The Problem of the Presence and Theology of the Latin Language in the Roman Liturgy Fifty Years After the Second Vatican Council
Abstract
Fiftieth anniversary of completing the II Vatican Council works allows us to look critically on theology and the post-conciliar achievements in topic of liturgy. The article regards chosen theological aspects of Latin as a liturgical language. On the one hand the Latin language in the liturgy is liturgical problem in theological debate, but on the other hand we can find a theological arguments for using this language. In the article the author also tried to show the timeliness of problems regarding liturgical theology fifty years after the last Council.
Keywords:
Latin language, II Vatican Council, liturgy, theology of the liturgyReferences
Aquilina M., Msza pierwszych chrześcijan, tłum. P. Ahmad, Gdańsk 2010.
Benedykt XVI, List do biskupów z okazji publikacji Motu proprio „Summorum Pontificum”, „Christianitas” 31/32 (2007), s. 195–198.
Benedykt XVI, List Papieża o tłumaczeniu słów „pro multis” w Modlitwach eucharystycznych (14.04.2012), http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/benedykt_xvi/listy/promultis_14052012.html (dostęp: 18.06.2017).
Beyga P., Wybrane aspekty odnowy liturgii w teologicznej refleksji Josepha Ratzingera pięćdziesiąt lat od zakończenia II Soboru Watykańskiego, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 24 (2016) nr 1, s. 89–100.
Bux N., Benedict XVI’s Reform. The Liturgy between Innovation and Tradition, San Francisco 2012.
Ferdek B., Wzajemna relacja między lex orandi a lex credendi, „Studia Salvatoriana Polonica” 6 (2012), s. 45–60.
Jan XXIII, Konstytucja apostolska „Veterum sapientia” (22.02.1962), http://www.wieden1683.pl/static/veterum-sapientia/ (dostęp: 17.06.2017).
Lang U.M., Łacina jednością narodów i kultur, http://www.nowyruchliturgiczny.pl/2009/09/ks-u-m-lang-acina-jednoscia-narodow-i.html (dostęp: 17.06.2017).
Lang U.M., Turning Towards The Lord. Orientation in Liturgical Prayer, San Francisco 2009.
Leksykon liturgii, red. B. Nadolski, Poznań 2006.
Milcarek P., Harmonia czy równowaga? Geneza Konstytucji „Sacrosanctum concilium”, w: Źródło i szczyt. Konstytucja o liturgii świętej „Sacrosanctum concilium” dzisiaj, red. K. Porosło, Kraków 2011, s. 49–110.
Milcarek P., Historia Mszy. Przewodnik po dziejach liturgii rzymskiej, Dębogóra 2009.
Mszał Rzymski łacińsko-polski, Paris 1968.
Nastałek J., Język łaciński językiem Kościoła i teologii. 50 lat Konstytucji apostolskiej „Veterum sapientia”, „Teologia w Polsce” 6 (2012) nr 2, s. 129–139.
Nichols A., Myśl Benedykta XVI. Wprowadzenie do myśli teologicznej Josepha Ratzingera, tłum. D. Chabrajska, Kraków 2006.
Nichols A., Patrząc na liturgię. Krytyczna ocena jej współczesnej formy, tłum. T. Glanz, Poznań [b.r.w.].
Pius XII, Encyklika „Mediator Dei et hominum” (20.11.1947), http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/pius_xii/encykliki/mediator_dei_20111947.html#m8 (dostęp: 17.06.2017).
Ratzinger J., Bilans i perspektywy, „Christianitas” 21/22 (2005), s. 220–228.
Ratzinger J., Bóg i świat. Z kardynałem Josephem Ratzingerem-Benedyktem XVI rozmawia Peter Seewald, tłum. G. Sowinski, Kraków 2005.
Ratzinger J., Czterdzieści lat Konstytucji o liturgii świętej. Spojrzenie wstecz i pytanie o przyszłość, w: J. Ratzinger, Sakrament i misterium, Teologia liturgii, tłum. A. Głos, Kraków 2011, s. 135–153.
Ratzinger J., Formalne zasady chrześcijaństwa. Szkice do teologii fundamentalnej, tłum. W. Szymona, Poznań 2009.
Ratzinger J., Opera omnia, t. XI: Teologia liturgii, tłum. W. Szymona, Lublin 2012.
Ratzinger J. – Benedykt XVI, Jezus z Nazaretu. Od wjazdu do Jerozolimy do Zmartwychwstania, t. II, tłum. W. Szymona, Kielce 2011.
Reid A., The Liturgical Reform of Benedict XVI, w: Benedict XVI and the Sacred Liturgy, red. N.J. Roy, J.E. Rutherford, Dublin 2010, s. 156–180.
