Changes in the Religiosity of Secondary School Youth in Poland. A Sociological Analysis
Abstrakt
Wyniki badań socjologicznych dotyczących przemian religijności wskazują na głębsze zmiany, jakie dokonują się w tej sferze w ostatnich latach. Warto więc zwrócić uwagę na przemiany religijne młodzieży, gdyż mogą być one traktowane jako swoistego rodzaju barometr zapowiadający przyszłe trendy rozwojowe. W artykule została ukazana religijność młodzieży maturalnej w Puławach. Materiał empiryczny wykorzystany do analiz socjologicznych został zebrany podczas badań ankietowych przeprowadzonych w latach 1994, 2009, 2016 oraz 2021, w tych samych puławskich szkołach ponadpodstawowych, za pomocą tego samego kwestionariusza ankiety pt. „Maturzyści a wartości moralne”. Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie badawcze, jakie zmiany dokonały się na przestrzeni blisko 30 lat w religijności ankietowanej młodzieży, jaki przybierają one kierunek, a także jakie jest tempo tych przemian. Do nakreślenia religijności młodzieży maturalnej zostały wybrane następujące wskaźniki: autodeklaracje wyznaniowe i religijne, praktyki religijne, zaangażowanie religijne.
Słowa kluczowe:
religijność, autodeklaracja wyznaniowa i religijna, praktyki religijne, zaangażowanie religijne, młodzieżBibliografia
Adamczyk T., Autentyczność i duchowość – księża w opinii polskiej młodzieży. Analiza socjologiczna, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2020.
Adamczyk T., Praktyki religijne, aspekt społeczny, in: Encyklopedia katolicka, ed. E. Gigilewicz, vol. XVI, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2012, col. 248–250.
Boguszewski R., Religijność młodzieży, in: Młodzież 2021, Opinie i Diagnozy nr 49, eds. M. Grabowska, M. Gwiazda, CBOS, Warszawa 2022, pp. 134–148.
Borowik I., O zróżnicowaniu katolików w Polsce, „Chrześcijaństwo–Świat–Polityka” 2008, no. 2, pp. 23–27.
Gabriel K., Jenseits von Säkularisietung und Wiederkehr der Götter, „Aus Politik und Zeitgeschichte” 2008, no. 52, pp. 9–15.
Głowacki A., Religijność młodzieży i uczestnictwo w lekcjach religii w szkołach, in: Młodzież 2018, eds. M. Grabowska, M. Gwiazda, CBOS, Warszawa 2019, pp. 147–163.
Grabowska M., Religijność młodych na tle ogółu społeczeństwa, „Komunikat z badań CBOS” 2021, no. 144.
Koseła K., Religijność młodych Niemców i Polaków, in: Młodzi Polacy i młodzi Niemcy w nowej Europie, eds. K. Koseła, B. Jonda, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 2005, pp. 123–153.
Mariański J., Kondycja religijna i moralna młodzieży szkół średnich w latach 1988–1998–2005–2017 (raport z ogólnopolskich badań socjologicznych), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2018.
Mariański J., Maturzyści puławscy w latach 1994–2016. Szkic do portretu młodych Polaków, Warszawskie Wydawnictwo Socjologiczne, Warszawa 2019.
Mariański J., Modernizacja społeczna a religijność – zmienne relacje, „Przegląd Religioznawczy” 2019, no. 1, pp. 19–43.
Mariański J., Praktyki religijne w Polsce, w procesie przemian. Studium socjologiczne, Sandomierz 2014.
Mariański J., Przemiany moralności polskich maturzystów w latach 1994–2009. Studium socjologiczne, Wydawnictwo KUL, Lublin 2011. (Crossref)
Mariański J., Wartości moralne w świadomości maturzystów puławskich. Raport z badań socjologicznych zrealizowanych w latach 1994–2021, Wyższa Szkoła Nauk Społecznych z siedzibą w Lublinie, Lublin 2022.
Mielicka-Pawłowska H., Duchowość ponowoczesna. Studium z zakresu socjologii jakościowej, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków 2017.
Młodzież 2021. Opinie i Diagnozy nr 49, eds. M. Grabowska, M. Gwiazda, CBOS, Warszawa 2022.
Piwowarski W., Postawy wobec wiary, in: Postawy społeczno-religijne mieszkańców archidiecezji katowickiej, eds. W. Zdaniewicz, T. Zembrzuski, Katowice 1999, pp. 13–22.
Szawiel T., Religijna Polska, religijna Europa, „Więź” 2008, nr 9, s. 26–37.
Szymczak W., Adamczyk T., Młodzież w kontekstach współczesnych. Rodzina. Czas. Szkoła. Kościół i katecheza, Wydawnictwo KUL, Lublin 2022.
Szymczak W., Mąkosa P., Adamczyk T., Attitudes of Polish Young Adults towards the Roman Catholic Church: A Sociological and Pastoral Analysis of Empirical Research among Young Adults and Teachers, “Religions” 2022, no. 13, vol. 612, pp. 1–17. DOI:10.3390/rel13070612 (accessed: 23.05.2022). (Crossref)
Świątkiewicz W., Między sekularyzacją i deprywatyzacją. Socjologiczne refleksje wokół polskiej religijności w kontekście europejskim, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2010.
The Age Gap in Religion Around the World, www: https://www.pewforum.org/2018/06/13/the-age-gap-in-religion-around-the-world/ (accessed: 10.04.2023).
Zaręba S.H., Mariański J., Religia jako wartość w czasie pandemii. Analizy socjologiczne, “Journal of Modern Science” 2021, vol. 1, pp. 13–40. DOI: 10.13166/JMS/136018. (Crossref)
Zaręba S.H., Praktyki religijne jako jeden z głównych wymiarów polskiej religijności, „Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne” 2008, no. 2, pp. 4–19.
Katolicki Uniwersytet Lubelski https://orcid.org/0000-0002-8288-5783
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości.
Od numeru 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.
Teksty opublikowane w numerach od 3/2018 do 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych CC BY-NC-ND 4.0.
Z utworów opublikowanych w niniejszym czasopiśmie przed nr 3/2018 można korzystać w ramach dozwolonego użytku zgodnie z art. 23-35 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
