Dziesięć tez o teologii synodalności

Jarosław Kupczak

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II , Polska
https://orcid.org/0000-0001-8609-296X


Abstrakt

Trwający w Kościele katolickim Synod o synodalności otoczony jest przez wiele różnego rodzaju kontrowersji. Innowacyjna forma synodu, w którym Synod Biskupów obraduje wewnątrz szerszego ciała o definiowanych dopiero kompetencjach, zapowiedzi kluczowych zmian zarówno w nauczaniu Kościoła, jak też w jego strukturze wywołują wśród wielu nadzieję na obudzenie nowego dynamizmu Kościoła, ale też obawy przed zerwaniem ciągłości z Tradycją i zatratą chrześcijańskiego proprium. U źródeł tych nowych nadziei i niepokojów jest wciąż pytanie: Czym jest synodalność, do której wzywa Kościół papież Franciszek? Niniejszy tekst stara się odpowiedzieć na to pytanie, opierając się na najlepszym tekście teologicznym, który został napisany na ten temat w ostatnich latach: dokumencie Międzynarodowej Komisji Teologicznej Synodalność w życiu i misji Kościoła z 2018 roku. Najważniejsze stwierdzenia tego dokumentu zostaną przedstawione w formie dziesięciu tez, które dotyczą m.in.: historycznych i teologicznych źródeł pojęcia synodalności, odnowionej eklezjologii Soboru Watykańskiego II, praktycznych sposobów realizowania synodalności, struktury władzy i współodpowiedzialności w Kościele, warunków oraz kryteriów autentyczności procesu
synodalnego.

Słowa kluczowe:

eklezjologia komunii, konsultacje, Kościół, rozeznanie, Sobór Watykański II, synod biskupów, synodalność, uczestnictwo, władza

Amiot F., Grelot P., Władza, w: Słownik teologii biblijnej, red. X. Leon-Dufour, Poznań‒Warszawa 1985, s. 1048‒1052.

Benedykt XVI, Homilia podczas Mszy św. Inaugurującej V Konferencję Generalną Episkopatu Ameryki Łacińskiej i Karaibów, Aparecida, 13 maja 2007, „Acta Apostolicae Sedis” 99 (2007), s. 435.

Bińczyk E., O czym szepcze władza (w ujęciu Michela Foucaulta), „Przegląd Artystyczno-Literacki” (1999) 9, s. 67‒72.

Choromański A., Vaticanum II: sobór eklezjologicznego przełomu, „Studia Theologica Varsaviensia” 50 (2012) 2, s. 17‒54.

Cyprian, De Oratione Dominica, CC Series Latina IIIA, s. 90‒113; polski przekł. w: Odpowiedź na Słowo. Najstarsi mistrzowie chrześcijańskiej modlitwy, oprac. H. Pietras, Kraków 1993, s. 61‒98.

Dobrzyński A., Synodalność Kościoła niepodzielonego, Tarnów 2020.

Franciszek, Rozeznawanie. Boży głos w sercu, przeł. A. Dywan, Kraków 2023.

Hammer J. OP, The Church is a Communion, New York 1964.

Hindess B., Filozofie władzy. Od Hobbesa do Foucaulta, przeł. D. Leszczyński, L. Rasiński, Warszawa 1999.

Ignacy z Antiochii, Ad Ephesios, SC 10, 66‒94; polski przekł. w: Pierwsi świadkowie. Pisma Ojców Apostolskich, oprac. M. Starowieyski, Kraków 1998, s. 113‒119.

Jan Paweł II, Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Odkupienie ciała a sakramentalność małżeństwa, Citta del Vaticano 1986.

Katechizm Kościoła katolickiego, Poznań 1992.

Kędzierski M., Przemija bowiem postać tego świata. LGBT, Ordo Iuris i rozpad katolickiego imaginarium, https://klubjagiellonski.pl/2020/08/08/przemija-bowiem-postac-tego-swiata-lgbt-ordo-iuris-i-rozpad-katolickiego-imaginarium.

Klemens Rzymski, I Clementis, SC 167, s. 99‒205; polski przekł. w: Pierwsi świadkowie. Pisma Ojców Apostolskich, oprac. M. Starowieyski, Kraków 1998, s. 51‒87.

Kołakowski L., Mini wykłady o maxi sprawach. Trzy serie, Kraków 2004.

Kupczak J., Debata na temat teologii znaków czasu (signa temporum) w czasie Drugiego Soboru Watykańskiego, „Studia Loviciensia” 15 (2013), s. 225‒243.

Międzynarodowa Komisja Teologiczna, „Sensus fidei” w życiu Kościoła, przeł. M. Moskal, Kraków 2015.

Orzechowski M., Polityka, władza, panowanie w teorii Maxa Webera, Warszawa 1984.

Pielgrzymująca wspólnota wiary. Kościół jako komunia, przeł. W. Szymona OP, Kraków 2003.

Ratzinger J., Le funzioni sinodali della Chiesa: l’importanza della comunione tra i Vescovi, „L’Osservatore Romano” 24.01.1996.

Schönborn Ch., Relazione commemorativa, w: Commemorazione del 50. anniversario del Sinodo dei Vescovi: Introduzione, Relazione commemorativa e Comunicazioni, „Bollettino Sala Stampa della Santa Sede” 17.10.2015, www.press.vatican.va.

Sobór Watykański I, Konstytucja dogmatyczna „Pastor aeternus”, www.vatican.va.

Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Kościele „Lumen gentium”, www.portal.tezeusz.pl.

„Synodalność” konstytutywnym wymiarem Kościoła. 7.10.2015. Przemówienie Papieża Franciszka podczas uroczystości upamiętniającej 50. rocznicę ustanowienia Synodu Biskupów, www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/franciszek_i/przemowienia/synodalnosc_17102015.html.

Synodalność w życiu i misji Kościoła, www.synod.org.pl.

Taylor Ch., A secular age, London 2007. (Crossref)

Upadek katolickiego imaginarium i Strajk (niektórych) Kobiet, https://teologiapolityczna.pl/jaroslaw-kupczak-op-upadek-katolickiego-imaginarium-i-strajk-niektorych-kobiet.

Wojtyła W., Osoba i czyn, w: K. Wojtyła, Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, Lublin 1994, s. 51‒339.

Źródła sporu o „Amoris laetitia”, Poznań 2018.

Pobierz

Opublikowane
2023-12-21



Jarosław Kupczak 
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0001-8609-296X



Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.