Preferencja wartości a jakość i trwałość małżeństwa. Badanie żon Anonimowych Alkoholików

Dominika Zarosińska

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polska
https://orcid.org/0000-0003-1088-798X

Jacek Śliwak

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polska
https://orcid.org/0000-0002-7695-4113


Abstrakt

Artykuł prezentuje powiązania systemu wartości i jakości oraz trwałości związków małżeńskich żon Anonimowych Alkoholików. W badaniach wykorzystano Portretowy Kwestionariusz Wartości S. Schwartza (PVQ-40; adaptowany w 2011 r. przez Cieciucha i Zaleskiego) oraz Skalą Jakości i Trwałości Małżeństwa, autorstwa Ryś. Celem dokonania analiz korelacyjnych, uwzględniono odpowiedzi 286 żon Anonimowych Alkoholików. Prezentowane wyniki badań potwierdzają wszystkie hipotezy eksploracyjne – struktura systemu wartości żon AA jest powiązana z jakością i trwałością ich związków małżeńskich (wyłączając stymulację).

Słowa kluczowe:

system wartości, jakość i trwałość małżeństwa, żony Anonimowych Alkoholików, współuzależnienie

Adamczyk K., Inteligencja emocjonalna i system wartości małżonków a ich komunikacja interpersonalna, „Kwartalnik Naukowy” 2013, nr 2, s. 72–101.
Baltes P.B., Reese W.H., Lipsitt L.P., Life-span developmental psychology. „Annual Review of Psychology” 1980, nr 1, s. 65–110.
Bilikiewicz A., Parnowski T., Starzenie się i zaburzenia psychiczne wieku podeszłego, w: Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny, red. A. Bilikiewicz, Warszawa 2011, s. 457–502.
Brudek P., Ciuła G., Hierarchia wartości a satysfakcja ze związku małżeńskiego u osób w okresie późnej dorosłości, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 2013, nr 2, s. 371–386.
Brzozowski P., Uniwersalność struktury wartości: Koncepcja Shaloma H. Schwartza, „Roczniki Psychologiczne” 2002, nr 5, s. 27–51.
Chybicka A., Karasiewicz K., Zadowolenie z intymnych relacji oraz poczucie własnej atrakcyjności i komunikacji w związkach narzeczeńskich i małżeńskich, w: Psychologia Rodziny. Małżeństwo i rodzina wobec współczesnych wyzwań, red. T. Rostowska, Warszawa 2009, s. 136–161.
Cieciuch J., Kształtowanie się systemu wartości od dzieciństwa do wczesnej dorosłości, Warszawa 2013. Cieciuch J., Pomiar wartości w zmodyfikowanym modelu Shaloma Schwartza, „Psychologia Społeczna” 2013, 8, 1(24), s. 22–41.
Cieciuch J., Zaleski Z., Polska adaptacja Portretowego Kwestionariusza Wartości Shaloma Schwartza, „Czasopismo Psychologiczne” 2011, nr 2, s. 251–262.
Cierpiałkowska L., Alkoholizm. Małżeństwa w procesie zdrowienia, Poznań 1997. Cierpiałkowska L., Ziarko M., Psychologia uzależnień – alkoholizm, Warszawa 2010. Doniec R., Rodzina wielkiego miasta, Kraków 2001.
Dudziak U., Seksualność – jako szczególny sposób i możliwość wyrażania miłości, w: Miłość i życie. Małżeństwo i rodzina w budowaniu cywilizacji miłości, red. M. Ryś, Z. Struzik, Warszawa 2015, s. 67–72.
Jabłońska A., Czy będziemy ze sobą szczęśliwi – czyli cała rzecz o satysfakcji ze związku, online: http:// www.psychologia-spoleczna.pl/artykuly/864-czy-bdziemy-ze-sob-szczliwi-czyli-caa-rzecz-o-satysfakcji-ze-zwizku.html [dostęp: 1 marca 2020].
