Nowe ruchy społeczne jako przedmiot badań socjologicznych w ujęciu Jana Szymczyka

Wioletta Szymczak

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polska
https://orcid.org/0000-0002-8749-8862


Abstrakt

W artykule wskazano i omówiono główne wątki analiz ks. prof. Jana Szymczyka, dotyczące nowych ruchów społecznych, ich specyfiki i koncepcji badań, z akcentem na jego własne tezy i propozycje konceptualne oraz cechy charakterystyczne prowadzonej refleksji socjologicznej. Zaprezentowano podejmowane przez lubelskiego socjologa zagadnienia: umiejscowienia ruchów społecznych w przestrzeni demokratycznej, specyfiki i właściwości nowych ruchów społecznych i ich teoretycznego usytuowania w socjologii, typów uczestnictwa i sposobów działania oraz aksjologicznych i moralnych aspektów funkcjonowania. Ukazano przełożenie teoretycznych zainteresowań i propozycji badawczych ks. J. Szymczyka na projekty empiryczne, realizowane pod jego kierunkiem.

Słowa kluczowe:

Ruchy społeczne, nowe ruchy społeczne, partycypacja społeczna, samoorganizacja obywatelska

Bielecka A., Cele i metody działania ruchu obywatelskiego nieposłuszeństwa. Na podstawie literatury przedmiotu, mps, Archiwum Uniwersyteckie KUL Lublin 2011.

Biernat M., Dominujące wartości i formy działania organizacji polskiego ruchu ekologicznego. Na podstawie literatury i stanu badań, mps, Archiwum Uniwersyteckie KUL Lublin 2009.

Bobrek M., Preferowane wartości działaczy podziemnej „Solidarności”. Na podstawie wybranych tekstów autobiograficznych, mps, archiwum?, Lublin 2009.

Buechler S.M., Teorie nowych ruchów społecznych, w: Dynamika życia społecznego. Współczesne koncepcje ruchów społecznych, red. K. Gorlach, P.H. Mooney, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2008, s. 161-188.

Bulira W., Nowe ruchy społeczne: nowa jakość w polityce ponowoczesnej?, w: Nowe ruchy społeczne, red. M. Marczewska-Rytko, D. Maj, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2017, s. 27-35.

Eisenstadt S.N., Utopia i nowoczesność, tłum. A. Ostolski, Oficyna Naukowa, Warszawa 2009.

Gortat R., O naturze nowych ruchów społecznych, w: Studia nad ruchami społecznymi, red. Lewicka-Banaszak E., Marciniak P., Modzelewski W., UW, Instytut Socjologii, Warszawa 1987, s. 39-54.

Jawłowska J., Rozmowa o aktualnym stanie i perspektywach rozwoju aktywności zbiorowej w Polsce [głos w dyskusji redakcyjnej], „Societas Communitas” 2007-2008, nr 2-1, s. 11-40.

Klandermans B., Tarrow S., Mobilizacja w ruchach społecznych: o syntezie koncepcji europejskich i amerykańskich, w: Dynamika życia społecznego. Współczesne koncepcje ruchów społecznych, red. K. Gorlach, P.H. Mooney, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2008, s. 64-97.

Kwiatkowska D., Naczelne wartości i formy działania organizacji polskiego ruchu konsumenckiego. Na podstawie literatury i stanu badań, mps, Archiwum Uniwersyteckie KUL Lublin 2009.

Lipińska K., Pojęcie miejskich ruchów społecznych. Na podstawie literatury przedmiotu, mps, Archiwum Uniwersyteckie KUL, Lublin 2015.

Mandel S., Ruchy społeczne w Polsce, w: Wymiary życia społecznego. Polska na przełomie XX i XXI wieku, red. M. Marody, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2007, s. 438-466; https://www.academia.edu/11945476/Ruchy_spo%C5%82eczne_w_Polsce (dostęp: 20 XI 2021).

Marczewska-Rytko M., Nowe ruchy społeczne w dobie globalizacji: uwarunkowania i charakterystyka, w: Nowe ruchy społeczne, red. M. Marczewska-Rytko, D. Maj, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2017, s. 15-26.

