Ciało profesjonalnych sportowców w perspektywie aksjologiczno-socjologicznej
Abstrakt
Celem poniższego artykułu jest refleksja nad cielesnością profesjonalnych sportowców. Artykuł rozpoczyna się od przedstawienia sportu jako znaczącej dziedziny we współczesnej kulturze oraz wynikającej z niej roli zawodowych sportowców. W artykule scharakteryzowano różnice między cielesnością sportowców i przedstawicieli innych zawodów. Podjęta została również refleksja dotycząca przemian w cielesności sportowców od okresu PRL do czasów współczesnych i związanego z tym procesu profesjonalizacji. Ostatnia część artykułu przedstawia problematykę nowoczesnych technologii w sporcie i ich wpływu na ciało sportowców. Odniesiono się również do tematyki zagrożeń związanych z nowoczesnymi technologiami w sporcie.
Słowa kluczowe:
Sport, ciało, wartości, praca, zawódBibliografia
Byczkowska-Owczarek D., Społeczne oblicza bólu – informacja, przyjemność, przekleństwo. Kulturowe, grupowe i interakcyjne uwarunkowania odczuwania doznań bólowych, „Studia Socjologiczne” 2013, nr 4 (211), s. 165-191.
Blecharz J., Siekańska M., Wykorzystanie diagnozy temperamentu w opracowaniu indywidualnego treningu mentalnego na przykładzie zawodników klasy światowej, „Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu” 2012, t. 37, s. 110-118.
Czubaj M., Drozda J., Myszkorowski J., Postfutbol. Antropologia piłki nożnej, Wydawnictwo Naukowe Katedra, Gdańsk 2012.
Dziekanowski D., Dziekan. Autobiografia, Wydawnictwo Akurat, Warszawa 2015.
Helling I.K., Metoda badań biograficznych, tłum. K. Droździał, J. Włodarek, w: Metoda biograficzna w socjologii, red. M. Ziółkowski J. Włodarek, PWN, Warszawa–Poznań 1990, s. 13-38.
Jawłowski A., Święty ład. Rytuał i mit mundialu, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2007.
Junik P., Życie po trzydziestce, https://igol.pl/zycie-po-trzydziestce/ (dostęp: 21.10.2021 r.).
Kadziewicz Ł., Olkowicz Ł., Kadziu. Siatkówka & Rock’n’Roll, Ringier Axel Springer, Warszawa 2017.
Kałużny R., Karoń M., Radosław Kałużny. Powrót Taty. Autobiografia, Wydawnictwo Kopalnia, Otwock 2016.
Kasprzak R., Sportowiec – zapracowany bohater, w: Sport. Sportowcy. Kibice. Perspektywa socjologiczna, red. R. Kossakowski, L. Michałowski, Wydawnictwo Orbis Exterior, Pszczółki 2014, s. 103-128.
Kiedrowski M., Ranking oglądalności 2019. Polacy bardziej kochają kadrę niż Hiszpanie El Clasico, https://www.sport.pl/sport/7,83709,25574656,ranking-ogladalnosci-2019-polacy-bardziej-kochaja-kadre-niz.html (dostęp: 21.10.2021 r.).
Klimek M., Ekstraklasa po godzinach: na talerzach, https://www.youtube.com/watch?v=JQGjG-Wa-3I (dostęp: 21.10.2021 r.).
Kosiewicz J., Współczesny olimpizm w świetle wartości społecznych, w: Aksjologia sportu, red. Z. Dziubiński, Salezjańska Organizacja Sportowa Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2001, s. 189–195.
Kossabucka A., Idea olimpizmu a współczesny postolimpizm, w: Sport. Sportowcy. Kibice. Perspektywa socjologiczna, red. R. Kossakowski, L. Michałowski, Wydawnictwo Orbis Exterior, Pszczółki 2014, s. 39-58. (Crossref)
Kowalska K., Technologie uwikłane w sport. Analiza zjawiska dopingu technologicznego, w: Społeczne zmagania ze sportem, red. Ł. Rogowski, R. Skrobacki, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM, Poznań 2011, s. 169-183.
