Wola stron czy wola ZUS-u? – o kwalifikacji umów o dzieło jako umów zlecenia na przykładzie umów z twórcami i artystami
Dagmara Gut
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego , Polskahttps://orcid.org/0000-0003-2761-4486
Abstrakt
Zjawiskiem powszechnym stały się coraz częstsze kontrole płatników składek przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Obejmują one w dużej mierze zasadność zwierania przez płatników składek umów o dzieło i nierzadko kończą się uznaniem, że umowy te powinny być zawarte w formie umów zlecenia. Celem artykułu jest rozważanie prawnej dopuszczalności dokonywania przez ZUS kwalifikacji umów o dzieło jako umów zlecenia w perspektywie zasady swobody umów, kompetencji ZUS-u do dokonywania takiej kwalifikacji, jak również kompetencji do wykładni i stosowania przepisów Kodeksu cywilnego. Problematyka omówiona została na tle umów zawieranych z twórcami i artystami.
Słowa kluczowe:
Zakład Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczenia społeczne, umowa o dzieło, umowa zlecenia, kontrole ZUS-u, prawo autorskie, swoboda umówBibliografia
Brzozowski A., Machnikowski P., Umowy, [w:] Prawo zobowiązań – część ogólna, red. E. Łętowska, seria System prawa prywatnego, t. 5, Warszawa 2013;
Czachórski W., Zobowiązania. Zarys wykładu, Warszawa 2002;
Ignatowicz J., Stefaniuk K., Wolter A. Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa 2001;
Łętowska E., Pocałunek Muzy i prawnicza postprawda, „Dziennik Gazeta Prawna” 2017, nr 31;
Markiewicz R., Stanisławska-Kloc S., Ochońska Z., Artystyczne wykonanie jako przedmiot umowy cywilnoprawnej. Opinia prawna, http://www.sdt.pl/wp-content/uploads/2017/06/Opinia-prawna_Artystyczne-wykonanie-jako-przedmiot-umowy-cywilnoprawnej.pdf
Ochońska Z., Stanisławska-Kloc S., Glosa do wyroku SN z dnia 10 stycznia 2017 r., III UK 53/16, „Glosa. Prawo Gospodarcze w Orzeczeniach i Komentarzach” 2018, nr 1.
Płażek S., Problem dopuszczalności umów o dzieło w przypadku artystycznych wykonań. Glosa do wyroku SN z dnia 2 czerwca 2017 r., III UK 147/16, „Finanse Komunalne” 2018, nr 6.
Podkowik J., Wolność umów i jej ograniczanie w świetle Konstytucji RP, Warszawa 2015;
Radwański Z., Olejniczak A., Zobowiązania – część ogólna, Warszawa 2014;
Radwański Z., Teoria umów, Warszawa 1977;
Rzemek M., ZUS coraz częściej nakłada składki na umowy o dzieło i zlecenia, „Rzeczpospolita”, 25.04.2016, http://grm-rpwebvarnish.newscyclecloud.com/ZUS/304259887-ZUS-coraz-czesciej-naklada-skladki-na-umowy-o-dzielo-i-zlecenia.html;
Trzaskowski R., Granice swobody kształtowania treści i celu umów obligacyjnych, Kraków 2005;
Wałachowska M., Wantoch-Rekowski J., Umowy cywilnoprawne a składniki na ubezpieczenie społeczne – zarys problemu, „Prawo Budżetowe Państwa i Samorządu” 2014, z. 2.
Orzecznictwo:
Wyrok TK z dnia 29 kwietnia 2003 r., SK 24/01, Legalis nr 56666;
Wyrok SN z 22 czerwca 1976 r., II CR 193/76, LEX nr 5046;
Uchwała SN z 4 września 1992 r., II UZP 17/92, LEX nr: 13272.;
Uchwała SN z 30 czerwca 1994 r., II UZP 15/94, LEX nr 14986;
Wyrok SN z 14 grudnia 2005 r., II UK 120/05, LEX nr 201295.
Wyrok SN z 23 października 2006 r., I UK 128/06. LEX nr 221705.
Wyrok SN z 5 grudnia 2007 r., II UK 106/07, LEX nr 346189.
Wyrok SN z 21 października 2008 r., II UK 71/08, LEX nr 575205.
Wyrok Sądu Okręgowego w Częstochowie z 21 października 2016 r., IV U 1577/15, LEX nr 2149809.
Wyrok SN z 10 stycznia 2017 r., III UK 53/16, LEX nr 2188651.
Wyrok SN z 2 czerwca 2017 r., III UK 147/16, LEX nr 2296861.
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego https://orcid.org/0000-0003-2761-4486
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości.
Teksty opublikowane w tomach 3/2018 - 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Od tomu 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.