Jankowiak B., Problematyka jakości i trwałości relacji partnerskich w teorii i badaniach, „Przegląd Terapeutyczny” 2007, nr 3, s. 1–25.
Kalkowski H., Pod jednym dachem z alkoholikiem, online: http://www.stowarzyszeniefidesetratio. pl/Presentations0/dach.pdf [dostęp: 1 marca 2020].
Laskowski J., Trwałość wspólnoty małżeńskiej, Warszawa 1987. Lewis R.A., Spanier G.B., Theorizing about the Quality and Stability of Marriage, w: Contemporary Theories about the Family. Research-Based Theories. Vol. 1, red. W.R. Burr, R. Hill, F.I. Nye, I.L. Reiss, New York 1979, s. 268–294. Margasiński A., Analiza psychologiczna systemów rodzinnych z chorobą alkoholową, Częstochowa 1996.
Matusewicz Cz., Psychologia wartości, Warszawa; Poznań 1975.
Mellibruda J., Psychologiczna analiza funkcjonowania alkoholików i członków ich rodzin. Podsumowanie badań realizowanych w latach 1986–1990. Studia psychologiczna nad funkcjonowaniem osób z problemami alkoholowymi i metodami terapii. T. 2, Warszawa 1999. Mellibruda J., Szczepańska H., Psychologiczne problemy żon alkoholików, sprawozdanie z II fazy badań, Warszawa 1989.
Mellibruda J., Szczepańska H., Współuzależnienie i inne problemy psychologiczne żon pacjentów uzależnionych, Warszawa 1989.
Oleś P., Psychologia człowieka dorosłego, Warszawa 2012.
Peplińska A., Psychologiczne i zdrowotne konsekwencje równoważenia ról zawodowych i rodzinnych, w: Zawodowe i zdrowotne problemy człowieka w różnych okresach dorosłości. Perspektywa psychologiczna, red. T. Rostowska, W. Budziński, Toruń 2012, s. 64–85.
Reber A., Reber E.S., Słownik psychologii, Warszawa 2001.
Rostowska T., Dojrzałość osobowa jako podstawowe uwarunkowanie życia małżeńskiego i rodzinnego, w: Psychologia w służbie rodziny, red. I. Janicka, T. Rostowska, Warszawa 2003, s. 45–55.
Rostowska T., Rozwojowe aspekty jakości życia rodzinnego, w: Jakość życia rodzinnego. Wybrane zagadnienia, red. T. Rostowska, Łódź 2006, s. 11–27.
Rostowska T., Aktywność zawodowa małżonków a jakość ich życia, w: Psychologia Rodziny. Małżeństwo i rodzina wobec współczesnych wyzwań, red. T. Rostowska, Warszawa 2009, s. 60–80.
Rostowska T., Miłość małżeńska w perspektywie psychologicznej, w: Małżeństwo i miłość. Kontekst psychologiczny i neuropsychologiczny, red. J. Rostowski, T. Rostowska, Warszawa 2014, s. 289–335.
Rostowska T., Rostowski J., Miłość jako wyznacznik jakości małżeńskiej, w: Rodzina – rozwój – praca. Wybrane zagadnienia, red. T. Rostowska, J. Rostowski, Łódź 2002, s. 9–21.
Rostowska T., Żylińska P., Stopień zaangażowania religijnego a poziom jakości małżeńskiej u partnerów, w: Psychologia Rodziny. Małżeństwo i rodzina wobec współczesnych wyzwań, red. T. Rostowska, Warszawa 2009, s. 117–135.
Rostowski J., Zarys psychologii małżeństwa: psychologiczne uwarunkowania dobranego związku małżeńskiego, Warszawa 1987.
Rostowski J., Podobieństwo w zakresie sześciowymiarowego modelu dobranego związku małżeńskiego w ujęciu J. Rostowskiego (KDM-1), w: Małżeństwo i miłość. Kontekst psychologiczny i neuropsychologiczny, red. J. Rostowski, T. Rostowska, Warszawa 2014, s. 88–152.
