Mowa nienawiści problemem etycznym współczesnych mediów

Olga Białek-Szwed




Abstrakt

Artykuł jest próbą analizy jednego z ważnych, a do tego trudniejszych problemów współczesnych mediów, przede wszystkim mediów masowych, ale nie tylko – mowy nienawiści. Zjawisko mowy nienawiści we współczesnych mediach, powszechnie uważane jest za przejaw zła, które może doprowadzić do nieprzewidywalnych społecznie skutków, takich jak szerzenie stereotypów, popularyzacja treści wulgarnych i obraźliwych, eskalacja zachowań niebezpiecznych. Mowa nienawiści jest także postępującym zagrożeniem dla kultury kraju, w którym nie stosuje się na co dzień mechanizmów ją ograniczających. Autorka w swoim referacie, na podstawie konkretnych przykładów, stara się przeanalizować i zrozumieć zjawisko; zastanawia się nad mechanizmami, które mogłyby przeciwdziałać jego powstawaniu, ale też i nad mechanizmami rodzącymi tego typu wypowiedzi w komunikacji masowej i interpersonalnej.

Słowa kluczowe:

mowa nienawiści, agresja leksykalna, wulgaryzacja leksyki, problem etyczny, współczesne media

Bartoszcze R., Gwarancje wolności wypowiedzi w Europie Zachodniej, Wyd. Universitas, Kraków 1995.
Czarnecki P., Dylematy etyczne współczesności, Warszawa 2008.
Drożdż M., Etyczne orientacje w mediosferze, Tarnów 2006.
Dziennikarski Kodeks Obyczajowy, [w:] P. Kwiatkowski, Przedsiębiorstwo apokalipsa. O etyce dziennikarskiej, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2003.
Dziennikarstwo według Jana Pawła II, red. M. Miller, Wyd. Centrum Myśli Jana Pawła II, Fronda PL, Warszawa 2007.
Encyklopedia Filozofii, t. I, red. T. Honderich, Wyd. Zysk i S-ka, Poznań 1998.
Goluch B., „J…. was pies. Naplują na was wasze wnuki”. Członek IPN wpadł w szał, www.wiadomosci.wp.pl/j-was-pies-napluja-na-was-wasze-wnuki-czlonek-ipn-wpadl-w-szal-6239588426143873a.
Jabłońska K., Nosowski Z., Czy ktoś trzaśnie drzwiami?, rozmowa z W. Eichelbergerem, „Więź” 2001, nr 5.
Kowalski S., Tulli M., Zamiast procesu Raport o mowie nienawiści (Opracowanie Otwartej Rzeczpospolitej – Stowarzyszenia przeciw antysemityzmowi i ksenofobii), Wyd. ab, Warszawa 2003.
Machinek M. ks. MSF, Zagadnienie prawdomówności w mediach, [w:] Media-wartości-prawo, red. R. Sztychmiler, Wyd. UWM, Olsztyn 2008
Makowski M., Po zamachu w Londynie – chocholi taniec politycznego hejtu, www.opinie.wp.pl/marcin-makowski-po-zamachu-w-londynie-chocholi-taniec-politycznego-hejtu-6104139112858753a.
Najbardziej obraźliwe wypowiedzi polityków w 2015 roku, www.se.pl/wiadomosci/polityka/najbardziej-obrazliwe-wypowiedzi-politykow-w-2015-roku_753766.html.
Niewęgłowski A., Dziennikarze w okresie transformacji, [w:] Pięciolecie transformacji mediów, red. A. Słomkowska, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 1995
Piątek T., Jesteśmy u siebie, mamy prawo być niemili, „Gazeta Wyborcza”, dodatek „Magazyn Świąteczny” 23-24.04.2016, nr 95.
Pisarek W., Kodeksy etyki dziennikarskiej, [w:] Dziennikarstwo i świat mediów, red. Z. Bauer, E. Chudziński, Wyd. Universitas, Kraków 2004.
Pleszczyński J., Etyka dziennikarska, Wyd. Centrum Doradztwa i Informacji Difin, Warszawa 2007.
Pleszczyński J., Etyka dziennikarska a etyka mediów, [w:] Oblicza polskich mediów po 1989 roku, red. L. Pokrzycka, B. Romiszewska, Wyd. UMCS, Lublin 2008.
Przewodnik po etyce, red. P. Singer (red.), przekł. J. Górnicka, W. Bober, R. Dobrowolski, A. Jedynak, P. Łuków, M. Pawelczyk, A. Przyłuska-Fiszer, R. Pucek, S. Radziszewski, K. Staszewski Warszawa 1998.
Rogojsz Ł., Polskich polityków język (nie)parlamentarny, www.newsweek.pl.
Sareło Z., Media w służbie osoby. Etyka społecznego komunikowania, Toruń 2002.
Słownik Współczesnego Języka Polskiego, t. I, Wyd. Reader’s Digest Przegląd Sp. z o.o. Warszawa 1998.
Sulowski K., Jak można wyciszyć mowę nienawiści, wywiad z ks. Rafałem Pastwą, „Gazeta Wyborcza” 17-18.10.2015, nr 243
Świderski J., Przekleństwa naszych polityków – zjazd delegatów NSZZ Solidarność, www. freeisoft.pl.
Wilk E., Słowa, które bolą, wywiad z prof. Iwoną Jakubowską-Branicką, „Polityka” 7-12.06.2017, nr 23.
Pobierz

Opublikowane
01.10.2020


Białek-Szwed, O. (2020). Mowa nienawiści problemem etycznym współczesnych mediów. Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 61(4), 331–342. https://doi.org/10.31743/zn.2018.61.4.331-342

Olga Białek-Szwed  o.bialek.szwed@wp.pl



Licencja

Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości. 

Teksty opublikowane w tomach 3/2018 - 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Od tomu 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.