Multicultural and intercultural education – the challenge of the 21st century
Małgorzata Łobacz
The John Paul II Catholik University of Lublin , Polandhttps://orcid.org/0000-0002-1476-8278
Katarzyna Drop
The John Paul II Catholic University of Lublin , Polandhttps://orcid.org/0000-0001-6485-3238
Mariola Janiszewska
Medical University of Lublin , Polandhttps://orcid.org/0000-0002-7116-6783
Abstract
At present, education seems to play a fundamental role in a European society, being perceived as a model of a community based on knowledge. Nevertheless, multicultural and intercultural education presents itsef as a challenge in a XXI century. Nowadays, when migration of various ethnic groups and nations is so ordinary, nurturing proper attitude about it, seems to be of great importance from the earliest stages of upbringing. It entails a respect of a tradition and culture of one’s own country as well as of other ethnic groups and nations. School as an institution of learning ought to ensure proper measures preventing discrimination. Intercultural education serves as a tool to nurture attitude of understanding and acceptance of a cultural differences. It also broadens perception of one’s own identity and a place in a society. Interactions with other nations can serve to promote an attitude of tolerance and dialogue. Multicultural education on the other hand, aims at creating the disposition of respect toward diversity in a local, national and international community. At the same time it presents cultural, ethnic, racial and linguistic differences. The work will include also the concept of stereotype and prejudice as well as dangers resulting from the absence of a proper multicultural and intercultural education.
Keywords:
intercultural education, multicultural education, stereotype, respectReferences
Bartz B., Idea wielokulturowego wychowania w nowoczesnych społeczeństwach, Duisburg-Radom 1997.
Bartz B., Wizja współżycia i edukacji w wielokulturowym społeczeństwie. Prezentacje, „Przegląd Edukacyjny” 4 (76).
Błeszyńska K., Constructing Intercultural Education, „Intercultural Education”, vol. 19, no. 6, p. 539–547.
Błeszyńska K., Teoretyczny status edukacji międzykulturowej, w: Pogranicze. Studia społeczne red. J. Nikitorowicz, A. Sadowski, D. Misiejuk, vol. 17, part. 1, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2011.
Bokszański Z., Stereotype and culture, Fundacja na rzecz Nauki Polskiej, Wrocław 1997.
CBOS, Polacy wobec problemu uchodźstwa, komunikat z badań nr 81/2015, Warszawa 2015.
CBOS, Społeczne postawy wobec uchodźców i migrantów zarobkowych, komunikat z badań BS/403/100/92, Warszawa 1992.
CBOS, Stosunek Polaków do przyjmowania uchodźców, komunikat z badań nr 24/2016, Warszawa 2016.
Chlewiński Z., Stereotyp: struktura, funkcje, geneza, w: Kolokwia psychologiczne, red. Z. Chlewiński, I. Kurcz, T. 1, Instytut Psychologii PAN, Warszawa 1992.
Deklaracja europejskich ministrów edukacji na temat edukacji międzykulturowej, za: M. Badowska, Programy szkoły wielokulturowej w kontekście zwiększania integracji społecznej i komunikacji międzykulturowej, „Edukacja Międzykulturowa” 2015, p. 267-288.
Galarowicz J., Na ścieżkach prawdy. Wprowadzenie do filozofii, Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej, Kraków 1992.
Giddens A., Socjologia, tłum. A. Szulżycka, Wyd. PWN, Warszawa 2004.
Golka M., Oblicza wielokulturowości, w: U progu wielokulturowości, Oficyna Naukowa, Warszawa 1997.
Jan Paweł II, Przemówienie w UNESCO, 02.06.1980, „Ateneum Kapłańskie” 1989, no 481.
Jan Paweł II, Wiara i kultura – dokumenty, przemówienia, homilie, Wyd. RW KUL, Rzym-Lublin, 1988.
Kapuściński R., Spotkanie z Innym jako wyzwanie XXI wieku. Wykład wygłoszony 1 października 2004 roku z okazji przyznania tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego, „Universitas”, Kraków 2004.
Kawula S., Wielorakość kultur w dyskursie pedagogiki społecznej, Episteme, Olsztyn 2008.