Rostowski J., Rostowska T., Poziom zdrowia i dobrego samopoczucia jako następstwa konfliktu lub integracji relacji praca-rodzina, w: Zawodowe i zdrowotne problemy człowieka w różnych okresach dorosłości. Perspektywa psychologiczna, red. T. Rostowska, W. Budziński, Toruń 2012, s. 11–37. Rozkrut D. (red.), Rocznik Demograficzny, Warszawa 2018.
Ryś M., Wpływ dzieciństwa na późniejsze życie w małżeństwie i rodzinie. Studium psychologiczne. Część II. Badanie empiryczne, Warszawa 1992.
Ryś M., Jakość i trwałość małżeństwa: propozycja skali, „Problemy Rodziny” 1994, nr 4, s. 19–24. Ryś M., Wspólny system wartości w małżeństwie, „Powiernik Rodzin” 1997, nr 11.
Ryś M., Psychologia małżeństwa w zarysie, Warszawa 1999. Ryś M., Wspieranie rozwoju osobowego w rodzinie, w: W trosce o rodzinę. W poszukiwaniu prawdy, dobra i piękna, red. M. Ryś, M. Jankowska, Warszawa 2007, s. 25–40.
Schwartz S.H., Universals in the content and structure of values: Theory and empirical tests in 20 countries, w: Advances in experimental social psychology. T. 25, red. M. Zanna, New York 1992, s. 1–65.
Schwartz S.H., Basic human values: Theory, measurement and application, „Revue Francaise de Sociologie” 2006, nr 4, s. 929–968.
Schwartz S.H, Cieciuch J., Vecchione M., Davidov E., Fischer R., Beierlein C., Ramos A., Verkasalo M., Lönnqvist J.E., Demirutku K., Dirilen-Gumus O., Konty M., Refining the theory of basic individual values, „Journal of Personality and Social Psychology” 2012, nr 4, s. 663–688.
Spanier G.B., Measuring Dyadic Adjustment: New Scales for Assessing the Quality of Marriage and Similar Dyads, „Journal of the Marriage and the Family” 1976, nr 1, s. 15–28.
Spanier G.B., Lewis R.A., Marital Quality: a Review of the Seventies, „Journal of the Marriage and the Family” 1980, nr 4, s. 825–839.
Straś-Romanowska M., Późna dorosłość, w: Psychologia rozwoju człowieka. T. 2., red. B. Harwas-Napierała, J. Trempała, Warszawa 2011, s. 263–289.
Szczepańska H., Żony alkoholików, Warszawa 1992. Śliwak J., Altruizm a preferencja wartości – badania empiryczne, „Roczniki Filozoficzne” 1996, nr 4, s. 111–146.
Śliwak J., Kruk M., Zarzycka B., Preferencja wartości a postawa wobec adopcji, w: Dalej w tę samą stronę: księga jubileuszowa dedykowana profesor Marii Braun-Gałkowskiej, red. I. Ulfik-Jaworska, A. Gała, Lublin 2012, s. 209–222.
Wolan-Nowakowska M., (2003). Praca zawodowa a jakość małżeńska, w: Psychologia w służbie rodziny, red. I. Janicka, T. Rostowska, Łódź 2003, s. 109–117.
Pobierz

Opublikowane
05.10.2020


Zarosińska, D., & Śliwak, J. (2020). Preferencja wartości a jakość i trwałość małżeństwa. Badanie żon Anonimowych Alkoholików. Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 63(1), 47–68. https://doi.org/10.31743/zn.2020.63.1.03

Dominika Zarosińska  dominika.zarosinska@gmail.com
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0003-1088-798X
Jacek Śliwak 
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0002-7695-4113



Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości. 

Teksty opublikowane w tomach 3/2018 - 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Od tomu 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.