Idea metropolii jako dobra wspólnego w dyskursie prasy lokalnej – perspektywy i postulaty
Abstrakt
Artykuł porusza problematykę wytwarzania świadomości metropolitalnej w województwie śląskim oraz roli, jaką w tym procesie odgrywa dyskurs prasy lokalnej. Dziennikarze wykorzystują określone środki językowe i strategie, aby podkreślić znaczenie obszaru metropolitalnego, promować rozwój instytucji zarządzania metropolią i zachęcać mieszkańców do zaangażowania na rzecz idei metropolii jako dobra wspólnego regionu. Artykuł opiera się na analizie przekazów prasy w latach 2007–2018. Rozważania dotyczą kształtowania wyobraźni zbiorowej na podstawie medialnego obrazu metropolii, a w dłuższej perspektywie możliwości wykształcenia przestrzeni społecznie przeżywanej i metropolitalnego obywatelstwa w warunkach zmian terytorialno-administracyjnych na poziomie metropolitalnym.
Słowa kluczowe:
metropolia, dobro wspólne, metropolitalne obywatelstwo, dyskurs, analiza ramowaBibliografia
Cichy S., Śląskie i Warszawa, tylko u nas wielkie metropolie, „Dziennik Zachodni”, 05.02.2011.
Jedlecki P., Metropolia zmarnowała rok, „Gazeta Wyborcza”, 10.02.2009, https://classic.wyborcza.pl/archiwumGW/5260112/METROPOLIA-ZMARNOWALA-ROK (dostęp: 23.01.2024).
Krężel M., Supermiasto bez ustawy, „Dziennik Zachodni”, 18.12.2009.
Pustułka A., Struktura gospodarcza naszej metropolii, „Dziennik Zachodni”, 11.02.2009.
Pustułka A., A u nas metropolii jak nie było, tak nie ma, „Dziennik Zachodni”, 19.03.2009.
Pustułka A., Hity i kity minionej dekady – czyli co nas zachwyciło, a co wkurzyło, „Dziennik Zachodni”, 31.12.2010.
Pustułka A., Platforma znów chce wskrzesić metropolię. Liczą na cud czy co?, „Dziennik Zachodni”, 25.07.2013.
Pustułka A., Pięć nadziei na 2016 rok. Ranking subiektywny, „Dziennik Zachodni”, 08.01.2016.
Pustułka A., Ten, kto stanie na czele metropolii, musi dbać, żeby nie stała się atrapą, „Dziennik Zachodni”, 31.05.2017.
Smolorz M., Metropolia, „Gazeta Wyborcza”, 29.03.2007, https://classic.wyborcza.pl/archiwumGW/4848363/Metropolia (dostęp: 12.01.2024).
Smolorz M., Metropolia, czyli śląskie mrzonki, „Dziennik Zachodni”, 16.04.2008.
Szczepański M., Tworzeniu metropolii muszą towarzyszyć także wielkie inwestycje, „Dziennik Zachodni”, 26.05.2017.
Twaróg M., Zasada M., Pomyślmy: 4 idee dla Śląskiego. Politykom pod rozwagę, „Dziennik Zachodni”, 26.06.2015.
Zasada M., Miej pojęcie czyli słownik wyrazów trudnych z mijającego tygodnia, „Dziennik Zachodni”, 30.09.2011.
Zasada M., Metropolia albo śliwka w kompot, „Dziennik Zachodni”, 14.10.2011.
Zasada M., PLUM: 48 dni: Metropolia to uciekający pociąg do Europy, „Dziennik Zachodni”, 10.01.2012.
Zasada M., Śląskie decyduje, bo tu jest ponad 3,5 miliona głosów do zdobycia, „Dziennik Zachodni”, 13.05.2015.
Zasada M., Mały śląski poradnik dla nowego prezydenta Polski, „Dziennik Zachodni”, 29.05.2015.
Zasada M., Cztery zadania dla prezydenta Dudy w Śląskiem, „Dziennik Zachodni”, 07.08.2015.
Zasada M., Pięć modnych słów roku 2015. Ranking subiektywny, „Dziennik Zachodni”, 24.12.2015.
Zasada M., Metropolitalny taniec, „Dziennik Zachodni”, 08.04.2016.
Benford R.D., Snow D.A., Framing Processes and Social Movements: An Overview and Assessment, „Annual Review of Sociology” 2000, nr 26, s. 611–639. (Crossref)
Czachur W., Dyskursywny obraz rzeczywistości, „Tekst i dyskurs – Text und Diskurs” 2011, nr 4, s. 79–97.
Czyżewski M., Kowalski S., Piotrowski A., Wprowadzenie, w: Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego, red. M. Czyżewski, S. Kowalski, A. Piotrowski, Wydawnictwo Aureus, Kraków 1997, s. 15–48.
Dalton R., Citizenship Norms and the Expansion of Political Participation, „Political Studies” 2008, nr 1 (56), s. 76–98. DOI: 10.1111/j.1467-9248.2007.00718.x. (Crossref)
van Dijk T.A., Dyskurs jako struktura i proces, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.
Duszak A., Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998.
