Centrum usług społecznych szansą na wzmocnienie procesu deinstytucjonalizacji

Teresa Jadwiga Zbyrad

Uniwersytet Rzeszowski , Polska
https://orcid.org/0000-0001-8124-8822


Abstrakt

W artykule ukazano znaczenie procesu deinstytucjonalizacji, którego symbolem są centra usług społecznych (CUS). To nowatorska forma mająca na celu integrację usług społecznych w danej społeczności lokalnej stanowi szansę dla wielu osób starszych i niepełnosprawnych na pozostanie we własnym miejscu zamieszkania. Z badań wynika, że domy pomocy społecznej są traktowane jako ostateczność, a nie swobodny wybór. Zamieszkiwanie w instytucji nie jest tożsame z zamieszkiwaniem we własnym domu. Dom pomocy społecznej jest instytucją w całym znaczeniu tego słowa i nigdy nie zastąpi domu rodzinnego. Szansą dla ludzi potrzebujących pomocy stają się propagowane wprowadzone regulacje prawne dające możliwość tworzenia w gminach centrum usług społecznych. Ta nowatorska forma działań pozwoli na świadczenie usług w dotychczasowym środowisku zamieszkania, a tym samym uwolni ludzi od konieczności zamieszkania w domu pomocy społecznej. Ponadto same domy pomocy społecznej będą miały szansę na odciążenie, a tym samym pewną reorganizację i poprawę jakości świadczonych usług.

Słowa kluczowe:

deinstytucjonalizacja, centrum usług społecznych, usługi społeczne, usługi opiekuńcze, dom pomocy społecznej, senior

Bielawska-Jutrzenka A., Centrum Usług Społecznych w Czersku, „Wiadomości Społeczne” 2021, nr 1 (24), s. 55–56.

Centrum Usług Społecznych: od koncepcji do wdrożenia przepisów ustawy, red. M. Rymsza, Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2020.

Chodorowski M., Śmierć w Domu Pomocy Społecznej – sacrum czy profanum?, „Tematy” 2010, nr 11–12, s. 31–41.

Grewiński M., Domy pomocy zawsze będą potrzebne, „Dziennik Gazeta Prawna” 2021, nr 148, s. 4.

Grewiński M., Szanse i bariery we wdrażaniu instytucji centrów usług społecznych, „Wiadomości Społeczne” 2021, nr 1 (24), s. 19–20.

Grewiński M., Usługi społeczne we współczesnej polityce społecznej. Przegląd problemów i wizja przyszłości, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2021.

Hermann P., Usługi socjalne jako instrument integracji – z perspektywy Unii Europejskiej, w: Definiowanie usług socjalnych w kontekście europejskim – od ogółu do szczegółu, red. A. Brandstaetter, P. Hermann, C. O’Connell, WSP TWP, Warszawa 2010.

Juros A., Rola i sposoby animowania grup samopomocowych jako warunek integracji osób niepełnosprawnych w społeczności lokalnej, w: Integracja osób niepełnosprawnych w społeczności lokalnej, red. A. Juros, W. Otrębski, Fundacja Środkowoeuropejskie Centrum Ekonomii Działania Społecznego, Lublin 1997.

Kaźmierczak T., Refleksja o ryzyku faradyzacji CUS-ów i znaczeniu jej następstw, „Wiadomości Społeczne” 2021, nr 1 (24), s. 16–18.

Kott K., Centrum Usług Społecznych w Milanówku – wyzwania i szanse na podniesienie jakości życia społeczności lokalnej, „Wiadomości Społeczne” 2021, nr 1 (24), s. 63–65.

Krasiejko I., Asystentura rodziny w centrum usług społecznych, Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2022.

Krzyszkowski J., Przywojska J., Stan i perspektywy usług społecznych w Polsce, w: Krajowe i międzynarodowe konteksty polityki społecznej, red. J. Auleytner, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. J. Korczaka,Warszawa 2016.

Lohe M., Niepełnosprawny intelektualnie aktywny we własnym środowisku. Konsekwencje dla praktyki pedagogicznej i opieki, „Tematy” 2007, nr 7–8, s. 41–50.

Misiąg M., Centrum Usług Społecznych w Adamówce jako nowa jakość usług w gminie Adamówka, „Wiadomości Społeczne” 2021, nr 1 (24), s. 52–54.

Rymsza M., Centra usług społecznych – krocząca zmiana systemowa, „Wiadomości Społeczne” 2021, nr 1 (24), s. 8–10.

Szarfenberg R., Centra Usług Społecznych: w kierunku reformy pomocy społecznej, „Wiadomości Społeczne” 2021, nr 1 (24), s. 11–13.

Szmagalski J., Deinstytucjonalizacja w pomocy społecznej – zadania dla pracy socjalnej, w: Społeczeństwo, demokracja, edukacja. Nowe wyzwania w pracy socjalnej, red. K. Marzec-Holka, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2000.

Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1818).

Wiśniewski P., Centra usług społecznych: nowe rozwiązania i wyzwania dla podmiotów zatrudnienia socjalnego, „Wiadomości Społeczne” 2021, nr 1 (24), s. 31–33.

Wódz K., Praca socjalna w środowisku zamieszkania, Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1998.

Zalewski D., Centra usług społecznych a reforma systemu pomocy społecznej, „Wiadomości Społeczne” 2021, nr 1 (24), s. 14–15.

Zbyrad T., Od instytucji totalnej ku demokratycznej? Domy pomocy społecznej w Polsce, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2014.

Zbyrad T., Od instytucjonalizacji opieki ku deinstytucjonalizacji. Wyzwania polityki społecznej i szanse rozwoju, w: Polityka społeczna wobec wyzwań demograficznych i przemian społecznych, red.

A. Furmańska-Maruszak, A. Wójtewicz, Wydawnictwo Edukacyjne Akapit, Toruń 2016.

Zbyrad T., Opieka instytucjonalna – pomiędzy dobroczynnością a społeczną kontrolą, „Praca So- cjalna” 2015, nr 4, s. 53–65.

Zbyrad T., Opinie seniorów o domach pomocy społecznej, „Praca Socjalna” 2013, nr 4, s. 110–121.

Zbyrad T., Z pamiętnika seniora. Wspomnienia mieszkańców domów pomocy społecznej. Studium przypadku, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2022.

Pobierz

Opublikowane
30.06.2023


Zbyrad, T. J. (2023). Centrum usług społecznych szansą na wzmocnienie procesu deinstytucjonalizacji. Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 66(2), 101–117. https://doi.org/10.31743/znkul.16193

Teresa Jadwiga Zbyrad  tzbyrad@interia.pl
Uniwersytet Rzeszowski https://orcid.org/0000-0001-8124-8822



Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości. 

Teksty opublikowane w tomach 3/2018 - 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Od tomu 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.