Bł. Edmund Bojanowski założyciel Zgromadzenia Sióstr Służebniczek - nowe zgromadzenie zakonne w trudnym okresie kasat w zaborze pruskim
Waldemar Rozynkowski
Abstrakt
W trudnym okresie kasat domów zakonnych w zaborze pruskim, dokładnie na obszarze Wielkopolski, powstało Zgromadzenie Sióstr Służebniczek. Było to możliwe, z jednej strony dzięki determinacji jego założyciela Edmunda Bojanowskiego, z drugiej natomiast dzięki charakterowi posługi, której podjęła się ta nowa wspólnota. W niniejszym artykule przedstawiono historię powstania oraz pierwsze lata rozwoju wspólnoty służebniczek, dokładnie do 1871 roku, czyli do śmierci E. Bojanowskiego. Podjęty temat został przedstawiony głównie z perspektywy relacji nowego zgromadzenia, zarówno do władz kościelnych, jak i świeckich. Na przykładzie historii Zgromadzenia Sióstr Służebniczek ukazano, z jednej strony specyfikę nowych form życia konsekrowanego, które spotykamy w całym Kościele w XIX wieku (w tym również na obszarze Polski podzielonej między trzech zaborców), z drugiej natomiast także charakter okresu zaborów, w którym przyszło powstawać oraz funkcjonować tym nowym wspólnotom zakonnym.
Słowa kluczowe:
Edmund Bojanowski, Zgromadzenie Sióstr Służebniczek, zabór pruski, Wielkopolska, kasaty domów zakonnych, ochronkiBibliografia
Biel B., Edmund Bojanowski 1814-1871, w: Chrześcijanie, t. 1, red. B. Bejze, Warszawa 1974, s. 87-106.
Bojanowski E., Dziennik, objaśnił, skomentował i wstępem poprzedził L. Smołka, t. 1-4, Wrocław 2009.
Chociej S., Twórczość literacka i działalność wydawnicza Edmunda Bojanowskiego, „Nasza Przeszłość” 1967, t. 26, s. 147-218.
Cieszkowski A., O ochronach wiejskich, Poznań 1842.
Encyklopedia wiedzy o jezuitach, oprac. L. Grzebień, Kraków 1996.
Fąka M., Ziarno wrzucone w ziemię. Edmund Bojanowski (1814-1871). Założyciel Zgromadzenia Sióstr Służebniczek N.M.P. Niepokalanie Poczętej, Wrocław 1988.
Gach P.P., Kasaty zakonów na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej i Śląska 1773-1914, Lublin 1984.
Korespondencja Edmunda Bojanowskiego z lat 1829-1871, t. 1, Listy Edmunda Bojanowskiego z lat 1836-1871, wyd. L. Smołka, Wrocław 2001; t. 2, Listy do Edmunda Bojanowskiego z lat 1829-1868, wyd. L. Smołka, Wrocław 2001.
Kornacka M., Bojanowski Edmund, w: Encyklopedia katolicka, t. 2, Lublin 1985, kol. 738-739.
Kornacka M., Edmund Bojanowski 1814-1871, „Nasza Przeszłość” 1967, t. 26, s. 5-145.
Misiurek J., Historia i teologia polskiej duchowości katolickiej, t. 2, (w. XVIII-XIX), Lublin 1998.
Muchowicz W., Żywot Edmunda Bojanowskiego Założyciela Ochronek na ziemiach Polskich i Zgromadzenia S.S. Służebniczek B.R.D.N.P., Rzeszów 1933.
Opiela M., Integralna pedagogika przedszkolna w systemie wychowania Edmunda Bojanowskiego. Kontynuacja i zmiana, Lublin 2013.
Pękala A., Od pracy organicznej do świętości, w: Błogosławiony Edmund Bojanowski serdecznie dobry człowiek, red. S. Wilk, Lublin 2000, s. 21-48.
Reguła Zgromadzenia Służebniczek Boga Rodzicy Dziewicy Niepokalanie Poczętej, wydana drukiem nakładem Bojanowskiego, Poznań 1967.
Rehmus J., Edmund Bojanowski, w: Hagiografia polska, t. 1, red. R. Gustaw, Poznań 1971, s. 159-176.
Skrzypek A., Służebniczki Dębnickie w diecezji tarnowskiej w latach 1891-1989, Dębica 2016.
Szelęgiewicz A., Edmund Bojanowski i jego dzieło, Poznań 1966.
Zieliński Z., Kościół katolicki w Wielkim Księstwie Poznańskim w latach 1848-1865, Lublin 1973.
Zieliński Z., Ustawy antyzakonne kulturkampfu i ich wykonanie na terenie Wielkopolski 1772-1887, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 1969, t. 16, z. 4, s. 75-91.
Licencja
Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości.
Teksty opublikowane w tomach 3/2018 - 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Od tomu 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.
