Powołanie i status sędziego prawa administracyjnego w kontekście orzeczenia Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych w sprawie Lucia v. SEC

Paulina Liszka




Abstrakt

W artykule została omówiona kwestia powołania i statusu sędziów prawa administracyjnego Komisji Papierów Wartościowych i Giełd Stanów Zjednoczonych (SEC) na gruncie orzeczenia amerykańskiego Sądu Najwyższego w sprawie Lucia v. SEC, w którym uznano, że są oni urzędnikami państwowymi. Zaprezentowano też argumentację sędziów Sądu Najwyższego, zawartą w przedstawionych przez nich opiniach zbieżnych i zdaniach odrębnych. Artykuł omawia również rozporządzenie wykonawcze prezydenta Donalda Trumpa, wydane w reakcji na orzeczenie sądu. Rozporządzenie wprowadziło znaczące zmiany w zakresie powoływania sędziów prawa administracyjnego.

Słowa kluczowe:

sędzia prawa administracyjnego, Komisja Papierów Wartościowych i Giełd Stanów Zjednoczonych, agencje administracyjne, Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych

Akty prawne i dokumenty:
The Constitution of the United States, tekst w j. angielskim dostępny na: https://www.archives.gov/founding-docs/constitution-transcript
Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki, tłum. na j. polski J. Walachowicz, w: Historia ustroju państwa w tekstach źródłowych, red. B. Lesiński, J. Walachowicz, Warszawa/Poznań 1992, s.105-123.
Paperwork Reduction Act, http://uscode.house.gov/view.xhtml?req=granuleid:USC-prelim-title44-section3502&num=0&edition=prelim
Ustawa o obrocie papierami wartościowymi z 1934 r. (Securities Exchange Act), http://uscode.house.gov/browse/prelim@title15/chapter2B&edition=prelim
Rozporządzenie wykonawcze Prezydenta Stanów Zjednoczonych (Executive Order 13843), https://www.whitehouse.gov/presidential-actions/executive-order-excepting-administrative-law-judges-competitive-service/
Kodeks Przepisów Federalnych (Code of Federal Regulations), tytuł 17, § 201.360(b), https://ecfr.io/Title-17/se17.3.201_1360
Kodeks Stanów Zjednoczonych (U.S. Code), tytuł 5, http://uscode.house.gov/browse/prelim@title5&edition=prelim
Kodeks Stanów Zjednoczonych (U.S. Code), tytuł 15, http://uscode.house.gov/browse/prelim@title15&edition=prelim
Memorandum Dyrektora Biura do spraw Zarządzania Personelem dla kierowników departamentów i agencji z dnia 10 lipca 2018, https://chcoc.gov/content/executive-order-%E2%80%93-excepting-administrative-law-judges-competitive-service [dostęp: 5.11.2018].
Orzecznictwo:
United States v. Germaine, 99 U.S. 508, 510 (1879)
Buckley v. Valeo, 424 U.S. 1 (1976)
Freytag v. Commissioner, 501 U.S. 868 (1991)
Lucia v. SEC, 585 U.S. _(2018)
Literatura:
Barnett K., Against administrative judges, University of California Davis Law Review 2016, vol. 49, n. 5, s. 1643-1718.
Dahan K., The constitutionality of SEC administrative proceedings: the SEC cure its ALJ appointment scheme, Cardozo Law Review 2017, vol. 38, nr 3, s. 1211-1249
Frankel A., As Trump claims power to pick federal agency judges, skeptics fear court-packing, artykuł dostępny za pośrednictwem serwisu internetowego www.reuters.com [dostęp: 5.11.2018].
Fox W.F., Understanding Administrative Law, LexisNexis 2012.
Gifford D.J., Federal Administrative Law Judges: the relevance of past choices to future directions, Administrative Law Review 1997, vol. 49, nr 1, s. 1-60.
Górski G., Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych do 1930 roku, Lublin 2006.
Hauser R., Wróbel A., Niewiadomski Z., (red.), System prawa administracyjnego, t. 6: Podmioty administrujące, Warszawa 2011.
Hickman K.E., Pierce Jr. R.J. (red.), Federal Administrative Law. Cases and Materials, Foundation Press 2010
Laidler P., Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki: przewodnik, Kraków 2007.
Mascott J.L., Who are „Officers of the United States”?, Stanford Law Review 2018, vol. 70, s. 443-564.
Mikuli P., Zdekoncentrowana sądowa kontrola konstytucyjności prawa: Stany Zjednoczone i państwa europejskie, Kraków 2007.
Newman L., Are SEC Administrative Proceedings the New [Unconstitutional] Normal?, Review of Litigation 2017, vol. 36, nr 1, s. 193-217.
Sarnecki P., Ustroje konstytucyjne państw współczesnych, Warszawa 2013.
Szmulik B. (red.), Ustroje konstytucyjne państw współczesnych, Warszawa 2012.
Tokarczyk R., Prawo amerykańskie, Warszawa 2009.
West E.G., Congressional Power over Office Creation, Yale Law Journal 2018, vol. 128, nr 1, s. 166-230.
Wirth E. M., Becoming a United States Administrative Law Judge, https://www.americanbar.org/content/dam/aba/administrative/administrative_law/2017_Careers_Book_Wirth_Chapter_updated.pdf [dostęp: 5.11.2018].
Zych T., W poszukiwaniu pewności prawa. Precedens a przewidywalność orzeczeń sądowych w tradycji prawa anglosaskiego, Kraków 2007.
Strony internetowe:
https://www.opm.gov [dostęp: 5.11.2018].
http://www.scotusblog.com [dostęp: 5.11.2018].
https://www.sec.gov [dostęp: 5.11.2018].
https://www.supremecourt.gov [dostęp: 5.11.2018].
Pobierz

Opublikowane
01.10.2020


Liszka, P. (2020). Powołanie i status sędziego prawa administracyjnego w kontekście orzeczenia Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych w sprawie Lucia v. SEC. Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 61(4), 421–435. https://doi.org/10.31743/zn.2018.61.4.421-435

Paulina Liszka  aulina.liszka@kul.pl



Licencja

Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości. 

Teksty opublikowane w tomach 3/2018 - 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Od tomu 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.