Triada grecka w świecie 2.0
Jacek Czerwiński
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej , Polskahttps://orcid.org/0000-0001-7245-785X
Abstrakt
Artykuł ma za zadanie opisać i uporządkować triadę wartości prawdy, dobra i piękna w kontekście nowych mediów. Rewolucja komunikacyjna ostatnich lat, nazywana rewolucją Web 2.0, przyniosła znaczące zmiany jakościowe w życiu człowieka. Pomimo, że uniwersalne wartości triady greckiej obecne są w kulturze europejskiej od czasów Platona, wciąż odkrywamy je na nowo. Przybierają wciąż nowe, nieznane dotąd formy. W rzeczywistości, w której podstawą komunikacji społecznej stały się smartfony, mobilny Internet oraz portale społecznościowe, funkcjonowanie fundamentalnych wartości wydaje się szczególnie trudne i ważne. W niniejszych rozważaniach przyjęta została postawa krytyczna i sceptyczna, której celem jest uwypuklić niedoskonałości i zagrożenia „nowego wspaniałego świata”. Zakończenie stanowi krótka refleksja odnośnie wyzwań przyszłości i rozwijania kompetencji XXI wieku.
Słowa kluczowe:
nowe media, wartości, technologie cyfrowe, Web 2.0, rewolucja cyfrowa, Internet, triada platońska, edukacja medialnaBibliografia
Bartmiński J., Czy istnieje europejski kanon wartości?, „Etnolingwistyka” 2011, nr. 23, s. 18 – 21.
Błaszczak M., Jak ocenić wartość polityka? Perspektywa mózgu wyborców, „Filo-Sofija” 2014, nr 24, s. 273 - 287.
Błażewicz G., Rewolucja z marketing automation, Warszawa 2016.
Brzozowski P., Uniwersalna hierarchia wartości – fakt czy fikcja?, „Przegląd Psychologiczny” 2005, nr 3, s. 261 – 276.
Carr N., Płytki umysł. Jak Internet wpływa na nasz mózg, tłum. K. Rojek, Gliwice 2013.
Castells M., Władza komunikacji, tłum. J. Jedliński, P. Tomanek, Warszawa 2013.
Czerski W., Nomofobia – szczególnie groźna odmiana uzależnienia od telefonu komórkowego, „Edukacja – Technika – Informatyka” 2018, nr 3. s. 212 – 217, DOI: 10.15584/eti.2018.3.30.
Duch W., Perspektywy neuromarketingu, w: Neuromarketing. Interdyscyplinarne spojrzenie na klienta, red. H. Mruk, M. Sznajder, Poznań 2008.
Dukaj J., Za długie, nie przeczytam…, „Tygodnik Powszechny”, stan na dzień 22 kwietnia 2019 r., https://www.tygodnikpowszechny.pl/za-dlugie-nie-przeczytam-142865/.
Dumont H., Istance D., Benavides F., Istota uczenia się: wykorzystanie wyników badań w praktyce, tłum. Z. Janowska, Warszawa 2013.
Encyklopedii PWN, hasło: dobro wspólne, stan na dzień 22 kwietnia 2019, https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/dobro-wspolne.
Filipowicz M., Kłamstwo jako zagrożenie współczesnego społeczeństwa, „Interdyscyplinarne Studia Społeczne” 2016, nr 1, s. 59 – 73.
Florek S., Intuicyjne i krytyczne myślenie moralne w kontekście jego filogenezy i neuropsychologii, „Słupskie Studia Filozoficzne” 2012, nr 11, s. 125 – 136.
Gorodnichenko Y., Pham T., Talavera O., Social Media, Sentiment and Public Opinions: Evidence from #Brexit and #USElection, „National Bureau of Economic Research” 2018, nr 24631, DOI: 10.3386/w24631.
Hasło: Grupa Anonymous, stan na dzień 22 kwietnia 2019 r., https://pl.wikipedia.org/wiki/Anonymous.
Informacje odnośnie funkcjonowania reklamy Google, stan na dzień 22 kwietnia 2019 r., https://ads.google.com.
