Centrum usług społecznych szansą na wzmocnienie procesu deinstytucjonalizacji
Abstrakt
W artykule ukazano znaczenie procesu deinstytucjonalizacji, którego symbolem są centra usług społecznych (CUS). To nowatorska forma mająca na celu integrację usług społecznych w danej społeczności lokalnej stanowi szansę dla wielu osób starszych i niepełnosprawnych na pozostanie we własnym miejscu zamieszkania. Z badań wynika, że domy pomocy społecznej są traktowane jako ostateczność, a nie swobodny wybór. Zamieszkiwanie w instytucji nie jest tożsame z zamieszkiwaniem we własnym domu. Dom pomocy społecznej jest instytucją w całym znaczeniu tego słowa i nigdy nie zastąpi domu rodzinnego. Szansą dla ludzi potrzebujących pomocy stają się propagowane wprowadzone regulacje prawne dające możliwość tworzenia w gminach centrum usług społecznych. Ta nowatorska forma działań pozwoli na świadczenie usług w dotychczasowym środowisku zamieszkania, a tym samym uwolni ludzi od konieczności zamieszkania w domu pomocy społecznej. Ponadto same domy pomocy społecznej będą miały szansę na odciążenie, a tym samym pewną reorganizację i poprawę jakości świadczonych usług.
Słowa kluczowe:
deinstytucjonalizacja, centrum usług społecznych, usługi społeczne, usługi opiekuńcze, dom pomocy społecznej, seniorBibliografia
Bielawska-Jutrzenka A., Centrum Usług Społecznych w Czersku, „Wiadomości Społeczne” 2021, nr 1 (24), s. 55–56.
Centrum Usług Społecznych: od koncepcji do wdrożenia przepisów ustawy, red. M. Rymsza, Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2020.
Chodorowski M., Śmierć w Domu Pomocy Społecznej – sacrum czy profanum?, „Tematy” 2010, nr 11–12, s. 31–41.
Grewiński M., Domy pomocy zawsze będą potrzebne, „Dziennik Gazeta Prawna” 2021, nr 148, s. 4.
Grewiński M., Szanse i bariery we wdrażaniu instytucji centrów usług społecznych, „Wiadomości Społeczne” 2021, nr 1 (24), s. 19–20.
Grewiński M., Usługi społeczne we współczesnej polityce społecznej. Przegląd problemów i wizja przyszłości, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2021.
Hermann P., Usługi socjalne jako instrument integracji – z perspektywy Unii Europejskiej, w: Definiowanie usług socjalnych w kontekście europejskim – od ogółu do szczegółu, red. A. Brandstaetter, P. Hermann, C. O’Connell, WSP TWP, Warszawa 2010.
Juros A., Rola i sposoby animowania grup samopomocowych jako warunek integracji osób niepełnosprawnych w społeczności lokalnej, w: Integracja osób niepełnosprawnych w społeczności lokalnej, red. A. Juros, W. Otrębski, Fundacja Środkowoeuropejskie Centrum Ekonomii Działania Społecznego, Lublin 1997.
Kaźmierczak T., Refleksja o ryzyku faradyzacji CUS-ów i znaczeniu jej następstw, „Wiadomości Społeczne” 2021, nr 1 (24), s. 16–18.
Kott K., Centrum Usług Społecznych w Milanówku – wyzwania i szanse na podniesienie jakości życia społeczności lokalnej, „Wiadomości Społeczne” 2021, nr 1 (24), s. 63–65.
Krasiejko I., Asystentura rodziny w centrum usług społecznych, Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2022.
Krzyszkowski J., Przywojska J., Stan i perspektywy usług społecznych w Polsce, w: Krajowe i międzynarodowe konteksty polityki społecznej, red. J. Auleytner, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. J. Korczaka,Warszawa 2016.
Lohe M., Niepełnosprawny intelektualnie aktywny we własnym środowisku. Konsekwencje dla praktyki pedagogicznej i opieki, „Tematy” 2007, nr 7–8, s. 41–50.
Misiąg M., Centrum Usług Społecznych w Adamówce jako nowa jakość usług w gminie Adamówka, „Wiadomości Społeczne” 2021, nr 1 (24), s. 52–54.
Rymsza M., Centra usług społecznych – krocząca zmiana systemowa, „Wiadomości Społeczne” 2021, nr 1 (24), s. 8–10.
Szarfenberg R., Centra Usług Społecznych: w kierunku reformy pomocy społecznej, „Wiadomości Społeczne” 2021, nr 1 (24), s. 11–13.
Szmagalski J., Deinstytucjonalizacja w pomocy społecznej – zadania dla pracy socjalnej, w: Społeczeństwo, demokracja, edukacja. Nowe wyzwania w pracy socjalnej, red. K. Marzec-Holka, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2000.
Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1818).
Wiśniewski P., Centra usług społecznych: nowe rozwiązania i wyzwania dla podmiotów zatrudnienia socjalnego, „Wiadomości Społeczne” 2021, nr 1 (24), s. 31–33.
Wódz K., Praca socjalna w środowisku zamieszkania, Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1998.
Zalewski D., Centra usług społecznych a reforma systemu pomocy społecznej, „Wiadomości Społeczne” 2021, nr 1 (24), s. 14–15.
Zbyrad T., Od instytucji totalnej ku demokratycznej? Domy pomocy społecznej w Polsce, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2014.
Zbyrad T., Od instytucjonalizacji opieki ku deinstytucjonalizacji. Wyzwania polityki społecznej i szanse rozwoju, w: Polityka społeczna wobec wyzwań demograficznych i przemian społecznych, red.
A. Furmańska-Maruszak, A. Wójtewicz, Wydawnictwo Edukacyjne Akapit, Toruń 2016.
Zbyrad T., Opieka instytucjonalna – pomiędzy dobroczynnością a społeczną kontrolą, „Praca So- cjalna” 2015, nr 4, s. 53–65.
Zbyrad T., Opinie seniorów o domach pomocy społecznej, „Praca Socjalna” 2013, nr 4, s. 110–121.
Zbyrad T., Z pamiętnika seniora. Wspomnienia mieszkańców domów pomocy społecznej. Studium przypadku, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2022.
Uniwersytet Rzeszowski https://orcid.org/0000-0001-8124-8822
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości.
Teksty opublikowane w tomach 3/2018 - 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Od tomu 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.