Fenomenologia i metafizyka wiary chrześcijańskiej

Grzegorz Barth

Katolicki Uniwersytet Lubelski , Polska
https://orcid.org/0000-0002-2590-0182

Abstrakt

Być może w naszym przekazie wiary zbyt często nie zauważamy istotowego związku między obu aspektami: fides qua i fides quae, koncentrując się w zależności od kontekstu czy sytuacji na jednym z nich. Istnieje wiele przesłanek, aby uznać za faktyczne, że tradycyjny przekaz wiary zbytnio skupił swoją uwagę na drugim elemencie, a mianowicie podając do wierzenia treści wiary w formie zwięzłych artykułów czy wypowiedzi katechizmowych, zakładał, że będą one w stanie wzbudzić w chrześcijanach jako odpowiedź akt osobowej wiary. Nie doceniono natomiast tego, co nazwalibyśmy źródłowym doświadczeniem wiary, które pochodzi bezpośrednio od osoby Ducha Świętego. Z drugiej strony można zaobserwować stanowisko odwrotne, sprowadzające wiarę do ujęcia fides qua. Coraz częściej bowiem wiarę definiuje się na zasadzie sądu intelektualnego, stwierdzającego, że Bóg istnieje, z pominięciem – objawionej przez Boga i podawanej przez Kościół – zawartości. W ten sposób powstaje coś, co można by określić „pozorem wiary”, sprowadzającej się ostatecznie – jako uwspółcześnionej postaci gnozy – do afirmacji własnych wyobrażeń o Bogu, czyli czegoś, co nie może zbawić człowieka.

Słowa kluczowe:

wiara, fides qua, fides quae, osoba, personalizm, M. Scheler