Sobór Trydencki, Nauka i kanony o Najświętszej ofierze mszy świętej (17.09.1562), w: Dokumenty Soborów Powszechnych, t. IV/2, opr. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2007, s. 637–649.
Terlikowski T., Koń trojański w mieście Boga. Pół wieku po Soborze, Kraków 2012.
Zachara M., Krótka historia Mszału Rzymskiego, Warszawa 2014.
Benedykt XVI, List do biskupów z okazji publikacji Motu proprio „Summorum Pontificum”, „Christianitas” 31/32 (2007), s. 195–198.
Benedykt XVI, List Papieża o tłumaczeniu słów „pro multis” w Modlitwach eucharystycznych (14.04.2012), http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/benedykt_xvi/listy/promultis_14052012.html (dostęp: 18.06.2017).
Beyga P., Wybrane aspekty odnowy liturgii w teologicznej refleksji Josepha Ratzingera pięćdziesiąt lat od zakończenia II Soboru Watykańskiego, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 24 (2016) nr 1, s. 89–100.
Bux N., Benedict XVI’s Reform. The Liturgy between Innovation and Tradition, San Francisco 2012.
Ferdek B., Wzajemna relacja między lex orandi a lex credendi, „Studia Salvatoriana Polonica” 6 (2012), s. 45–60.
Jan XXIII, Konstytucja apostolska „Veterum sapientia” (22.02.1962), http://www.wieden1683.pl/static/veterum-sapientia/ (dostęp: 17.06.2017).
Lang U.M., Łacina jednością narodów i kultur, http://www.nowyruchliturgiczny.pl/2009/09/ks-u-m-lang-acina-jednoscia-narodow-i.html (dostęp: 17.06.2017).
Lang U.M., Turning Towards The Lord. Orientation in Liturgical Prayer, San Francisco 2009.
Leksykon liturgii, red. B. Nadolski, Poznań 2006.
Milcarek P., Harmonia czy równowaga? Geneza Konstytucji „Sacrosanctum concilium”, w: Źródło i szczyt. Konstytucja o liturgii świętej „Sacrosanctum concilium” dzisiaj, red. K. Porosło, Kraków 2011, s. 49–110.
Milcarek P., Historia Mszy. Przewodnik po dziejach liturgii rzymskiej, Dębogóra 2009.
Mszał Rzymski łacińsko-polski, Paris 1968.
Nastałek J., Język łaciński językiem Kościoła i teologii. 50 lat Konstytucji apostolskiej „Veterum sapientia”, „Teologia w Polsce” 6 (2012) nr 2, s. 129–139.
Nichols A., Myśl Benedykta XVI. Wprowadzenie do myśli teologicznej Josepha Ratzingera, tłum. D. Chabrajska, Kraków 2006.
Nichols A., Patrząc na liturgię. Krytyczna ocena jej współczesnej formy, tłum. T. Glanz, Poznań [b.r.w.].
Pius XII, Encyklika „Mediator Dei et hominum” (20.11.1947), http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/pius_xii/encykliki/mediator_dei_20111947.html#m8 (dostęp: 17.06.2017).
Ratzinger J., Bilans i perspektywy, „Christianitas” 21/22 (2005), s. 220–228.
Ratzinger J., Bóg i świat. Z kardynałem Josephem Ratzingerem-Benedyktem XVI rozmawia Peter Seewald, tłum. G. Sowinski, Kraków 2005.
Ratzinger J., Czterdzieści lat Konstytucji o liturgii świętej. Spojrzenie wstecz i pytanie o przyszłość, w: J. Ratzinger, Sakrament i misterium, Teologia liturgii, tłum. A. Głos, Kraków 2011, s. 135–153.
Ratzinger J., Formalne zasady chrześcijaństwa. Szkice do teologii fundamentalnej, tłum. W. Szymona, Poznań 2009.
Ratzinger J., Opera omnia, t. XI: Teologia liturgii, tłum. W. Szymona, Lublin 2012.
Ratzinger J. – Benedykt XVI, Jezus z Nazaretu. Od wjazdu do Jerozolimy do Zmartwychwstania, t. II, tłum. W. Szymona, Kielce 2011.
Reid A., The Liturgical Reform of Benedict XVI, w: Benedict XVI and the Sacred Liturgy, red. N.J. Roy, J.E. Rutherford, Dublin 2010, s. 156–180.
Sobór Trydencki, Nauka i kanony o Najświętszej ofierze mszy świętej (17.09.1562), w: Dokumenty Soborów Powszechnych, t. IV/2, opr. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2007, s. 637–649.
Terlikowski T., Koń trojański w mieście Boga. Pół wieku po Soborze, Kraków 2012.
Zachara M., Krótka historia Mszału Rzymskiego, Warszawa 2014.
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
