THE HYPOTHESIS OF A FINAL DECISION. LADISLAUS BOROS’ PHILOSOPHICAL APPROACH TO THE CONCEPT OF DEATH
Wojciech Juszkiewicz
Abstract
Considering the question of death, Ladislaus Boros presents a hypothesis of final decision. According to him, death opens up a possibility of the first fully personal human act. Therefore death is the existentially privileged place of conscious development, freedom, meeting with Absolute, and making a decision about eternal destiny. Boros examines his assumption from philosophical and theological perspectives. The article focuses on his philosophical approach to the problem. The moment of death is a timeless turn, but its timelessness is a condition of the transition which exists in time. If the turn was not timeless, the two moments – of before and of after – could not overlap each other and create a situation which is comprehensive and exists in time. The starting point for Boros is the basic act of philosophy – surprise. Boros looks for the dimension of death in the internal structure of human life. That structure can be grasped where the split of our existence is revealed. That is why Boros refers to the reflection of those philosophers who most deeply experienced the duality of our existence. Analyzing views of Blondel (the analysis of volition), Marechal (the analysis of cognition), Bergson (the analysis of perception and memory), Marcel (the analysis of love), allows to state that death plays a crucial role in human development. Boros creatively develops their achievemnts and leads to significant consequences. According to Boros, man truly comes into existence only at the moment of his death.
Keywords:
death, moment of death, final decision, Ladislaus BorosReferences
Bergson H., Postrzeżenie zmiany, w: Myśl i ruch. Dusza i ciało, tłum. P. Beylina, K. Błeszyński, Warszawa 1963.
Blanchette O., Why We Need Maurice Blondel, „Communio” 38 (Spring 2011). Blondel M., L’action (1893). Essai critique de la vie et d’une science de la pratique, Paris 1950.
Boros L., Istnienie wyzwolone. Rozważania teologiczne, przeł. B. Białecki, Warszawa 1971.
Boros L., Mysterium mortis. Człowiek w obliczu ostatecznej decyzji, przekł. B. Białecki, Warszawa 1974.
Dec I., Dlaczego miłość?, Wrocław 1998.
Dec I., Dwie antropologie. Tomaszowa i Marcelowa teoria człowieka, Wrocław 1995. Gogacz M., Filozoficzne ujęcie śmierci, „Roczniki Filozoficzne” 1989–1990, R. 37–38, z. 1.
Heidegger M., Bycie i czas, tłum. B. Baran, Warszawa 1994.
Krąpiec M. A., Człowiek w perspektywie śmierci, w: O Bogu i o człowieku. Problemy filozoficzne, t. 1, pod. red. B. Bejze, Warszawa 1968.
Krąpiec M. A., Ja – człowiek, Lublin 2005.
Krąpiec M. A., Śmierć, w: Powszechna encyklopedia filozofii, red. nacz. A. Maryniarczyk, t. 9 Lublin 2008.
Liszka P., Wpływ nauki o czasie na refleksję teologiczną, Warszawa 1992.
Marechal J., Dwie drogi krytyk, tłum. A. R. Bańka, „Folia Philosophica” 2008, 26. Nowak J., W śmierci też nadzieja. Problem śmierci jako ostatecznej decyzji personalnej we współczesnej niemieckiej literaturze teologicznej, Opole 2002.
Nowicki A., Fenomen śmierci w ujęciu Ladislausa Borosa, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 2002, T. 35, z. 2.
O’Connell M.J., The Mystery of Death: a Recent Contribution, „Theological Studies” 1966, 27, nr 3.
Oko D., Marechal Joseph, w: Powszechna encyklopedia filozofii, red. nacz. A. Maryniarczyk, t. 6, Lublin 2005.
Ratzinger J., Opera Omnia, t. 10, Zmartwychwstanie i życie wieczne, Lublin 2014.
Rilke R. M., Pamiętniki Malte-Lauridsa-Brigge, Warszawa 1995. Św. Tomasz z Akwinu, Traktat o duszy, tłum. S. Swieżawski, Kęty 2000.
License
This is an open access journal.
Beginning with Issue 1/2024, all texts published under a Creative Commons Attribution CC BY 4.0 licence.
The texts in Issues from 3/2018 to 4/2023 are published under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives CC BY-NC-ND 4.0 licence.
For aricles till 2/2018 your use is permitted by an applicable exception or limitation – see: Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
