Specyfika pracy socjalnej w dobie pandemii. Badania jakościowe wśród pracowników pomocy społecznej
Agnieszka Zaborowska
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , PolskaMałgorzata Szyszka
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , PolskaAbstrakt
Artykuł prezentuje wyniki badania jakościowego realizowanego w Instytucie Nauk Socjologicznych KUL dotyczącego doświadczeń w pracy pracowników systemu pomocy społecznej w czasie pandemii COVID-19. Przeprowadzono je od września do listopad 2021 roku wśród pracowników socjalnych i asystentów rodziny z województwa lubelskiego, posługując się techniką indywidualnych wywiadów pogłębionych. Przedstawione opinie na temat zmian w warunkach pracy, a także konsekwencji pandemii w kontaktach z klientami uzupełniają dotychczasowy stan wiedzy o instytucjach pomocy społecznej i jej pracownikach funkcjonujących w okresie pandemii COVID-19.
Słowa kluczowe:
praca socjalna, pandemia COVID-19, pracownik pomocy społecznejBibliografia
Ashcroft R., Sur D., Greenblatt A., Donahue P., The Impact of the COVID-19 Pandemic on Social Workers at the Frontline: A Survey of Canadian Social Workers, „The British Journal of Social Work” 2021, vol. 52, iss. 3, s. 1724–1746. DOI: 10.1093/bjsw/bcab158. DOI: https://doi.org/10.1093/bjsw/bcab158
Banks S., Cai T., Jonge E. de, Shears J., Shum M., Sobočan A.M., Strom K., Truell R., Úriz M.J., Weinberg M., Ethical Challenges for Social Workers During Covid-19. A Global Perspective, The International Federation of Social Workers, Rheinfelden 2020.
Beckett Ch., Podstawy teorii dla praktyków pracy socjalnej, tłum. M. Jasiński, B. Maliszewska, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2010.
Bieńko M., Dylematy profesji i roli w refleksyjnym projekcie tożsamości współczesnego pracownika socjalnego na przykładzie pracowników powiatowych centrów pomocy rodzinie, w: Pracownicy socjalni i praca socjalna w Polsce Między służbą społeczną a urzędem, red. M. Rymsza, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2012, s. 93–120.
Biernat T., Oblicza feminizacji pracy socjalnej, w: Kobiety w pracy socjalnej, red. A. Kotlarska-Michalska, Wydawnictwo Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań 2014, s. 461–473.
Boryczko M., Dunajska A., Zdalna praca socjalna podczas pandemii. Doświadczenia z Polski, „Praca Socjalna” 2021, nr 1 (36), s. 45–69. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.7775
Chłoń-Domińczak A., Sowa-Kofta A., Szarfenberg R., ESPN Thematic Report: Social Protection and Inclusion Policy Responses to the COVID-19 Crisis. Poland 2021, European Social Policy Network, Brussels 2021.
Czarnecki P., Główne problemy edukacji i kształcenia pracowników socjalnych w Polsce, „Rocznik Naukowy Wydziału Zarządzania w Ciechanowie” 2012, t. 6, z. 1–4, s. 63–84.
De Jonge E., Kloppenburg R., Hendriks P., The Impact of the COVID-19 Pandemic on Social Work Education and Practice in the Netherlands, „Social Work Education” 2020, vol. 39, no. 8, s. 1027–1036. DOI: 10.1080/02615479.2020.1823363. DOI: https://doi.org/10.1080/02615479.2020.1823363
Flick U., Designing Qualitative Research, Sage Publishing, London 2018. DOI: https://doi.org/10.4135/9781529622737
Gibbs G.R., Analyzing Qualitative Data, Sage Publishing, London 2018. DOI: https://doi.org/10.4135/9781526441867
Kadela K., Kowalczyk J., Standardy pracy socjalnej. Rekomendacje metodyczne i organizacyjne, Wspólnota Robocza Związków Organizacji Socjalnych, Warszawa 2014.
Kamiński T., Pracownicy socjalni – agenci zmiany czy konserwatorzy systemu, „Praca Socjalna” 2017, nr 3 (34), s. 29–38.
Kanios A., Trudności w pracy zawodowej pracowników socjalnych – wybrane konteksty, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J” 2017, vol. 30, no. 3, s. 195–204. DOI: 10.17951/j.2017.30.3.195. DOI: https://doi.org/10.17951/j.2017.30.3.195
Koeske G.F., Krowinski W.J., Gender-Based Salary Inequity in Social Work: Mediators of Gender’s Effect on Salary, „Social Work” 2004, vol. 49, no. 2, s. 309–317. DOI: https://doi.org/10.1093/sw/49.2.309
Kotlarska-Michalska A., Pozycja zawodowa pracowników socjalnych i ich samopoczucie w zawodzie, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1995, z. 4, s. 99–110.
