101.
Skierkowski M., Objawienie – wiarygodność – przekaz (Koncepcja teologii fundamentalnej Geralda O’Collinsa), „Studia Theologica Varsaviensia” (1999) 2, s. 127–160.
Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Objawieniu Bożym „Dei verbum”.
Swain S.R., Trinity, Revelation, and Reading. A Theological Introduction to the Bible and Its Interpretation, London 2011.
Thiel J.E., Tradition, w: The Cambridge Dictionary of Christian Theology, red. J.A. Mc-Farland, D.A.S. Fergusson, K. Kilby, I.R. Torrance, Cambridge 2011, s. 510–512.
Treier D.J., Introducing Evangelical Theology, Grand Rapids 2019.
Wainwright G., Towards an Ecumenical Hermeneutic: How Can All Christians Read the Scriptures Together?, „Gregorianum” (1995) 4, s. 639–662.
Ward T., Scripture, Sufficiency of, w: Dictionary for Theological Interpretation of the Bible, red. K.J. Vanhoozer, Grand Rapids 2005, s. 730–731.
Webster J., Holy Scripture: A Dogmatic Sketch, Cambridge 2003. (Crossref)
Webster J., The Domain of the Word: Scripture and Theological Reason, London–New York 2012. (Crossref)
Work T., Living and Active: Scripture in the Economy of Salvation, Grand Rapids 2002.
Woźniak R.J., Praca nad dogmatem. Wybrane aspekty odnowy teologii dogmatycznej, Kraków 2022.
Yocum J., Scripture, Clarity of, w: Dictionary for Theological Interpretation of the Bible, red. K.J. Vanhoozer, Grand Rapids 2005, s. 727–728.
Zatwardnicki S., Objawienie – uświęcenie – natchnienie. Johna Webstera doktryna Pisma Świętego z perspektywy katolickiej, „Collectanea Theologica” (2022) 3, s. 97–147. (Crossref)
Zatwardnicki S., Od teologii objawienia do teologii natchnienia. Studium inspirowane twórczością Geralda O’Collinsa i Josepha Ratzingera, Lublin 2022. (Crossref)
Zatwardnicki S., Biblia „po katolicku”, czyli dlaczego nie „sola Scriptura”, Poznań 2023 [publikacja w przygotowaniu].
Zatwardnicki S., Katolicka wersja sola Scriptura? Odpowiedź Josepha Ratzingera [artykuł w przygotowaniu].
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu https://orcid.org/0000-0001-7597-6604
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
