Leon Petrażycki’s concept of justice against the background of contemporary legal philosophy

Piotr Szymaniec

Angelus Silesius University of Applied Sciences , Poland
https://orcid.org/0000-0002-5415-9215


Abstract

The aim of present paper is, on the one hand, to reconstruct Leon Petrażycki’s views on justice, and on the other hand, to link them to the contemporary discussion on this subject. Petrażycki’s analysis of justice is purely of descriptive character, i.e. it shows what the nature of justice is and why it should be treated as a legal phenomenon. Critical element is a special strength of Petrażycki’s view. The Polish legal philosopher showed with remarkable clarity why he considered justice not only as a purely subjective category of legal psychology (and therefore, belonging to the sphere of intuitive law), but as a result of emotional projection, which means that all judgments that attribute justice to specific legislative acts or decisions concerning the application of law were based on a specific illusion. Petrażycki, however, did not accept a relativistic position because he introduced the ideal of universal love in his theory.

Keywords:

Petrazycki, justice, philosophy of law

Binmore K., The Origins of Fair Play, „Max Planck Institute of Economics. Papers on Economics and Evolution” 2016, nr 614.
Borawski Z., Podstawy teorii Adama Smitha w świetle teorii Leona Petrażyckiego. Nadbitka z „Teki Bejruckiej”, Bejrut 1949.
Dworkin R., Imperium prawa, przł. J. Winczorek, Warszawa 2006.
Epstein Z., Book reviews. Law and Morality by Leon Petrażycki, „Notre Dame Lawyer”, 1955, vol. 31.
Finnis J., Prawo naturalne i uprawnienia naturalne, przeł. K. Lossman, Warszawa 2001.
Giaro T., Leon Petrażycki i ekonomiczna analiza prawa. Materiały do dalszych rozważań, [w:] H. Izdebski (red.), Nauka i nauczanie prawa. Tradycja i przyszłość, Warszawa 2009.
Gorecki J. (ed.), Sociology and Jurisprudence of Leon Petrażycki, University of Illinois Press, Urbana–Chicago–London 1975.
Groszyk H., Korybski A., O programie tworzenia nauki polityki prawa Leona Petrażyckiego, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G. Ius” 1981, vol. 28 (zeszyt specjalny).
Leszczyna H., Petrażycki, Wiedza Powszechna, Warszawa 1974.
Unger R.M., Ruch studiów krytycznych nad prawem, przeł. P. Maciejko, Warszawa 2005.
Matraszek L., Ekonomiczne aspekty teorii Leona Petrażyckiego, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G. Ius” 1981, vol. 28 (zeszyt specjalny).
Motyka K., Prawo naturalne bez natury, bez prawa i bez Boga? Teoria prawa naturalnego Johna Finnisa, [w:] R. Tokarczyk, K. Motyka (red.), Ze sztandarem prawa przez świat. Księga dedykowana Profesorowi Wieńczysławowi Józefowi von Igelgrund z okazji 85-lecia urodzin, Zakamycze, Kraków 2002.
Nowacki J., Koncepcja sprawiedliwości Leona Petrażyckiego, [w:] Z zagadnień teorii prawa i teorii nauki Leona Petrażyckiego. Studia opracowane dla upamiętnienia stulecia urodzin, red. K. Opałek, Warszawa 1969.
Nowacki J., Sprawiedliwość legalna a „wymiar sprawiedliwości”, [w:] Współczesne problemy procesu karnego i wymiaru sprawiedliwości. Księga ku czci Profesora Kazimierza Marszała, red. P. ­Hofmański, K. Zgryzek, Katowice 2003.
Nozick R., Anarchia, państwo, utopia, przeł. P. Maciejko, M. Szczubiałka, Warszawa 1999.
Ossowski J., Ważniejsze formy przystosowania i doboru społecznego: prawo, moralność i religja, [w:] Prace socjologiczne, R. 1, Warszawa 1935.
Perelman C., O sprawiedliwości, przeł. W. Bieńkowska, Warszawa 1959.