Krawczyk Z., Sport jako zwierciadło współczesnego społeczeństwa, w: Społeczny wymiar sportu, red. Z. Dziubiński, Salezjańska Organizacja Sportowa Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2003, s. 161–167.
Kurowski J., Szarmach A., Andrzej Szarmach. Diabeł nie anioł, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2016.
Lenartowicz M., Specyfika zawodu sportowca i kariery sportowej, „Studia Humanistyczne” 2009, nr 9, s. 73-82.
Merton R.K., Teoria socjologiczna i struktura społeczna, tłum. J. Wertenstein-Żuławski, E. Morawska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
Napiórkowski M., Adam Małysz jako epicki wojownik. Przyczynek do mitologii współczesnej, „Zeszyty Etnografii Wrocławskiej” 2012, nr 1 (16), s. 115-128.
Necel R., Doświadczenie tożsamości narodowej a współczesne gry sportowe. Mistrzostwa Europy w piłce nożnej w relacji tabloidów, „Homo Ludens” 2009, nr 1, s. 205-212.
Nosal P., Prężenie cybermuskułów i ich oklaskiwanie. Technologii gra ze sportem, w: Społeczne zmagania ze sportem, red. Ł. Rogowski, R. Skrobacki, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM, Poznań 2011, s. 153-167.
Ossowska M., Ethos rycerski i jego odmiany, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
Parfjanowicz S., Tokio 2020. Załamany Mateusz Rudyk: drugi raz dostałem po tyłku. Nie ukrywam, że siadła psychika, https://sport.tvp.pl/55256852/tokio-2020-mateusz-rudyk-zalamany-dostalem-po-tylku-siadla-psychika-sparalizowal-stres (dostęp: 21.10.2021 r.).
Peräkylä A., Analiza rozmów i tekstów, tłum A. Figiel, w: Metody badań jakościowych, t. 2, red. wyd. polskiego K. Podemski, red. N.K. Denzin, Y.S. Lincoln, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010, s. 325-350.
Piłkarz Widzewa był grubasem, więc zainteresował się dietetyką [WYWIAD] (rozm. przepr. Maciej Nowocień), https://lodz.wyborcza.pl/lodz/1,35137,20766239,pilkarz-widzewa-byl-grubasem-wiec-zainteresowal-sie-dietetyka.html (dostęp: 21.10.2021 r.).
Silverman D., Interpretacja danych jakościowych. Metody analizy rozmowy tekstu i interakcji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
Szymczyk J., Elementy kultury i sportu z perspektywy aksjologii. W kręgu myśli Stanisława Kowalczyka, „Roczniki Nauk Społecznych” 2012, t. 40, nr 1, s. 81-106.
Telewizja w Polsce, https://pl.wikipedia.org/wiki/Telewizja_w_Polsce (dostęp: 21.10.2021 r.).
Smuda: psychologa nam nie trzeba, https://sport.tvp.pl/6332229/smuda-psychologa-nam-nie-potrzeba (dostęp: 21.10.2021 r.).
Włodzimierz Szaranowicz, https://pl.wikiquote.org/wiki/W%C5%82odzimierz_Szaranowicz (dostęp: 21.10.2021 r.).
Woźniak W., Zawodowe amatorstwo? Futbol w okresie PRL w relacjach polskich piłkarzy, w: Sport i turystyka. Uwarunkowania historyczne i wyzwania współczesności, red. M. Kazimierczak, J. Kosiewicz, Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu, Poznań 2013, s. 537-550.
Zdebska H., Bohater sportowy. Studium indywidualnego przypadku Bronisława Czecha (1908-1944), Wydawnictwo Fall, Kraków 1996.
Żukowska Z., Wzory osobowe we współczesnym ruchu kibicowskim, w: Sport i kultura, red. Z. Krawczyk, PWN, Warszawa 1981, s. 171-187.
Uniwersytet Warszawski https://orcid.org/0000-0002-2882-383X
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości.
Od numeru 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.
Teksty opublikowane w numerach od 3/2018 do 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych CC BY-NC-ND 4.0.
Z utworów opublikowanych w niniejszym czasopiśmie przed nr 3/2018 można korzystać w ramach dozwolonego użytku zgodnie z art. 23-35 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
