Paradigm of subjectivity – pedagogical reflections
Roman Jusiak
Abstract
The person as a subject paradigm is gaining in importance nowadays. Subjectivity is a fundamental desideratum in social sciences, especially in pedagogy. The category “subjectivity” is defined in different ways. Most often it is understood as a personal and social value or as a social ideal and the assumption of social ontologies, as well as an assumption about the primacy of subjectively active individuals in relation to the social structure. This type of issue is taken up by various disciplines. First of all, by philosophy, psychology, sociology and pedagogy. Among various philosophical concepts, it is worth paying special attention to personalism, which interprets man and the whole reality in the context of the phenomenon of the human person. Psychology emphasizes that man is the subject of his activity when he is autonomous towards the environment and consciously influences the external world. Psychology analyzes also various internal determinations of the human person. Pedagogy treats the issue of subjectivity as an idea, value, goal and postulate of educational activity, something that should be achieved. The development of one’s own subjectivity is important for every human being. A person, in order to function in a subjective way, should properly shape his personality. The task of educators is to help individuals in shaping their own subjectivity and self-reliance.
Keywords:
subject, subjectivity, person, autonomyReferences
Brągiel J., Pedagogiczne credo Janusza Korczaka, w: Korczakowskie dialogi, J. Bińczycka (red.), Wydawnictwo Akademickie ŻAK, Warszawa 1999, s. 193- 210.
Furmański W., Rola religii w systemie wychowania Janusza Korczaka, Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, Warszawa 1993, s. 26 – 27.
Granat W., Osoba ludzka. Próba definicji, Wydawnictwo KUL, Lublin 2006.
Heller M., Filozofia przyrody. Zarys historyczny, Wydawnictwo Znak, Kraków 2004.
Jarymowicz M., Psychologiczne podstawy podmiotowości: szkice teoretyczne, studia empiryczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
Jusiak R., Pedagogia społeczna Kościoła katolickiego, Wydawnictwo KUL, Lublin 2013.
Kowalczyk S., Liberalizm i jego filozofia. Katowice 1995.
Kowalczyk S., Człowiek a społeczność. Zarys filozofii społecznej, Wydawnictwo KUL, Lublin 2005.
Krąpiec A.M., Ja człowiek, Wydawnictwo KUL, Lublin 2005.
Krąpiec M.A., Osoba, w: Powszechna Encyklopedia Filozofii, t. 7, Lublin 2006, s. 873-875.
Matyjas B., Aktywność kulturowa dzieci i młodzieży w teorii i praktyce pedagogicznej J. Korczaka, Wydawca: Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Jana Kochanowskiego; Kielce 1996.
Szacki J., Historia myśli socjologicznej, PWN, Warszawa 2006, s. 40.
Tarnowski J., Korczak Janusz, w: Encyklopedia katolicka, B. Miguti inni (red.), t. 9, Lublin 2002, k. 833.
Wojtyła K., Miłość i odpowiedzialność, Wydawnictwo KUL, Lublin 1982, s. 18-20.
Wojtyła K., Osoba i czyn, Kraków 1969.
Vanier J., Każda osoba jest historią świętą, Poznań 1999.
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
This is an open access journal.
Beginning with Issue 1/2024, all texts published under a Creative Commons Attribution CC BY 4.0 licence.
The texts in Issues from 3/2018 to 4/2023 are published under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives CC BY-NC-ND 4.0 licence.
For aricles till 2/2018 your use is permitted by an applicable exception or limitation – see: Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
