Społeczno-demograficzne czynniki warunkujące pozytywne postawy wobec imigrantów. Badanie przekrojowe wśród osób mających kontakt z imigrantami z racji pełnionych funkcji zawodowych

Iwona Niewiadomska

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polska
https://orcid.org/0000-0002-0244-2748

Krzysztof Jurek

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polska
https://orcid.org/0000-0003-2641-0510

Patrycja Wośko

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polska
https://orcid.org/0000-0002-5600-9894


Abstrakt

Artykuł prezentuje refleksję nad postawami wobec imigrantów osób będących z nimi w kontakcie z racji pełnionych funkcji zawodowych. Ma on charakter zarówno poznawczy, jaki i praktyczny, gdyż natężenie negatywnych postaw wobec imigrantów może mieć daleko idące konsekwencje dla przyjmujących i przyjmowanych. Badaną grupę stanowili nauczyciele, pracownicy służby zdrowia oraz służb mundurowych (straż graniczna i straż więzienna). Przekrojowe badanie przeprowadzono z wykorzystaniem autorskiego narzędzia do diagnozy postaw wobec migrantów (Kwestionariusz postaw wobec migrantów). Objęto nim 347 osób. Jego celem było określenie czynników warunkujących pozytywną postawę wobec imigrantów. Uzyskane wyniki wskazują, że tymi czynnikami są płeć, intensywność kontaktów, miejsce zamieszkania, wiek, posiadanie dzieci oraz wykształcenie.

Słowa kluczowe:

imigranci w Polsce, postawy wobec imigrantów, Kwestionariusz postaw wobec migrantów, osoby mające kontakt z imigrantami z racji pełnionych funkcji zawodowych

Allport G.W., The Nature of Prejudice, Addison-Wesley Publishing Company, Cambridge 1954.

Baranowska A., Człowiek w instytucji totalnej. Społeczne aspekty służby polskich żołnierzy poza granicami kraju, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2013.

Bartkowiak G., Postawy nauczycieli wobec kształcenia dzieci imigrantów w polskich szkołach: problemy związane z ich edukacją, w: Nauczyciel we współczesnej rzeczywistości edukacyjnej, red. A. Karpińska, M. Zińczuk, K. Kowalczuk, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2021, s. 267–286. (Crossref)

Błeszyńska K., Edukacja wobec wyzwań migracyjnych, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2010.

Borgonovi F., The Relationship between Education and Levels of Trust and Tolerance in Europe, „British Journal of Sociology” 2012, vol. 63, iss. 1, s. 146–167. (Crossref)

Borgonovi F., Prokopek A., Education and Attitudes Toward Migration in a Cross Country Perspective, „Fronites in Psychology” 2019, vol. 10, s. 1–17. (Crossref)

Brzozowski J., Pedziwiatr K., Analiza procesu integracji imigrantów w Małopolsce, Akademia Ignatianum w Krakowie, Kraków 2014.

Butkus M., Maciulyte-Sniukiene A., Matuzeviciule K., Socio-demographic Factors Influencing Attitude Toward Refugees: An Analysis of Data From European Social Survey, w: Globalization and Its Socio-economic Consequences: 16th International Scientific Conference, 5th–6th October 2016, Rajecke Teplice, Slovak Republic: Proceedings, part 1, University of Zilina, Zilina 2016, s. 286–294.

Butkus M., Maciulyte-Sniukiene A., Matuzeviciule K, Davidavičienė V., Society’s Attitudes Towards Impact of Immigration: Case of EU Countries, „Marketing and Management of Innovations” 2018, no. 1, s. 338–352. (Crossref)

Card D., Dustmann C., Preston I., Understanding Attitudes to Immigration: The Migration and Minority Module of the First European Social Survey, Center for Research and Analysis of Migration, London 2005.

Chańko A., Kształcenie kompetencji międzykulturowych kadry instytucji penitencjarnych w Polsce – kontekst pracy z obcokrajowcami przebywającymi w izolacji więziennej, w: Diagnostyka i metodyka psychopedagogiczna w warunkach wielokulturowości red. T. Bajkowski, K. Sawicki, U. Namiotko, Wydawnictwo Naukowe Żak, Warszawa 2014, s. 164–178.

