Prawo do strajku – kompletne czy ułomne prawo człowieka?
Andrzej Marian Świątkowski
Uniwersytet Ignatianum w Krakowie , Polskahttps://orcid.org/0000-0003-1753-7819
Abstrakt
Celem autora jest przedstawienie socjologicznego ujęcia praw człowieka Adama Podgóreckiego, w tym jego rozróżnienia praw kompletnych i ułomnych, oraz przedstawienie i ocena z tej perspektywy prawa do strajku w Europie. Akcje strajkowe organizowane przez osoby świadome istnienia praw człowieka, ich potencjału i znaczenia są niemal zawsze skierowane przeciwko rządowi sprawującemu władzę. Szereg państw członkowskich Rady Europy jest uznawanych przez Europejski Komitet Praw Socjalnych, który działa jako organ nadzorujący „kompletność, a nie niedoskonałość” tych praw, za instytucje szkodzące wizerunkowi demokracji w Europie. Autor, opierając się na swoich doświadczeniach jako były członek i wiceprzewodniczący Europejskiego Komitetu Praw Socjalnych Rady Europy, pisze o prawach pracowników do podejmowania działań zbiorowych – legalnych strajkach, ich ograniczaniu przez władze państw europejskich oraz obowiązkach kierowania sporów zbiorowych do decyzji organów państwowych. W uwagach końcowych autor przywołuje badania nad postawami Polaków wobec prawa do strajku i wskazuje na specyfikę jego wykonywania w Polsce.
Słowa kluczowe:
Adam Podgórecki, socjologia praw człowieka, prawo do akcji zbiorowych, legalny strajk, ograniczenia podmiotów uprawnionych do podejmowania strajków, obowiązek poddania sporu zbiorowego pod rozstrzygnięcie organów arbitrażu społecznego, następstwa strajkówBibliografia
Belorgey J.M., La gestion des conflits du travail en Europe: le choc des cultures, „Droit Social” 2002, nr 12, s. 1125–1130.
Bleckmann A., Interprétation et application en droit interne de la Charte sociale européenne, notamment du droit de grève, „Cahiers de droit européenne” 1967, nr 4, s. 388–412.
Bobke M.H., Die Europäische Sozialcharta und das Streikrecht in der Bundesrepublik, „WSI Mitteilungen” 1987, nr 4.
CBOS, Potencjał niezadowolenia społecznego i stosunek do różnych form protestu, oprac. K. Pankowski, Komunikat z badań BS/97/2012, Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa 2012, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2012/K_097_12.PDF (dostęp: 3.12.2024).
European Social Charter: Collected Texts, Council of Europe Publishing, Strasburg 2015.
Kahn-Freund O., The Right to Strike: Its Scope and Limitations, Council of Europe, Strasburg 1974.
Morris G., The Right to Strike and Lock-out in English Law, w: The Council of Europe and the Social Challenges of the XXIst Century, red. R. Blanpain, Kluwer Law International, Haga 2001.
Motyka K., Socjologia prawa. Od Petrażyckiego do Podgóreckiego, w: Sto lat socjologii w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, red. J. Szymczak, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2018, s. 251–273.
Novitz T., International and European Protection of the Right to Strike, Oxford University Press, Oxford 2003. (Crossref)
Podgórecki A., Rewolucja w dziedzinie praw człowieka, w: tenże, Socjologiczna teoria prawa, tłum. Ł.M. Kwaśniewska, R. Smogór, Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1998, s. 101–114.
Samuel L., Fundamental Social Rights: Case Law of the European Social Charter, Council of Europe Publishing, Strasburg 1997.
Stangos P., La fabrique de la jurisprudence sociale européenne: Les décisions ‘réclamations collectives’ du Comité européen des Droits sociaux, Bruylant, Bruxelles 2024.
Strasser R., European Social Charter, Encyclopedia of International Public Law, Amsterdam 1985. (Crossref)
Świątkowski A.M., Charter of Social Rights of the Council of Europe, Kluwer Law International, Alphen aan den Rijn 2007.
Świątkowski A.M., Council of Europe. Labour Human Rights and Social Policy Standards, Wolters Kluwer 2023.
Świątkowski A.M., Karta Praw Społecznych Rady Europy, C.H. Beck, Warszawa 2006.
Świątkowski A.M., Kompetencje związków zawodowych w sporach zbiorowych pracy, w: Kompetencje związków zawodowych, red. A. Świątkowski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa–Kraków 1984, s. 329–364.
Zacher H.F., Le droit syndical et le droit aux actions collectives a’après l’Article 5 et l’Article 6 paragraphe 4 de la Charte sociale européenne, Assemblée parlementaire du Conseil de l’Europe, Strasburg 1977.
Uniwersytet Ignatianum w Krakowie https://orcid.org/0000-0003-1753-7819
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości.
Od numeru 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.
Teksty opublikowane w numerach od 3/2018 do 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych CC BY-NC-ND 4.0.
Z utworów opublikowanych w niniejszym czasopiśmie przed nr 3/2018 można korzystać w ramach dozwolonego użytku zgodnie z art. 23-35 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