Motrenko J.B., Badanie zespołu Alaina Touraine’a nad Solidarnością. Historia i konsekwencje, „ Kultura i Społeczeństwo” 2010, nr 54(4), s. 117-140. (Crossref)

Paleczny T., Nowe ruchy społeczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010.

Roth R., Rucht D., Neue Soziale Bewegungen, w: Handwörterbuch zur politischen Kultur der Bundesrepublik Deutschland, red. M. Greiffenhagen, Westdeutscher Verlag GMbH, Wisbaden 2002, s. 296-303. (Crossref)

Rucht D., Themes, Logics and Arenas of Social Movements. A Structural Approach, w: International Social Movement Research, vol. 1, ed. [red. serii], L. Kriesberg, JAI Press, Syracuse 1988, s. 305-328.

Schaefer Caniglia B., Carmin J., Badania organizacji ruchów społecznych: klasyczne perspektywy i nowe trendy, w: Dynamika życia społecznego. Współczesne koncepcje ruchów społecznych, red. K. Gorlach, P.H. Mooney, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2008, s. 98-110.

Sielezin J.R., Ewolucja NSZZ „Solidarność” w latach 1980-1981 jako ruchu społecznego quasi-politycznego: etapy, okresy, znamiona, w: Nowe ruchy społeczne, s. 215-231.

Sztompka P., Socjologia zmian społecznych, Znak, Kraków 2005.

Szymczak W., Szymczyk J., Socjologia partycypacji i Nowych Ruchów Społecznych, w: 100 lat socjologii w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II, TN KUL, Lublin 2018, s. 291-315.

Szymczyk J., Katedra Socjologii Makrostruktur i Ruchów Społecznych. W stronę realizacji zasady komplementarności, w: Tradycja i współczesność. 90 lat socjologii w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, red. S. Fel, J.P. Gałkowski, J.M. Zabielska, Wydawnictwo KUL, Lublin 2009, s. 145-151.

Szymczyk J., Nowe ruchy społeczne i moralność, w: Leksykon socjologii moralności. Podstawy – teorie – badania – perspektywy, red. J. Mariański, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków 2015, s. 496-502.

Szymczyk J., Odkrywanie wartości. Z problematyki socjologiczno-aksjologicznej, Polihymnia, Lublin 2004, s. 203-225.

Szymczyk J., Pomiędzy marzeniami a faktami. Szkice socjologiczne, Norbertinum, Lublin 2005, s. 31-64.

Szymczyk J., Socjologia ruchów społecznych, w: Encyklopedia katolicka, t. 18, TN KUL, Lublin 2013, s. 502-503.

Szymczyk J., Specyfika nowych ruchów społecznych, w: Wartości – interesy – struktury społeczne. Uwarunkowania ludzkiej kreatywności i partycypacji w życiu publicznym, red. J. Szymczyk, Norbertinum, Lublin 2010, s. 33-82.

Szymczyk J., Wartości a zachowania i działania społeczne, w: Segmenty aktywności społecznej a wartości. Idee a praktyka, red. J. Szymczyk, Wydawnictwo KUL, Lublin 2012, s. 9-35.

Szyszka O., Nowy feminizm polski w perspektywie społeczno-aksjologicznej, mps, Archiwum Uniwersyteckie KUL, Lublin 2007.

Ziętara W., Struktury sieciowe europejskiego ruchu politycznego Zielonych, „Annales UMCS, sectio K – Politologia” 2017, t. 24, nr 2, s. 119-136. (Crossref)

Pobierz

Opublikowane
30.06.2021


Szymczak, W. (2021). Nowe ruchy społeczne jako przedmiot badań socjologicznych w ujęciu Jana Szymczyka. Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 64(1-2), 85–105. https://doi.org/10.31743/znkul.13223

Wioletta Szymczak  wioletsz@kul.pl
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0002-8749-8862



Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości. 

Teksty opublikowane w tomach 3/2018 - 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Od tomu 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.