Petrażycki L., O ideale społecznym i odrodzeniu prawa naturalnego, Warszawa 1925.
Petrażycki L., O nauce, prawie i moralności. Pisma wybrane, Warszawa 1985.
Petrażycki L., O pobudkach postępowania i o istocie moralności i prawa, Warszawa, [brw].
Petrażycki L., Polityka prawa cywilnego i ekonomia polityczna, przeł. P. Kosiński, Warszawa 2017.
Petrażycki L., Teoria prawa i państwa w związku z teorią moralności, oprac. J. Lande, t. 1, Warszawa 1959.
Petrażycki L., Teoria prawa i państwa w związku z teorią moralności, oprac. W. Leśniewski, t. 2, Warszawa 1960.
Piętka H., Wstęp do nauki prawa, wyd. II, Warszawa 1949.
Posner R., Economic Analysis of Law, New York 1998.
Radbruch G., Filozofia prawa, przeł. E. Nowak, Warszawa 2009.
Radbruch G., Ustawowe bezprawie i ponadustawowe prawo, przeł. C. Tarnogórski, [w:] M. Szyszkowska, Zarys europejskiej filozofii prawa, wyd. II, Białystok 2004.
Rudziński A.W., Petrazycki’s significance for contemporary legal and moral theory, „The American Journal of Jourisprudence” 1976, vol. 21.
Sands P., East West Street. On the Origins of Genocide and Crimes Against Humanity, London 2017.
Sarkowicz R., Critical Legal Studies, [w:] J. Stelmach, R. Sarkowicz, Filozofia prawa XIX i XX wieku, wydanie II, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1999.
Smołka M., Leon Petrażycki o sprawiedliwym prawie, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G. Ius” 1981, vol. 28 (zeszyt specjalny).
Soniewicka M., Granice sprawiedliwości, sprawiedliwość ponad granicami, Warszawa 2010.
Sowa-Sikorska E., Leon Petrażycki, Pertrus, Kraków 2014.
Stammler R., Wirtschaft und Recht nach der materialistischen Geschichtsauffassung: Eine sozialphilosophische Untersuchung, Verlag von Veit & Comp., Leipzig 1896.
Stelmach J., Brożek B., Metody prawnicze. Logika. Analiza. Argumentacja. Hermeneutyka, Zakamycze–Kraków 2004.
Stelmach J., Soniewicka M. (red.), Analiza ekonomiczna w zastosowaniach prawniczych, Warszawa 2007.
Sulikowski A., Współczesny paradygmat sądownictwa konstytucyjnego wobec kryzysu nowoczes­ności, Wrocław 2008.
Szyszkowska M., Filozofia prawa i filozofia człowieka, Warszawa 1989.
Timasheff N.S., Introduction, [w:] . L. Petrażycki, Law and Morality, trans. H.W. Babb, Cambridge 1955.
Wojciechowski B., Golecki M.J. (red.), Rozdroża sprawiedliwości we współczesnej myśli filozoficznoprawnej, Toruń 2008.
Zajadło J., Dziedzictwo przeszłości. Gustaw Radbruch: portret filozofa, prawnika, polityka i humanisty, Gdańsk 2007.
Zajadło J., Odpowiedzialność za Mur. Procesy strzelców przy Murze Berlińskim, Gdańsk 2003.
Zajadło J., Po co prawnikom filozofia prawa?, Warszawa 2008.
Zajadło J., Radbruch, Sopot 2016.
Załuski W., Ewolucyjna filozofia prawa, Warszawa 2009.

Published
2020-09-23


Szymaniec, P. (2020). Koncepcja sprawiedliwości Leona Petrażyckiego na tle współczesnej filozofii prawa. Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 62(2), 141–154. https://doi.org/10.31743/zn.2019.62.2.07

Piotr Szymaniec  pszymaniec@poczta.onet.pl
Angelus Silesius University of Applied Sciences https://orcid.org/0000-0002-5415-9215



License

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

This is an open access journal.

Beginning with Issue 1/2024, all texts published under a Creative Commons Attribution CC BY 4.0 licence

The texts in Issues from 3/2018 to 4/2023 are published under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives CC BY-NC-ND 4.0 licence

For aricles till 2/2018 your use is permitted by an applicable exception or limitation – see: Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.