(NON-)RELIGIUOS MORALITY OF CATHOLICS IN POLAND
Rafał Boguszewski
Abstract
In this article, based on the results of quantitative research conducted by CBOS in the years 2005–2013, the author identifies the impact of religiousness on the moral directives recognized by Catholics in Poland and on their approach to various kinds of moral attitudes and behaviours. It turns out that the significance of religion, which is still an important aspect of life in Poland, is gradually decreasing. CBOS data collected over the last couple of years confirms the hypothesis of a progressive gap between morality and religiousness and shows a significant increase in moral relativism in the attitudes of Catholics. But the increasing autonomy of religion and morality does not mean, as it seems, the complete disintegration of moral values and norms, but rather their reorganization and subjectivisation in the process of creating oneʼs own code of conduct.
Keywords:
religion, morality, moral relativism, secularization of moralityReferences
Boguszewski, Aktywność społeczna w organizacjach obywatelskich, Komunikat z badań CBOS, Warszawa 2012.
Boguszewski R., Dobroczynność Polaków w czasach światowego kryzysu, Komunikat z badań CBOS, Warszawa 2012.
Boguszewski R., Religijność i moralność w społeczeństwie polskim: zależność czy autonomia? Studium socjologiczne, Toruń 2012.
Boguszewski R., Zmiany w zakresie wiary i religijności Polaków po śmierci Jana Pawła II, Komunikat z badań CBOS, Warszawa 2012.
Boguszewski R., Wartości i normy, Komunikat z badań CBOS, Warszawa 2013.
Boguszewski R., Religijność a zasady moralne, Komunikat z badań CBOS, Warszawa 2014.
Doktór T., Orientacje moralne, w: Pluralizm religijny i moralny w Polsce, red. I. Borowik, T. Doktór, Kraków 2001, s. 229–251.
Fukuyama F., Wielki wstrząs. Natura ludzka a odbudowa porządku społecznego, z ang. przeł. H. Komorowska, K. Dorosz, Warszawa 2000.
Herrmann M., Wzory i autorytety Polaków, Komunikat z badań CBOS, Warszawa 2009.
Hipsz N., Potencjał społecznikowski i zaangażowanie Polaków w wolontariat, Komunikat z badań CBOS, Warszawa 2012.
Kiciński K., Świadomość moralna Polaków – główne tendencje, w: Kręgi integracji i rodzaje tożsamości. Polska – Europa – świat, red. W. Wesołowski, J. Włodarek, Warszawa 2005, s. 341–358. Kopka J., Jednostka wobec moralności – subiektywna wizja przyszłości, w: Wartości, postawy i więzi moralne w zmieniającym się społeczeństwie, red. J. Mariański, L. Smyczek, Kraków 2008, s. 57–74. Kowalczuk K., Gotowość Polaków do współpracy w latach 2002–2012, Komunikat z badań CBOS, Warszawa 2012.
Luckmann T., Transformations of Religion and Morality in Modern Europe, „Social Compass” 2003, no. 3, s. 275–285. Luhmann N., Funkcja religii, przeł. D. Motak, Kraków 1998. Mariański J., Kontrowersje wokół relacji religii i moralności – tożsamość czy rozdział?, „Universitas Gedanensis” 2009, nr 1–2, s. 16–42.
Mariański J., Permisywizm i relatywizm moralny młodzieży maturalnej, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” 2010, nr 35, s. 97–119.
Mariański J., Podstawowe orientacje moralne w społeczeństwie polskim, w: Moralność Polaków, red. B. Gołębiowski, Łomża 2001, s. 29–43.
Mariański J., Religia i moralność w przednowoczesnych i nowoczesnych społeczeństwach, w: O społeczeństwie, moralności i nauce. Miscellanea, red. W. Pawlik, E. Zakrzewska-Manterys, Warszawa 2008, s. 211–229.
Mariański J., Religia i moralność we współczesnym świecie – utożsamianie czy rozdzielanie?, w: Scio cui credidi. Księga pamiątkowa ku czci Księdza Profesora Mariana Ruseckiego w 65. rocznicę urodzin, red. I.S. Ledwoń, K. Kaucha i in., Lublin 2007, s. 1209–1224.
Mariański J., Religijność w procesie przemian, Warszawa 1991. Mariański J., Socjologia moralności, Lublin 2006. Ossowska M., O człowieku, moralności i nauce. Miscellanea, Warszawa 1983.
Possenti V., Religia i życie publiczne. Chrześcijaństwo w dobie ponowożytnej, przeł. T. Żeleźnik, Warszawa 2005.
Smyczek L., Dynamika przemian wartości moralnych w świadomości młodzieży licealnej. Studium panelowe, Lublin 2002.
Tyszka Z., Rodzina współczesna – jej geneza i kierunki przemian, w: Rodzina współczesna, red. M. Ziemska, Warszawa 1999, s. 193–200.
Weber M., Etyka protestancka i duch kapitalizmu, przeł. D. Lachowska, Warszawa 2011.
License
This is an open access journal.
Beginning with Issue 1/2024, all texts published under a Creative Commons Attribution CC BY 4.0 licence.
The texts in Issues from 3/2018 to 4/2023 are published under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives CC BY-NC-ND 4.0 licence.
For aricles till 2/2018 your use is permitted by an applicable exception or limitation – see: Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
