[...] I don’t give lectures on aesthetics here. Wincenty Pol and fine arts
Magdalena Zaremba
Abstract
Taking into consideration, as it is called by Sudolski, a controversial reception of the works of the author of Pieśń o ziemi naszej (Song of Our Land)43, it seems worthwhile to systematise attitudes visible in reference books and to determine Pol’s place among 19th century literary critics. Basing on reference books and 19th century art criticism, one may notice a discrepancy between the vision of the poet as a pioneer of art and a master of literary romantic landscape and as a poet who, with his descriptions, fits not only in the then artistic thought but also he is an unoriginal, “goodhearted”, sentimental author. A most relevant step is to introduce an axis which would present the cohesion of artistic programme not only in Pol’s essays or correspondence but also in chosen poetic works. The remarks on the role of art in Pol’s works are scarce; yet, they fit in the programme of the national reception of the then art and the vision of its post-partition shape. It is completed with fragments of poetry or literary fractions of “krajowidoki” (landsights). The context is formed by words addressed to painters: Juliusz Kossak, January Suchodolski or Wojciech Korneli Stattler being rather a testimony of familiarity of some kind than discourses about painting similar to those written by Juliusz Słowacki in the forties of the 19th century.
Keywords:
Wincenty Pol, art, art criticism, literature of 19th Century, romanticismReferences
Bem A.G., Pisma krytyczne, Warszawa 1963.
F., Krótki rozbiór praw poezji gminnej w sztuce, „Tygodnik Petersburski” 1839, nr 87.
Janion M., Romantyk sarmacki (Wincenty Pol), w tejże: Maria Janion. Prace wybrane, T. 5: Biografie romantyczne, Kraków 2002.
Janion M., Wstęp, w: Wincenty Pol. Wybór poezji, oprac. M. Janion, Wrocław 1983.
Kowalczykowa A., Zapowiedzi, w tejże: Pejzaż romantyczny, Kraków 1982.
Kraszewski J.I., Album widoków rysowanych przez J.I. Kraszewskiego, cz. I, Podlasie, Warszawa 1861.
Kwapiszewski M., O Zenonie Fiszu, „Pamiętnik Literacki” 1978/4.
Lyszczyna J., Krajobraz jako kategoria autonomiczna w twórczości Wincentego Pola, w: Obrazy natury i kultura. Studia o Wincentym Polu, red. M. Łoboz, Wrocław 2015.
Łoboz M., „Krajowidoki” Wincentego Pola w kręgu estetyki romantycznej (inspiracje Józefa Kremera), w: Obrazy natury i kultura. Studia o Wincentym Polu, red. M. Łoboz, Wrocław 2015.
Łoboz M., „Mówicie, że ja nie jestem artystą?” – estetyczne inspiracje Wincentego Pola, w tejże: Śpiewak pieśni niedogranych. W kręgu twórczości Wincentego Pola, Wrocław 2004.
Łoboz M., Bałtyckie impresje Wincentego Pola, „Acta Universitatis Wratislavensis. Prace Literackie” XLVII/2007.
Łoboz M., Ukraińskie pejzaże Wincentego Pola, „Litteraria” XXXII/2001.
Myszor-Ciecieląg M., Nieznane listy Wincentego Pola, „Colloquia Literaria” 6/2009.
Ostrowski J.K., Le peintre, w tegoż: Piotr Michałowski, Warszawa 1985.
Padalica T., Listy z podróży, Wilno 1859.
Pol W., Mohort, oprac. A. Łucki, Kraków 1925.
Pol W., O malarstwie i żywiołach jego w kraju naszym, w: Dzieła prozą Wincentego Pola, T. IV, Lwów 1877.
Pol W., Pieśni Janusza, oprac. J. Kallenbach, Kraków 1921.
Sudolski Z., Listy z ziemi naszej. Korespondencja Wincentego Pola z lat 1826-1872, oprac. Z. Sudolski, Warszawa 2004.
Tyszyński A., Wizerunki polskie. Zbiór szkiców literackich, Warszawa 1875.
Wincentego Pola fascynacje literaturą i krajobrazem, red. A. Timofiejew, T. Piersiak, Lublin 2010.
Wójcicka Z., Estetyczna wrażliwość geografa – substrat poezji Wincentego Pola, w: Wincentego Pola fascynacje literaturą i krajobrazem, red. A. Timofiejew, T. Piersiak, Lublin 2010.
License
This is an open access journal.
Beginning with Issue 1/2024, all texts published under a Creative Commons Attribution CC BY 4.0 licence.
The texts in Issues from 3/2018 to 4/2023 are published under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives CC BY-NC-ND 4.0 licence.
For aricles till 2/2018 your use is permitted by an applicable exception or limitation – see: Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
