TOMASZ Z AKWINU A TEISTYCZNY EWOLUCJONIZM
Michał Chaberek
Abstrakt
Niniejszy artykuł porusza problem odwoływania się do nauczania św. Tomasza z Akwinu w obronie teistycznego ewolucjonizmu. Artykuł otwierają definicje pojęć takich jak ewolucja i gatunek. Główna część artkułu ma strukturę średniowiecznego artykułu, takiego, jaki stosował sam Akwinata np. w Sumie teologii. Najpierw autor przedstawia dwanaście argumentów, które można znaleźć w pismach współczesnych tomistów i innych filozofów w obronie teistycznego ewolucjonizmu. W drugiej części autor odpowiada na pytanie dotyczące kompatybilności nauczania Akwinaty z teistycznym ewolucjonizmem, a następnie rozwiązuje dwanaście trudności, odwołując się do tekstów św. Tomasza. W podsumowaniu autor przedstawia siedem punktów ukazujących niezgodność trzech typów ewolucji (ateistycznej, materialistycznej i teistycznej) z nauczaniem Akwinaty na temat pochodzenia gatunków.
Słowa kluczowe:
teizm, ewolucjonizm, kreacjonizm, materializm, św. Tomasz z AkwinuBibliografia
Beckwith F.J., Intelligent Design, Thomas Aquinas and the Ubiquity of Final Causes, The Biologos Foundation, s. 6. Dostępny w Internecie: <http://biologos.org/uploads/projects/beckwith_scholarly_essay.pdf> (dostęp: 10.12.12).
Carroll W.E., Creation, Evolution and Thomas Aquinas. Dostępny w Internecie: <http://www. catholiceducation.org/articles/sc0035.html> (dostęp:10.12.12).
Chaberek M., Stworzenie czy ewolucja? Dylemat katolika, Fronda, Warszawa 2013.
Chaberek M., Kościół a ewolucja, Fronda, Warszawa 2012. Denzinger H., Shönmetzer A. [ed.], Enchiridion Symbolorum Definitionum et Declarationum, ed. 34, Herder, Barcinone [et al.] 1967.
Dodds M., Unlocking Divine Action, CUA Press, Washington 2012. Dokument Międzynarodowej Komisji Teologicznej z 23 lipca 2004, Communion and Stewardship. Dostępny w Internecie: <http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/cti_documents/rc_con_cfaith_doc_20040723_communion-stewardship_en.html> (dostęp: 05.07.2015).
Ereshefsky M., Darwin’s Solution to the Species Problem, “Synthese” 2010, 175. s. 405–425.
George M.I., On Attempts to Salvage Paley’s Argument from Design, w: Science, Philosophy, Theology, ed. J. O’Callaghan, St. Augustine’s Press,South Bend, Indiana 2002; Dostępny w Internecie: <http://www.unav.es/cryf/paley.html> (dostęp: 02.07.16).
Haught J.F., God after Darwin, Westview Press, Boulder 2008.
Jan Paweł II, Przemówienie do członków Papieskiej Akademii Nauk z 22 października 1996 w czasie sesji „Początek i ewolucja życia”, AAS 1997, 87, s. 186–190.
Lichacz P., Czy stworzenie wyklucza ewolucję?, w: Teologia św. Tomasza z Akwinu dzisiaj, Uniwersytet Adama Mickiewicza, Wydział Teologiczny, Poznań 2010, s. 71–94.
Mayr E., Systematics and the Origin of Species from the Viewpoint of a Zoologist, Columbia University Press, New York 1942.
Messenger E.C., Evolution and Theology, The Macmillan Company, New York 1932.
Ryan F., Aquinas and Darwin, w: Darwin and Catholicism, red. L. Caruana, T&T Clark, New York 2009.
Ryland M., What is Intelligent Design Theory?, “Second Spring” 2012, 15, s. 46–57.
Salij J., Pochodzenie człowieka w świetle wiary i nauki, w: Kontrowersje wokół początków człowieka, red. G. Bugajak, J. Tomczyk, Księgarnia Świętego Jacka, Katowice 2007, s. 277–286.
Schneider R.J., Essay II: Theology of Creation: Historical Perspectives and Fundamental Concepts. Dostępny w Internecie: <http://community.berea.edu/scienceandfaith/essay02.asp> (dostęp:12.11.14).
Tkacz W., Aquinas vs. Intelligent Design, “This Rock” 2008, Nov., Dostępny w Internecie: <http:// www.catholic.com/magazine/articles/aquinas-vs-intelligent-design> (dostęp: 10.10.2013).
Tomasz z Akwinu, De ente et essentia, tłumaczenie własne na podstawie „Corpus Thomisticum” Dostępny w Internecie: <http://www.corpusthomisticum.org/iopera.html>.
Tomasz z Akwinu, Komentarz do Drugiej Księgi Sentencji Piotra Lombarda, (In II Sent.), tłumaczenie własne na podstawie „Corpus Thomisticum” Dostępny w Internecie: <http://www. corpusthomisticum.org/iopera.html>.
Tomasz z Akwinu, O mocy Bożej, (De pot.), tłumaczenie własne na podstawie „Corpus Thomisticum” Dostępny w Internecie: <http://www.corpusthomisticum.org/iopera.html>.
Tomasz z Akwinu, Suma przeciw poganom, (ScG), tłumaczenie własne na podstawie „Corpus Thomisticum” Dostępny w Internecie: <http://www.corpusthomisticum.org/iopera.html>.
Tomasz z Akwinu, Suma Teologii, (S.Th.), tłumaczenie własne na podstawie „Corpus Thomisticum” Dostępny w Internecie: <http://www.corpusthomisticum.org/iopera.html>.
Licencja
Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości.
Teksty opublikowane w tomach 3/2018 - 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Od tomu 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.