Kofta M., Wprowadzenie do psychologii stereotypów i uprzedzeń, w: Podstawy życia społecznego w Polsce, red. M. Marody, E. Gucwa-Leśny, Instytut Studiów Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1996.
Kozieł B., Kształtujemy poczucie zakorzenienia w kulturze i postawy społeczne wobec Innego (przeciwdziałamy stereotypom i uprzedzeniom, budujemy postawy tolerancyjne), w: Dzieci i młodzież w procesie kształtowania postaw kulturowych. Przewodnik po ścieżkach edukacji regionalnej, wielo- i międzykulturowej, red. T. Lewowicki, J. Suchodolska, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Cieszyn – Warszawa – Kraków 2012.
M. Nowak M., Podstawy pedagogiki otwartej, Wyd. RW KUL, Lublin 2000.
Markowska D., Teoretyczne podstawy edukacji międzykulturowej, „Kwartalnik Pedagogiczny” 1990, no 4, p. 109-117.
Mikulska-Jolles A., Młodzi Polacy a uchodźcy – co już na ten temat wiemy?, w: Uprzedzenia, strach czy niewiedza? Młodzi Polacy o powodach niechęci do przyjmowania uchodźców, red. D. Hall, A. Mikulska-Jolles, Stowarzyszenie Interwencji Prawnej, Warszawa 2016.
Nikitorowicz J., Edukacja międzykulturowa wobec dylematów kształtowania tożsamości w społeczeństwach wielokulturowych, w: Edukacja wobec ładu globalnego, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2002, p. 33-55.
Nikitorowicz J., Edukacja regionalna i międzykulturowa, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009.
Nikitorowicz J., Kreowanie tożsamości dziecka. Wyzwania edukacji międzykulturowej, GWP, Gdańsk 2005.
Powszechna deklaracja UNESCO o różnorodności kulturalnej, art. 2, „Rzeczpospolita”, 2 czerwca 2004 r. (dodatek Dialog cywilizacji) p. 6–7.
Raport dla UNESCO Międzynarodowej komisji do spraw Edukacji dla XXI wieku pod przewodnictwem Jacques’a Delorsa, Edukacja, jest w niej ukryty skarb, Warszawa 1998.
Rodziński A., Karola Wojtyły – Jana Pawła II komunionistyczna wizja kultury, „Roczniki Filozoficzne” 1985-1986, Tom XXXIII-XXXIV, z. 2, p. 121-140.
Sartori G., Homo Videns. Telewizja i post-myślenie, tłum. J. Muszyński, Wyd. Telewizja Polska S. A., Warszawa 2005.
Sreberski A., Nadzieja na miłosierdzie jako wyzwanie współczesnej pedagogiki społecznej, w: Marginalizacja w problematyce pedagogiki społecznej i praktyce pracy socjalnej, red. K. Marzec-Holka, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2005.
Szczęsna A., Tożsamość przyszłych pedagogów w aspekcie edukacji międzykulturowej, w: G. Gajewska, A. Szczęsna, E. Rewińska, Wychowanie do tolerancji. Teoretyczno-metodyczne aspekty warsztatu pedagoga. Scenariusz zajęć wychowawczych, t. 9, Zielona Góra 2006.
Szudra A., Personalistyczna filozofia wychowania jako fundament pedagogiki dialogu, (praca doktorska), KUL 2007r. (archiwum KUL).
Walczak A., Koncepcja rozumienia Innego w kategorii spotkania, w: E. Marynowicz-Hetka, Pedagogika społeczna. Podręcznik akademicki, vol. I, Wyd. PWN, Warszawa 2006.
Wojtyła K., Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, TN KUL, Lublin 1994.
Zwoliński A., W trosce o kulturę narodową, „Wychowawca” 2004, no 4, p. 12-14.
The John Paul II Catholik University of Lublin https://orcid.org/0000-0002-1476-8278
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
This is an open access journal.
Beginning with Issue 1/2024, all texts published under a Creative Commons Attribution CC BY 4.0 licence.
The texts in Issues from 3/2018 to 4/2023 are published under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives CC BY-NC-ND 4.0 licence.
For aricles till 2/2018 your use is permitted by an applicable exception or limitation – see: Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