Kotlarska-Michalska A., Trudności w pracy zawodowej pracowników socjalnych w świetle badań socjologicznych, w: Problemy kształcenia i doskonalenia pracowników socjalnych, red. J. Brągiel, I. Mudrecka, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 1998, s. 243–254.
Kozak M., Rozwój służb społecznych po 1989 roku oczami praktyka, w: Pracownicy socjalni i praca socjalna w Polsce. Między służbą społeczną a urzędem, red. M. Rymsza, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2012, s. 261–277.
Łuczyńska M., Pracownicy socjalni w procesie profesjonalizacji, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2013.
McFadden P., Gillen P., Moriarty J., Mallett J., Schroder H., Ravalier J., Health and Social Care Workers’ Quality of Working Life and Coping while Working during the COVID-19 Pandemic: Findings from a UK Survey Phase 3: 10th May 2021 – 2nd July 2021, University of Ulster Press, Belfast 2021.
Mańskowska B., Pomoc społeczna w czasie pandemii COVID-19 – pierwsze komentarze z frontu praktyk, „Praca Socjalna” 2020, nr 2 (35), s. 72–83. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.1489
Necel R., Instytucje pomocy społecznej a pandemia COVID-19 w świetle badań pracowników socjalnych, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2021, t. 62, nr 2, s. 13–23. DOI: https://doi.org/10.33226/0032-6186.2021.2.2
Necel R., Zaręba M., Social Assistance Institutions during the COVID-19 Pandemic: Experiences of Polish Social Workers, „International Social Work” 2020, vol. 63, iss. 6, s. 803–806. DOI: https://doi.org/10.1177/0020872820959361
O’Leary P., Tsui M., Social Work with Families in the Pandemic of COVID-19: Ten Challenges facing Families, „International Social Work” 2021, vol. 64, iss. 6, s. 835–836. DOI: 10.1177%2F00208728211051293. DOI: https://doi.org/10.1177/00208728211051293
O’Reilly M., Parker N., ‘Unsatisfactory Saturation’: A Critical Exploration of the Notion of Saturated Sample Sizes in Qualitative Research, „Qualitative Research” 2013, vol. 13, iss. 2, s. 190–197. DOI: 10.1177%2F1468794112446106. DOI: https://doi.org/10.1177/1468794112446106
Ornacka K., Mirewska E., Pracownik socjalny w dobie pandemii COVID-19 – wyzwania i dylematy, w: Wyzwania dla polityki społecznej w kontekście pandemii korona wirusa, red. N. Pikuła i in., Wydawnictwo „Scriptum”, Kraków 2020, s. 53–68.
Strauss A., Corbin J., Grounded Theory Methodology: An Overview, w: Handbook of Qualitative Research, eds. N.K. Denzyn, Y.S. Lincoln, Sage Publishing, Los Angeles – Washington, DC 1994, s. 273–285.
Truell R., Crompton S., To the Top of the Clif. How Social Work Changed with COVID-19, The International Federation of Social Workers, Rheinfelden 2020. DOI: https://doi.org/10.46692/9781447360377.006
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 2268).
Walter-McCabe H.A., Coronavirus Pandemic Calls for an Immediate Social Work Response, „Social Work in Public Health” 2020, vol. 35, no. 3, s. 69–72. DOI: https://doi.org/10.1080/19371918.2020.1751533
Zaborowska A., Model roli społeczno-zawodowej pracownika socjalnego w kontekście teorii ról. Dyskusja z badań, „Roczniki Nauk Społecznych” 2021, t. 13, nr 2, s. 41–54. DOI: https://doi.org/10.18290/rns21492.4
Żukiewicz A., Praca socjalna ośrodków pomocy społecznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2002.
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0003-2568-2688
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0003-1965-3821
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Przesyłając artykuł do publikacji, autor oświadcza, że posiada pełnię autorskich praw majątkowych oraz osobistych do utworu, a jego opublikowanie nie naruszy praw osób trzecich.
Przesłanie przez autora artykułu do publikacji w czasopiśmie „Zeszyty Naukowe KUL” traktowane będzie jako udzielenie licencji do eksploatacji praw autorskich do przesłanego utworu na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-NC-ND 4.0).
