Przemiany współczesnej rodziny a problem sieroctwa społecznego
Andrzej Łuczyński
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , PolskaAbstrakt
Przeobrażenia, jakie zachodzą w współczesnej rodzinie nie zawsze wywierają pozytywny wpływ na jej funkcjonowanie. Niejednokrotnie rodzina napotyka liczne trudności, które mogą doprowadzić do jej dysfunkcjonalności, a nawet patologii. Negatywne skutki złego funkcjonowania rodziny najbardziej odczuwają najmłodsi członkowie rodziny. Z roku na rok powiększa się w związku z tym zjawisko szeroko rozumianego sieroctwa społecznego. Chodzi tu nie tylko o fakt opuszczenia dzieci przez rodziców ale także o dzieci i młodzież, które pozostając w domu rodzinnym i przeżywają silnie brak uczuć rodzicielskich. W artykule podjęto zatem próbę zwrócenia uwagi na problem sieroctwa społecznego, które często pojawia się w kontekście zachodzący obecnie zmian w środowisku rodzinnym. Wskazano również na pilną potrzebę podjęcia zdecydowanych działań mających na celu pełną ochronę dobra dzieci osieroconych społecznie, którym traumatyczne doświadczenia odbierają radość życia oraz uniemożliwiają im prawidłowe kształtowanie własnej przyszłości.
Słowa kluczowe:
rodzina, dziecko, sieroctwo, pomocBibliografia
Bilikiewicz A., Psychiatria, Warsaw 2003.
Doniec R., “Relacje rodzinne a wyznaczniki partnerstwa w modelach i kulturze wychowawczej rodziny,” in: Partnerstwo w rodzinie. Istota i uwarunkowania relacji między rodzicami a dziećmi, ed. J. Gorbaniuk, Lublin 2009, p. 151-168.
Filipczyk H., Dziecko w placówce opiekuńczo-wychowawczej, Warsaw 1988.
Izdebska J., Dziecko w rodzinie u progu XXI wieku. Niepokoje i nadzieje, Białystok 2000.
Joachimowska M., Rodzicielstwo zastępcze. Idea Problemy Analizy Kompetencje, Bydgoszcz 2008.
Kelm A., Węzłowe problemy pedagogiki opiekuńczej, Warsaw 2000.
Kocik L., Wzory małżeństwa i rodziny. Od tradycyjnej jednorodności do współczesnych skrajności. Cracow 2002.
Kozak S., Patologia eurosieroctwa w Polsce. Skutki migracji zarobkowej dla dzieci i ich rodzin, Warsaw 2010.
Kozak S., Sieroctwo społeczne, Warsaw 1986.
Kozdrowicz K., “Sieroctwo,” in: Elementarne pojęcia pedagogiki społecznej i pracy socjalnej, eds. D. Lalak, T. Pilch, Warsaw 1999, p. 268.
Krąpiec M. A., Ja – człowiek, Lublin 1974.
Kuźma J., “Koncepcje zmian w systemie opieki nad dziećmi osieroconymi i opuszczonymi,” in: Stan i koncepcje rozwoju opieki i wychowania w Polsce, eds. Z. Brańka, J. Kuźma, Cracow 1996, p. 18-26.
Kwak A., Rodzina w dobie przemian. Małżeństwo i kohabitacja, Warsaw 2005.
Łopatkowa M., Samotność dziecka. Warsaw 1989.
Łuczyński A., “Dzieciństwo w kryzysie a wspierająca rola rodzicielstwa zastępczego,” in: Głodne dzieci w Polsce, ed. Cz. Kępski, Lublin 2011, p. 75-88.
Łuczyński A., Młodzież zagrożona wykluczeniem. Prewencyjny potencjał rodziny, Lublin 2018.
Łuczyński A., “Rodzicielstwo zastępcze wobec niewydolności wychowawczej współczesnej rodziny,” in: W poszukiwaniu jakości życia współczesnej rodziny polskiej, ed. G. Makiełło-Jarża, Cracow 2009, p. 251-262.
Łuczyński A., “Wychowanie religijne w rodzinie w kontekście współczesnych przemian społeczno-kulturalnych,” in: Rodzina – historia i współczesność, eds. B. Kiereś, M. Gromek, K. Hryszan, Lublin 2018, p. 63-73.
Maciaszkowa J., Z teorii i praktyki pedagogiki opiekuńczej. Opieka rodzinna nad dzieckiem i kompensacja jej niedostatków, Warsaw 1991.
Magier P., “Kulturowy kontekst wychowania dziecka,” in: Rodzicielstwo. Wybrane zagadnienia kontekstów edukacyjnych, ed. D. Opozda, Lublin 2007, p. 99-110.
Matejek J., Działalność ośrodków adopcyjno-opiekuńczych w procesie przygotowania i wspierania rodzin zastępczych, Cracow 2008.
Matyjas B., “Sieroctwo,” in: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, vol. 5, ed. T. Pilch, Warsaw 2006, p. 725-729.
Obuchowska J., “Dziecko zagubione w sieroctwie,” Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 1998 no. 5, p. 3-4.
Pyrzyk I., “Kontrowersje wokół sieroctwa społecznego na gruncie pedagogiki polskiej,” in: Sieroctwo społeczne – przyczyny, objawy, skutki i sposoby jego zapobiegania w aktualnej rzeczywistości społecznej kraju, ed. T. Sołtysiak, Włocławek 1998, p. 15-20.
Schütterly-Fita M., Dlaczego są opuszczone dzieci? Wrocław 1992.
Sztompka P., Socjologia. Analiza społeczeństwa, Cracow 2004.
Szymborska A., Sieroctwo społeczne, Warsaw 1969.
Wach T., “Wykluczenie społeczne a jakość wychowania rodzinnego młodzieży,” in: Głodne dzieci w Polsce, ed. Cz. Kępski, Lublin 2011, p. 157-170.
Wieczorek W., “Moralne problemy rodziny w kontekście przemian kulturowych XIX i XX w. na podstawie dokumentów konferencji Lambeth,” in: Rodzina wobec współczesnych wyzwań społeczno-kulturowych, eds. J. Gorbaniuk, B. Parysiewicz Lublin 2009, p. 27-36.
Winogrodzka L., Rodziny zastępcze i ich dzieci. Lublin 2007.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości.
Teksty opublikowane w tomach 3/2018 - 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Od tomu 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.