Kahneman D., Pułapki myślenia, tłum. P. Szymczak, Poznań 2011.
Levinson P., Nowe nowe media, tłum. A. Zawadzka, Kraków 2010.
McLuhan M., Zrozumieć media: przedłużenia człowieka, tłum. N. Szczucka, Warszawa 2004.
Musiał E., Nowe media a kompetencje społeczne XXI wieku, w: Ku dobrej szkole skoncentrowanej na uczniach, red. J. Kuźma, J. Pułka, Kraków 2014, s. 69 – 80.
Opioła W., Popiołek M., Media społecznościowe. Nowe formy ekspresji politycznej, Toruń 2014.
Pariser E. The filter bubble: What the Internet is hiding from you, Nowy Jork 2011.
Pawełczyk P., Jakubowski J., Postprawda i nowe media. Czy potrzebujemy postprawdy?, „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne” 2017, nr 1, s. 197 - 212, DOI: https://doi.org/10.14746/ssp.2017.1.11.
Piechowiak M., Filozoficzne podstawy rozumienia dobra wspólnego, „Kwartalnik Filozoficzny” 2003, z. 2, s. 5 – 35.
Platon, Prawa, tłum. M. Maykowska, Warszawa 1997.
Postman N., Technopol: triumf techniki nad kulturą, tłum. A. Tanalska-Dulęba, Warszawa 2004.
Postprawda słowem roku 2016, stan na dzień 22 kwietnia 2019 r., https://www.oxforddictionaries.com/press/news/2016/12/11/WOTY-16.
Przybylska-Czajkowska B., Aksjologia społeczeństwa uczącego się. Zarys problematyki, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej” 2015, z. 85, s. 431 – 445.
Putnam R. D., Demokracja w działaniu: tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, tłum. J. Szacki, Kraków 1995.
Puzynina J., Co się dzieje z prawdą dziś?, w: Język a kultura, red. A. Dąbrowska, Wrocław 2008, s. 35-49.
Ramachandran V. S., Hirstein W., Nauka wobec zagadnienia sztuki. Neurologiczna teoria doświadczenia estetycznego, tłum. M. B. Florek, P. Przybysz, „Studia z Kognitywistyki i Filozofii Umysłu” 2006, nr 2.
Słownik Języka Polskiego PWN, hasło: piękno, stan na dzień 22 kwietnia 2019 r., https://sjp.pwn.pl/slowniki/piękno.html.
Small G. W., Moody T. D., Siddarh P., Bookheimer S. Y., Your Brain on Google. Patterns of Cerebral Activation During Internet Searching, „American Journal of Geriatric Psychiatry” 2009, nr 17, s. 116 – 126.
Small G., Vorgan G., iMózg, tłum. S. Borg, Poznań 2011.
Spitzer M., Cyfrowa demencja, tłum. A. Lipiński, Słupsk 2015.
Sprutta J., Idea kalokagatii w starogreckim wychowaniu, „Nauczyciel i Szkoła” 2007, nr 36-37, s. 13 – 20.
Statystyki ilości spędzonego czasu w Internecie, stan na dzień 22 kwietnia 2019 r., https://www.telegraph.co.uk/news/2018/08/01/decade-smartphones-now-spend-entire-day-every-week-online.
Szmyd J., Zagrożone człowieczeństwo, Katowice: 2015.
Szpunar M., Internet – nowe modele komunikacyjne czy powielanie schematów właściwych mediom masowym?, „Media, Kultura, Społeczeństwo” 2011, nr 1, s. 5-16.
Szpunar M., Koncepcja bańki filtrującej a hipernarcyzm nowych mediów, „Zeszyty Prasoznawcze” 2018, nr 2, s. 191 – 200.
Tarczydło B., Neurobadania w teorii i praktyce. Wybrane aspekty, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2016, nr 459, s. 62—69, DOI: 10.15611/pn.2016.459.06.
Tatarkiewicz W., Historia Filozofii Tom 1, Warszawa: 2014.
Tischner J., Myślenie w żywiole piękna, Kraków 2013.