Chrzanowska A., Mickiewicz P., Słubik K., Subko J., Trylińska A., Na granicy. Raport z monitoringu dostępu do postępowania o udzielenie ochrony międzynarodowej na przejściach granicznych w Terespolu, Medyce i na lotnisku Warszawa Okęcie, Stowarzyszenie Interwencji Prawnej, Warszawa 2016.

Collantes S., Czy osoby ubiegające się o nadanie statusu uchodźcy oraz nieudokumentowani migranci mają dostęp do opieki medycznej w krajach Unii Europejskiej? Porównanie sytuacji w 16 krajach, w: Poza systemem. Dostęp do ochrony zdrowia nieudokumentowanych migrantów i uchodźców ubiegających się o ochronę międzynarodową w Polsce, Stowarzyszenie Interwencji Prawnej, Warszawa 2011, s. 113–142.

Dennison J., Dražanová L., Public Attitudes on Migration: Rethinking How People Perceive Migration. An Analysis of Existing Opinion Polls in the Euro-Mediterranean Region, European University Institute, Florenze 2018.

Esipova N., Ray J., Pugliese A., Tsabutashvili D., How the Words Views Migration, International Organization for Migration, Geneva 2015.

Facchini, G., Mayda A., Individual Attitudes Towards Skilled Migration: An Empirical Analysis Across Countries, „World Economy” 2012 , vol. 35, iss. 2, s. 183–196. (Crossref)

Fernandez M., Jordan M., Kanno-Youngs Z., Dickerson C., People Acitvely Hate Us’: Inside the Border Patrol’s Morale Crisis, „The New York Times” 15 September 2019, https://www.nytimes.com/2019/09/15/us/border-patrol-culture.html (dostęp: 6.05.2022).

Freitag M., Rapp C., Intolerance Toward Immigrants in Switzerland: Diminished Threat Through Social Contacts?, „Swiss Political Science Review” 2013, vol. 19, iss. 4, s. 425–446. (Crossref)

Główny Urząd Statystyczny, Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011, Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa 2015.

Guzy-Steinke H., Między nami sąsiadami… Obcy, cudzoziemiec – stosunek studentów do obywateli Ukrainy, „Kultura – Społeczeństwo – Edukacja” 2020, nr 1 (17), s. 27–39. (Crossref)

Hombres B. d’, Nunziata L., Wish You Were Here? Quasi-experimental Evidence on the Effect of Education on Self-Reported Attitude Toward Immigrants, „European Economic Review” 2016, vol. 90, s. 201–224. (Crossref)

Johnson, T., Dawes C., Do Parents’ Life Experiences Affect the Political and Civic Participation of Their Children? The Case of Draft Induced Military Service, „Political Behavior” 2016, vol. 38, s. 793–816. (Crossref)

Jurek K., Tożsamość imigrantów z Białorusi i Ukrainy. Wchodzenie w polskie społeczeństwo, Wydawnictwo KUL, Lublin 2016.

Kiszka J., Ozga D., Mach A., Krajewski R., Udzielanie pomocy pacjentom odmiennym kulturowo na tle współczesnych migracji ludności w Europie, „Pielęgniarstwo XXI Wieku” 2018, nr 1 (62), s. 30–36. (Crossref)

Klaus W., Beetwen Closing Borders to Refugess and Welcoming Ukrainian Workers: Polish Migration Law at the Crossroads, w: Europe and the Refugee Response: A Crisis of Values?, eds. E.M. Goździak, I. Main, B. Suter, Routledge, New York 2020, s. 74–90. (Crossref)

Klorek N., Ochrona zdrowia nieudokumentowanych migrantów i osób ubiegających się o ochronę międzynarodową w opinii cudzoziemców, w: Poza systemem. Dostęp do ochrony zdrowia nieudokumentowanych migrantów i uchodźców ubiegających się o ochronę międzynarodową w Polsce, Stowarzyszenie Interwencji Prawnej, Warszawa 2011, s. 45–112.

