PROCES RECENZJI
Proces recenzji
Procedury recenzowania, którymi posługuje się Redakcja „Zeszytów Naukowych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II”, są zgodne z treścią Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dn. 2 grudnia 2015 (Dz.U. 2015, poz. 2015) oraz wytycznymi dotyczącymi recenzowania przygotowanymi przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w broszurze Dobre praktyki w procedurach recenzyjnych w nauce.
Szczegółowe wytyczne procesu recenzowania:
- Teksty nadsyłane do publikacji są poddawane wstępnej ocenie przez Redakcję.
- Redakcja stosuje zasadę double blind review, zgodnie z którą recenzent i autor nie znają swoich tożsamości.
- Teksty, które zostaną wstępnie przyjęte, są przekazywane do dwóch niezależnych recenzentów spoza jednostki (w przypadku tekstów w języku obcym co najmniej jeden z recenzentów
jest afiliowany w instytucji zagranicznej innej niż narodowość autora pracy), którzy:
a) nie są członkami Redakcji,
b) nie są afiliowani przy tej samej placówce, z której pochodzą autorzy,
c) nie pozostają z autorem w konflikcie interesów,
d) nie są względem autorów z zależności służbowej,
e) w ciągu ostatnich dwóch lat poprzedzających przygotowanie recenzji nie pozostawali względem autorów w bezpośredniej współpracy naukowej,
f) nie pozostają względem autorów w bliskich stosunkach osobistych (w przypadku, gdy grono specjalistów z danej dziedzinie jest bardzo wąskie, może mieć miejsce odstępstwo od zasad wyrażonych w punktach b–f),
g) są kompetentni w danej dziedzinie i posiadają co najmniej stopień doktora oraz odpowiedni dorobek naukowy. - Redakcja przekazuje potencjalnemu recenzentowi opis publikacji (tytuł, ilość znaków lub stron znormalizowanych [1800 znaków]) oraz streszczenie tekstu, pozostawiając mu pełną swobodę podjęcia decyzji o przyjęciu lub odrzuceniu tekstu do recenzji, ale proponując termin podjęcia decyzji.
- Recenzenci są zobowiązani w trakcie procesu recenzowania do poufności w opiniach na temat recenzowanego tekstu oraz nie wolno im wykorzystywać wiedzy na jego temat przed jego publikacją.
- Redakcja, zlecając recenzję, przekazuje recenzentowi formularz recenzji, za pomocą którego recenzent winien sporządzić recenzję. Recenzja musi kończyć się jednoznacznym wnioskiem co do dopuszczenia artykułu do publikacji lub jego odrzucenia.
- Recenzent przekazuje sporządzoną recenzję w postaci elektronicznej na adres e-mail Redakcji, podany na formularzu recenzji, oraz w formie papierowej z odręcznym podpisem, która przechowywana jest w Redakcji przez okres 5 lat.
- Redakcja nie przyjmuje recenzji ewidentnie niespełniających merytorycznych i formalnych wymagań recenzji naukowej, w tym recenzji zdawkowych, zdominowanych przez nieumotywowane opinie krytyczne bądź nieumotywowane pochwały, pozbawionych logicznego powiązania między treścią a konkluzją, tj. recenzji zdecydowanie krytycznych, lecz z konkluzją pozytywną bądź odwrotnie.
- Uwagi recenzenta przekazywane są autorowi recenzowanego tekstu. Racjonalne i umotywowane konkluzje przedstawione w recenzji są dla niego wiążące. Ma on obowiązek uwzględnić zalecenia recenzentów i w odpowiedni sposób poprawić tekst. Recenzentom przysługuje prawo do powtórnej weryfikacji poprawionego tekstu.
- W przypadku gdy autor tekstu nie zgadza się z konkluzjami recenzenta, ma prawo do ustosunkowania się do nich wobec Redakcji.
- Decyzję o publikacji tekstu podejmuje Redaktor Naczelny, przy wsparciu członków Komitetu Redakcyjnego, na podstawie analizy uwag i konkluzji zawartych w recenzji wraz z ewentualnymi odpowiedziami na nie autora tekstu i ostatecznej wersji tegoż tekstu dostarczonej przez autora.
- Raz w roku Redakcja zamieszcza na stronie internetowej uaktualnioną pełną listę recenzentów, z którymi współpracuje.
- Od 2012 roku Redakcja zamieszcza na swojej stronie internetowej listę tekstów, które uzyskały pozytywną opinię naukową i zostały przyjęte do publikacji, ale nie zmieściły się do żadnego z wydanych lub przygotowanych numerów.
- Artykuły odrzucone przez recenzentów są archiwizowane w Redakcji czasopisma przez okres pięciu lat.
Zapora ghostwriting
Na bazie zaleceń opracowanych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego Redakcja wdrożyła procedurę zapory ghostwritting:
- Autorzy publikacji proszeni są o pełne ujawnienie wkładu poszczególnych autorów w powstanie publikacji (w tym informacji o ich afiliacji oraz o autorstwie koncepcji, założeń, metod itp., które wykorzystano przy przygotowaniu publikacji), przy czym główna odpowiedzialność spada na autora zgłaszającego artykuł. W zasadnych przypadkach redakcja będzie zasięgać informacji o źródłach finansowania powstałej pracy, wkładzie instytucji naukowo-badawczych i innych podmiotów.
- Redakcja ostrzega przed przejawami nierzetelności naukowej – m.in. takimi jak ghostwriting i guest authorship – deklarując demaskowanie wszystkich wykrytych jej przypadków, włącznie z powiadomieniem odpowiednich podmiotów (instytucji zatrudniających autorów, towarzystw naukowych, stowarzyszeń edytorów naukowych itp.). Wszystkie takie przejawy nierzetelności będą przez redakcję dokumentowane.
- Nadrzędna zasada dotycząca autorstwa publikacji:
Rzetelność w nauce stanowi jeden z jej jakościowych fundamentów. Czytelnicy powinni mieć pewność, iż autorzy publikacji w sposób przejrzysty, rzetelny i uczciwy prezentują rezultaty swojej pracy, niezależnie od tego, czy są jej bezpośrednimi autorami, czy też korzystali z pomocy wyspecjalizowanego podmiotu (osoby fizycznej lub prawnej). Dowodem etycznej postawy pracownika naukowego oraz najwyższych standardów redakcyjnych powinna być jawność informacji o podmiotach przyczyniających się do powstania publikacji (wkład merytoryczny, rzeczowy, finansowy etc.), co jest przejawem dobrych obyczajów.