Trzcińska J., Internet jako rewolucja, czyli wolność, równość i solidarność w XXI wieku, „Politicus” 2014, nr 1, s. 19 – 30.
Westen D., Mózg polityczny, tłum. T. Bieroń, Poznań 2014.
Wobalis M., W stronę cyfrowej dydaktyki akademickiej XXI wieku. Próba rozpoznania, „Scripta Neophilologica Posnaniensia” 2017, nr 17, s. 435-454, DOI: https://doi.org/10.14746/snp.2017.17.30.
Wojciszke B., Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej, Warszawa 2003.
Błaszczak M., Jak ocenić wartość polityka? Perspektywa mózgu wyborców, „Filo-Sofija” 2014, nr 24, s. 273 - 287.
Błażewicz G., Rewolucja z marketing automation, Warszawa 2016.
Brzozowski P., Uniwersalna hierarchia wartości – fakt czy fikcja?, „Przegląd Psychologiczny” 2005, nr 3, s. 261 – 276.
Carr N., Płytki umysł. Jak Internet wpływa na nasz mózg, tłum. K. Rojek, Gliwice 2013.
Castells M., Władza komunikacji, tłum. J. Jedliński, P. Tomanek, Warszawa 2013.
Czerski W., Nomofobia – szczególnie groźna odmiana uzależnienia od telefonu komórkowego, „Edukacja – Technika – Informatyka” 2018, nr 3. s. 212 – 217, DOI: 10.15584/eti.2018.3.30.
Duch W., Perspektywy neuromarketingu, w: Neuromarketing. Interdyscyplinarne spojrzenie na klienta, red. H. Mruk, M. Sznajder, Poznań 2008.
Dukaj J., Za długie, nie przeczytam…, „Tygodnik Powszechny”, stan na dzień 22 kwietnia 2019 r., https://www.tygodnikpowszechny.pl/za-dlugie-nie-przeczytam-142865/.
Dumont H., Istance D., Benavides F., Istota uczenia się: wykorzystanie wyników badań w praktyce, tłum. Z. Janowska, Warszawa 2013.
Encyklopedii PWN, hasło: dobro wspólne, stan na dzień 22 kwietnia 2019, https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/dobro-wspolne.
Filipowicz M., Kłamstwo jako zagrożenie współczesnego społeczeństwa, „Interdyscyplinarne Studia Społeczne” 2016, nr 1, s. 59 – 73.
Florek S., Intuicyjne i krytyczne myślenie moralne w kontekście jego filogenezy i neuropsychologii, „Słupskie Studia Filozoficzne” 2012, nr 11, s. 125 – 136.
Gorodnichenko Y., Pham T., Talavera O., Social Media, Sentiment and Public Opinions: Evidence from #Brexit and #USElection, „National Bureau of Economic Research” 2018, nr 24631, DOI: 10.3386/w24631.
Hasło: Grupa Anonymous, stan na dzień 22 kwietnia 2019 r., https://pl.wikipedia.org/wiki/Anonymous.
Informacje odnośnie funkcjonowania reklamy Google, stan na dzień 22 kwietnia 2019 r., https://ads.google.com.
Kahneman D., Pułapki myślenia, tłum. P. Szymczak, Poznań 2011.
Levinson P., Nowe nowe media, tłum. A. Zawadzka, Kraków 2010.
McLuhan M., Zrozumieć media: przedłużenia człowieka, tłum. N. Szczucka, Warszawa 2004.
Musiał E., Nowe media a kompetencje społeczne XXI wieku, w: Ku dobrej szkole skoncentrowanej na uczniach, red. J. Kuźma, J. Pułka, Kraków 2014, s. 69 – 80.
Opioła W., Popiołek M., Media społecznościowe. Nowe formy ekspresji politycznej, Toruń 2014.
Pariser E. The filter bubble: What the Internet is hiding from you, Nowy Jork 2011.
Pawełczyk P., Jakubowski J., Postprawda i nowe media. Czy potrzebujemy postprawdy?, „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne” 2017, nr 1, s. 197 - 212, DOI: https://doi.org/10.14746/ssp.2017.1.11.