Maxwell R., Cosmopolitan Imigration Attitudes in Large European Cities: Contextual or Compositional Effects, „American Political Science Review” 2019, vol. 113, iss. 2, s. 456–474. (Crossref)

Niedźwiedzki D., Kształcenie osób odpowiedzialnych za kontakty z imigrantami/cudzoziemcami. Uzasadnienie, dezyderaty i propozycje realizacji, „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny” 2017, nr 2, s. 23-38.

Nowicka E., Łodziński S., Odcienie obcości. Wyniki sondażu „Polacy i inni 30 lat później” – analiza porównawcza (1988, 1998, 2018), „Kultura i Społeczeństwo” 2020, nr 64 (3), s. 169–198. (Crossref)

OECD, The Fiscal Impact of Immigration in OECD Countries, OECD, The Fiscal Impact of Immigration in OECD Countries, „International Migration Outlook. Annual Raport” 2013, s. 125–189. (Crossref)

Pamuła-Beherens M., Hennel-Brzozowska A., Osobowość nauczycieli a praca z dziećmi migrantami w szkole podstawowej, „Studia Edukacyjne” 2017, nr 46, s. 169–191. (Crossref)

Pass T., Halapuu V., Attitudes Towards Immigrants and the Integration of Ethnically Diverse Societies, NORFACE Migration Discussion Paper 2012/23, https://www.norface-migration.org/publ_uploads/NDP_23_12.pdf (dostęp: 21.07.2022).

Pécoud A., Guchteneire P. de, International Migration, Border Controls and Human Rights: Assessing the Relevance of a Right to Mobility, „Journal of Borderlands Studies” 2006, vol. 21, no. 1, s. 69–86. (Crossref)

Poklek R., Prosocial Motivation of Prison Service Officers as an Occupational Group with a Social Mission, „Resocjalizacja Polska”, 2015, nr 9, s. 323–340

Szczygieł G., Rekomendacja nr R(84) 12 Komitetu Ministrów dla państw członkowskich dotyczących więźniów cudzoziemców, „Przegląd Więziennictwa Polskiego” 2011, nr 72–73, s. 183–188.

Szydlak P., Nowicka E., Swoi i obcy. Granice jawne i ukryte, w: Inny, obcy, wróg. Swoi i obcy w świadomości młodzieży szkolnej i studenckiej, red. E. Nowicka, J. Nawrocki, Oficyna Naukowa, Warszawa 1996, s. 185–219.

Szulecka M., Border Management and Migration Controls in Poland, Respond Working Paper Series 2019/24, http://www.diva portal.org/smash/get/diva2:1348294/ FULLTEXT01.pdf (dostęp: 21.07.2022).

Szwed R., Tożsamość a obcość kulturowa, Wydawnictwo KUL, Lublin 2003.

Urbanek A., Tożsamość cudzoziemców resocjalizowanych w Polsce, „Przegląd Więziennictwa Polskiego” 2015, nr 88, s. 79–98.

Valentova M., Alieva A., Gender Differences in the Perception of Imigration – Related Threats, „International Journal of Intercultural Relations” 2013, nr 39, s. 1–8. (Crossref)

Webber F., The Cradle or the Grave? EU Migration Policy and Human Rights, „Statewatch Journal” 2014, nr 3-4 (23), s. 3–7.

Wiśniewski R., Postawy Polaków wobec obcokrajowców, „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny” 2011, nr 2 (140), s. 221–234.

Pobierz

Opublikowane
30.06.2022


Niewiadomska, I., Jurek, K., & Wośko, P. (2022). Społeczno-demograficzne czynniki warunkujące pozytywne postawy wobec imigrantów. Badanie przekrojowe wśród osób mających kontakt z imigrantami z racji pełnionych funkcji zawodowych. Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 65(2), 59–74. https://doi.org/10.31743/znkul.13839

Iwona Niewiadomska 
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0002-0244-2748
Krzysztof Jurek  krzysztof.jurek@kul.pl
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0003-2641-0510
Patrycja Wośko 
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0002-5600-9894



Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości. 

Teksty opublikowane w tomach 3/2018 - 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Od tomu 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.