Entman R.M., Framing: Toward Clarification of a Fractured Paradigm, „Journal of Communication” 1993, nr 4 (43), s. 51–58. (Crossref)
Farr R.M., Moscovici S., Social Representations, Cambridge University Press, Cambridge 1984.
Franczak K., Medialne objaśnienia kryzysu gospodarczego w perspektywie framing analysis, w: Dyskurs elit symbolicznych. Próba diagnozy, red. M. Czyżewski, K. Franczak, M. Nowicka, J. Stachowiak, Wydawnictwo Sedno, Warszawa, s. 91–122.
Frémont A., L’Espace vécu, „Actes du colloque de Rouen” 1976, Publication des Universités de Caen, Orléans, Paris I, Rouen et Vincennes, s. 218–226.
Gamson W., Modigliani A., Media Discourse and Public Opinion on Nuclear Power. A Constructionist Approach, „American Journal of Sociology” 1989, nr 1 (95), s. 1–37. (Crossref)
Gawron G., Rojek-Adamek P., Europejskie szlaki – śląskie drogi. Trendy rozwojowe Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii „Silesia”. Raport z badań, WSZiNS, Tychy 2011.
Gerlich M.G., „My prawdziwi Górnoślązacy...” Studium etnologiczne, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2010.
Gitlin T., The Whole World Is Watching: Mass Media in the Making and Unmaking of the New Left, University of California Press, Berkeley 1980.
Grybosiowa A., „Swoi” i „obcy” na Śląsku. Problem koegzystencji językowej, w: Miasto. Teren koegzystencji pokoleń, red. Z. Staszewska, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1999, s. 34–39.
Horolets A., Dyskursywne wymiary integracji europejskiej, w: Europa w polskich dyskursach, red. A. Horolets, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2006, s. 6–9.
Jałowiecki B., Społeczne wytwarzanie przestrzeni, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2010.
Koszewska J., Dobro wspólne w przestrzeni miasta – analiza porównawcza w Polsce i we Francji na przykładach wybranych dzielnic Warszawy i Paryża, dysertacja doktorska, PW, Wydział Architektury i Sorbonne Université, Faculté des lettres, Ecole Doctorale de Géographie de Paris 2019.
Kotras M., Praktyki ramowania i przeramowania w dyskursie medialnym dotyczącym Okrągłego Stołu, „Przegląd Socjologii Jakościowej” 2017, nr 3 (13), s. 70–95. (Crossref)
Kowalewski M., Protest miejski: przestrzenie, tożsamości i praktyki niezadowolonych obywateli miast, Nomos, Kraków 2016.
Le Galès P., Du gouvernement des villes à la gouvernance urbaine, „Revue française de science politique” 1995, nr 1 (45), s. 57–95. DOI: 10.3406/rfsp.1995.403502. (Crossref)
Lefebvre H., Prawo do miasta, „Praktyka Teoretyczna” 2012, nr 5, https://repozytorium.amu.edu.pl/server/api/core/bitstreams/a61a2e86-8796-4d5b-9ecc-230239fdc642/content (dostęp: 24.02.2024).
Lefebvre H., The Production of Space, tłum. D. Nicholson-Smith, Blackwell Publishing, Malden, Oxford, Carlton 2010.
Maćkiewicz J., Metonimia jako narzędzie perswazji (na przykładzie tekstów prasowych), „Zeszyty prasoznawcze” 2020, t. 63, nr 3 (243), s. 33–46. (Crossref)
Marody M., Giza-Poleszczuk A., Przemiany więzi społecznych, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2004.
Nawratek K., Miasto jako idea polityczna, Korporacja Ha!art, Kraków 2008.
Nowicka-Franczak M., Transformacja w zmieniającej się narracji liberalno-lewicowej. Przykład publicystyki Grzegorza Sroczyńskiego i Rafała Wosia, „Przegląd Socjologii Jakościowej” 2018, nr 4 (14), s. 40–65. (Crossref)
Ostrom E., Dysponowanie wspólnymi zasobami, Wolters Kluwer Business, Warszawa 2013.
Palczewski M., Koncepcja framingu i jej zastosowanie w badaniach newsów w Wiadomościach TVP i Faktach TVN, „Studia Medioznawcze” 2011, nr 1 (44), s. 31–41.
Pyka R., Przestrzeń społeczna jako wyzwanie reform terytorialnych, w: Zbigniew Rykiel i przestrzeń społeczna, red. Z. Rykiel, Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 2019.
Rosner K., Narracja, tożsamość i czas, Universitas, Kraków 2003.
Taylor L., Willis A., Medioznawstwo. Teksty, instytucje i odbiorcy, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2006.
Warchala J., Horyzonty manipulacji: perswazja, manipulacja, interpretacja, w: Manipulacja w języku, red. P. Krzyżanowski, P. Nowak, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2014.
Uniwersytet Śląski w Katowicach https://orcid.org/0000-0002-4062-0947
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości.
Od numeru 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.
Teksty opublikowane w numerach od 3/2018 do 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych CC BY-NC-ND 4.0.
Z utworów opublikowanych w niniejszym czasopiśmie przed nr 3/2018 można korzystać w ramach dozwolonego użytku zgodnie z art. 23-35 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