Piechowiak M., Filozoficzne podstawy rozumienia dobra wspólnego, „Kwartalnik Filozoficzny” 2003, z. 2, s. 5 – 35.
Platon, Prawa, tłum. M. Maykowska, Warszawa 1997.
Postman N., Technopol: triumf techniki nad kulturą, tłum. A. Tanalska-Dulęba, Warszawa 2004.
Postprawda słowem roku 2016, stan na dzień 22 kwietnia 2019 r., https://www.oxforddictionaries.com/press/news/2016/12/11/WOTY-16.
Przybylska-Czajkowska B., Aksjologia społeczeństwa uczącego się. Zarys problematyki, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej” 2015, z. 85, s. 431 – 445.
Putnam R. D., Demokracja w działaniu: tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, tłum. J. Szacki, Kraków 1995.
Puzynina J., Co się dzieje z prawdą dziś?, w: Język a kultura, red. A. Dąbrowska, Wrocław 2008, s. 35-49.
Ramachandran V. S., Hirstein W., Nauka wobec zagadnienia sztuki. Neurologiczna teoria doświadczenia estetycznego, tłum. M. B. Florek, P. Przybysz, „Studia z Kognitywistyki i Filozofii Umysłu” 2006, nr 2.
Słownik Języka Polskiego PWN, hasło: piękno, stan na dzień 22 kwietnia 2019 r., https://sjp.pwn.pl/slowniki/piękno.html.
Small G. W., Moody T. D., Siddarh P., Bookheimer S. Y., Your Brain on Google. Patterns of Cerebral Activation During Internet Searching, „American Journal of Geriatric Psychiatry” 2009, nr 17, s. 116 – 126.
Small G., Vorgan G., iMózg, tłum. S. Borg, Poznań 2011.
Spitzer M., Cyfrowa demencja, tłum. A. Lipiński, Słupsk 2015.
Sprutta J., Idea kalokagatii w starogreckim wychowaniu, „Nauczyciel i Szkoła” 2007, nr 36-37, s. 13 – 20.
Statystyki ilości spędzonego czasu w Internecie, stan na dzień 22 kwietnia 2019 r., https://www.telegraph.co.uk/news/2018/08/01/decade-smartphones-now-spend-entire-day-every-week-online.
Szmyd J., Zagrożone człowieczeństwo, Katowice: 2015.
Szpunar M., Internet – nowe modele komunikacyjne czy powielanie schematów właściwych mediom masowym?, „Media, Kultura, Społeczeństwo” 2011, nr 1, s. 5-16.
Szpunar M., Koncepcja bańki filtrującej a hipernarcyzm nowych mediów, „Zeszyty Prasoznawcze” 2018, nr 2, s. 191 – 200.
Tarczydło B., Neurobadania w teorii i praktyce. Wybrane aspekty, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2016, nr 459, s. 62—69, DOI: 10.15611/pn.2016.459.06.
Tatarkiewicz W., Historia Filozofii Tom 1, Warszawa: 2014.
Tischner J., Myślenie w żywiole piękna, Kraków 2013.
Trzcińska J., Internet jako rewolucja, czyli wolność, równość i solidarność w XXI wieku, „Politicus” 2014, nr 1, s. 19 – 30.
Westen D., Mózg polityczny, tłum. T. Bieroń, Poznań 2014.
Wobalis M., W stronę cyfrowej dydaktyki akademickiej XXI wieku. Próba rozpoznania, „Scripta Neophilologica Posnaniensia” 2017, nr 17, s. 435-454, DOI: https://doi.org/10.14746/snp.2017.17.30.
Wojciszke B., Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej, Warszawa 2003.
Czerwiński, J. (2020). Triada grecka w świecie 2.0. Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 62(1), 107–130. https://doi.org/10.31743/zn.2019.62.1.06
Jacek Czerwiński
jacczer@wp.pl
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej https://orcid.org/0000-0001-7245-785X
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej https://orcid.org/0000-0001-7245-785X
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości.
Teksty opublikowane w tomach 3/2018 - 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Od tomu 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.
