Wobec dobra uroczystego. Religijność uczniów szkół białostockich

Mariusz Zemło

Uniwersytet w Białymstoku , Polska
https://orcid.org/0000-0003-0945-8651


Abstrakt

W artykule przedstawiono religijność uczniów uczęszczających do szkół w Białymstoku, liczącym 300 tysięcy mieszkańców. Dane stanowiące podstawę rozstrzygnięć pochodzą z badań ilościowych przeprowadzonych w czwartym kwartale 2022 roku. Uczestniczyła w nich młodzież w wieku od 14 do 20 lat. Podstawę omówienia stanowi ponad 3,5 tysiąca ankiet. W rozstrzygnięciu podstawowej kwestii wzięto pod uwagę wskaźnik autodeklaracji wiary oraz praktyk religijnych. By prezentowane dane uzyskały kontekstualne odniesienia postanowiono zestawić je z przedsięwzięciami podobnego typu o zasięgu regionalnym i ogólnopolskim (sięgając jedynie do najnowszych, z uwagi na szybko dokonujące się przeobrażenia w omawianej sferze faktów). Nadto porównano je z badaniami z 2015 i 2019 roku przeprowadzanych w tym samym mieście, co pozwoliło zidentyfikować zmiany, jakim podlega religijność młodzieży szkolnej, oraz określić ich kierunek.

Słowa kluczowe:

młodzież, religijność, socjologia religii

Adamczyk T., Wiara i praktyki religijne, w: W. Szymczak, T. Adamczyk, Młodzież w kontekstach współczesnych. Rodzina. Czas. Szkoła. Kościół i katecheza, Wydawnictwo KUL, Lublin 2022, s. 49–66.

Boguszewski R., Religijność młodzieży, w: Młodzież 2021. Raport z badań ilościowych zrealizowanych przez Fundację CBOS, Warszawa 2022, s. 126–140.

Drozdowicz J., Neopoganizm a przemiany religijności młodzieży amerykańskiej, „Przegląd Religioznawczy” 2021, nr 2(280), s. 161–173.

Durkheim É., Elementarne formy życia religijnego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1990.

Informacja o stanie realizacji zadań oświatowych, w tym o wynikach egzaminów oraz nadzoru pedagogicznego w roku szkolnym 2021/2022, Prezydent Miasta Białegostoku, Białystok 2022.

Jabłońska-Deptuła E., Patriotism and Sovereignty, w: Values in the polish cultural tradition, red. L. Dyczewski, The Council for Research in Values and Philosophy, Washington 2002, s. 126.

Jedynak W., Wybrane aspekty przemian religijności i moralności młodzieży polskiej, w: Czy stracone pokolenie Młodzież j jej dylematy na początku XXI wieku, red. P. Długosz, H. Kotarski, W. Jedynak, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2014, s. 13–24.

Kowalczyk S., Współczesny kryzys ideowo-aksjologiczny, Wydawnictwo KUL, Lublin 2011.

Lukes S., Émile Durkheim. His Life and Work. A Historical and Critical Study, Penguin Books, 1977.

Mandes S., Religijność i Kościół katolików życiu prywatnym i publicznym Polaków, w: Wartości w działaniu, red. M. Marody, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2021, s. 211–240.

Mariański J., Aforyzmy, myśli, sentencje i refleksje socjologiczne, Wyższa Szkoła Nauk Społecznych z siedzibą w Lublinie, Lublin 2020.

Mariański J., Kondycja religijna i moralna młodzieży szkół średnich w latach 1988–1998–2005–2017 (raport z ogólnopolskich badań socjologicznych), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2018.

Mariański J., Kościół katolicki w Polsce w kontekście społecznym. Studium socjologiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2018. (Crossref)

Mariański J., Praktyki religijne w Polsce w procesie przemian. Studium socjologiczne, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Sandomierz 2014.

Mariański J., Przemiany moralności polskich maturzystów w latach 1994–2009. Studium socjologiczne, Wydawnictwo KUL, Lublin 2011. (Crossref)

Mariański J., Religijnosocjologiczne wyzwania dla pedagogiki religii. Studium socjologiczne, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2018.

Mariański J., Religijność młodzieży polskiej w procesie przemian w XXI wieku. Analizy socjologiczne, Akademia Nauk Społecznych i Medycznych w Lublinie, Lublin 2023.

Mariański J., Religijność społeczeństwa polskiego w perspektywie europejskiej. Próba syntezy socjologicznej, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2004.

Mariański J., Scenariusze przemian religijności i Kościoła katolickiego w społeczeństwie polskim. Studium diagnostyczno-prognostyczne, Wyższa Szkoła Nauk Społecznych z siedzibą w Lublinie, Lublin 2021.

Mariański J., Sekularyzacja, desekularyzacja, nowa duchowość. Studium Socjologiczne, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2013.

Mariański J., Tożsamości religijne w społeczeństwie polskim. Studium socjologiczne, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2017.

Matyskiewicz W., Co z religijnością młodzieży, w: Jaka jest współczesna młodzież, red. P.T. Nowakowski, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2023, s. 145–158.

Mickiewicz A., Literatura słowiańska, dzieła t. X, Spółdzielnia Wydawnicza Czytelnik, Warszawa 1955.

Ossowski S., Z zagadnień psychologii społecznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1967.

Piwowarski W., Socjologia religii, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1996.

Sorys S., Wpływ procesów globalizacyjnych na wartości społeczne, w: Obdarowani miłością. 15-lecie encykliki „Deus caritas est”, red. U. Bejma, M. Iżycki, L. Szot, Wydawnictwo „Jedność”, Warszawa 2021, s. 335–351.

Štefaňak O., Główne teorie socjologii religii oraz scenariusze przemian religijności młodzieży, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Nauk Społecznych” 2019, nr 1(8), s. 29–36.

Zemło M., Opinie uczniów szkół białostockich na temat wybranych norm społecznych, w: Styl życia młodzieży Białegostoku. Raport, red. J. Mantur, Centrum Kształcenia Ustawicznego w Białymstoku, Białystok 2023, s. 37–47.

Zemło M., Wartości i normy uczniów szkół ponadpodstawowych białostockich placówek, w: Styl życia młodzieży Białegostoku. Raport, red. J. Mantur, Centrum Kształcenia Ustawicznego w Białymstoku, Białystok 2016, s. 69–106.

Zemło M., Wprowadzenie, w: Małe miasta. Duchowość kanoniczna, red. M. Zemło, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok–Futoma–Supraśl 2020, s. 9–14.

Pobierz

Opublikowane
28.03.2024


Zemło, M. (2024). Wobec dobra uroczystego. Religijność uczniów szkół białostockich. Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 67(1), 43–60. https://doi.org/10.31743/znkul.17127

Mariusz Zemło  mzemlo@gmail.com
Uniwersytet w Białymstoku https://orcid.org/0000-0003-0945-8651



Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości. 

Teksty opublikowane w tomach 3/2018 - 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Od tomu 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.