The Health Condition of the Elderly in the Context of the Aging Society
Katarzyna Sacharczuk
Warsaw University of Life Sciences , PolandAbstract
The aging society is a challenge that must be faced on many levels. One of the most important tasks is to provide the growing group of elderly people with the best possible living conditions, also in terms of health. Health is an important value for Poles, which directly affects their quality of life and their opportunities for engaging in various activities. The following article discusses selected studies on the health condition of Poles over 60 and the subjects’ self assessment concerning health. These data are analysed against comparable research results for the inhabitants of the selected other European countries. To attain the research objective, the author analyses the data from the reports published by the Central Statistical Office, Eurostat, the Organization for Economic Cooperation and Development, and the results of the National Test for Poles’ Health. Focus is placed on issues such as: compliance with preventive recommendations, long-term health issues and chronic diseases, long-term limited capability to perform activities, use of medical consultations, hospitalisation, rehabilitation and surgical treatment, as well as subjective self-assessment of one’s health condition.
Keywords:
Old age, aging society, advanced age, health, health conditionReferences
Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce, red.
M. Mossakowska, A. Więcek, P. Błędowski, Termedia Wydawnictwa Medyczne, Poznań 2012.
Bryła M., Maniecka-Bryła I., Proces starzenia populacji wyzwaniem dla polityki zdrowotnej, „Gerontologia
Polska” 2011, t. 19, nr 1, s. 40–46.
CBOS, System wartości Polaków w 2019 roku, 2020, https://www.cbos.pl/PL/publikacje/news/2020/02/
newsletter.php (dostęp: 24.03.2021).
Daviglus M.L., Liu K., Pirzada A. i in., Favorable Cardiovascular Risk Profile in Middle Age and Health-
-Related Quality of Life in Older Age, „Archives of Internal Medicine” 2003, t. 163, nr 20, s. 2460–
2468.
Eurostat, Population structure and ageing, 2020, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/
index.php/Population_structure_and_ageing#The_share_of_elderly_people_continues_to_
increase (dostęp: 21.03.2021).
Eurostat, Self-perceived health statistics, 2019, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/
index.php/Self-perceived_health_statistics?fbclid=IwAR3bThaaig092vGXM6NvQ7VHUxQ-
-e6wR-R6HEgt9BSK92dvSx1UI-BFAcvE#Self-perceived_health (dostęp: 30.03.2021).
Fabiś A., Wawrzyniak J.K., Chabior A., Ludzka starość. Wybrane zagadnienia gerontologii społecznej,
Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2015.
Gutowska-Ciołek A., (Nie)pełnosprawna starość – przyczyny, uwarunkowania, wsparcie, „Interdyscyplinarne
Konteksty Pedagogiki Specjalnej” 2015, nr 8, s. 9–33.
Health 21 – health for all in the 21s century, World Health Organization, Copenhagen 1998, https://
www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0003/88590/EHFA5-E.pdf (dostęp: 07.10.2021).
Health at a Glance: Europe 2020: State of Health in the EU Cycle, OECD Publishing, Paris 2020.
Hrycyna M., Czarnecki D., Ocena sprawności motorycznej osób w wieku 55–70 lat za pomocą testu
FMS, „Zeszyty Naukowe WSKFiT”, 2015, nr 11, s. 75–80.
Stan zdrowia i opieka zdrowotna, w: Informacja o sytuacji osób starszych w Polsce za 2019 r., Ministerstwo
Rodziny i Polityki Społecznej, Warszawa 2020, s. 41–50, https://www.gov.pl/web/
rodzina/informacja-o-sytuacji-osob-starszych-w-polsce-za-rok-2019 (dostęp: 07.10.2021).
Jaul E., Barron J., Age-Related Diseases and Clinical and Public Health Implications for the 85 Years
Old and Over Population, „Front Public Health” 2017, nr 5, s. 2–5.
Jin K., Simpkins J., Ji X., Leis M., Stambler I., The Critical Need to Promote Research of Aging and
Aging-related Diseases to Improve Health and Longevity of the Elderly Population, „Aging and
Disease” 2015, nr 1, s. 1–5.
Kamińska-Gawryluk E. (red.), Sytuacja osób starszych w Polsce w 2018 r., Główny Urząd Statystyczny,
Warszawa 2018, s. 47–58, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/osoby-starsze/osoby-starsze/
sytuacja-osob-starszych-w-polsce-w-2018-roku,2,1.html?pdf=1 (dostęp: 07.10.2021).
Ministerstwo Zdrowia, Badanie postaw wobec zachowań zdrowotnych w zakresie profilaktyki nowotworowej
wśród mieszkańców Polski ze szczególnym uwzględnieniem postaw Polek wobec
raka szyjki macicy i raka piersi, Wydawnictwo Kantar Millward Brown, Warszawa 2017, https://
www.gov.pl/web/zdrowie/badanie-postaw-w-zakresie-profilaktyki-nowotworowej-wsrod-
-mieszkancow-polski (dostęp: 07.10.2021).
Nationale Nederlanden, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Narodowy Test Zdrowia
Polaków 2020, Wydawnictwo Medonet, Kraków 2020, https://www.nn.pl/dam/zasoby/raporty/
Narodowy-Test-Zdrowia-Polakow-2020-raport.pdf (dostęp: 07.10.2021).
Piekarzewska M., Zajenkowska-Kozłowska A., Zdrowie i zachowanie zdrowotne mieszkańców Polski
w świetle Europejskiego Ankietowego Badania Zdrowia (EHIS) 2014 r., Główny Urząd Statystyczny,
Warszawa 2015, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/zdrowie/zdrowie/zdrowie-i-zachowania-
zdrowotne-mieszkancow-polski-w-swietle-badania-ehis-2014,10,1.html (dostęp: 07.10.2021).
Podkowińska M., Aktywny senior – życie towarzyskie, rodzinne i zawodowe seniorów w Polsce,
„Journal Socioterapie” 2018, nr 3, s. 13–21.
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Starzenie się społeczeństwa – wyzwanie dla rynku
pracy, aktywizacja pracowników 50+, Instytut Analiz Rynku Pracy 2020, https://rada.wib.org.
pl/wp-content/uploads/2021/02/Starzenie_sie_spoleczenstw_aktywizacja-pracownikow-50.
pdf (dostęp: 07.10.2021).
Puchalski K., Korzeniowska E., Zróżnicowanie stosunku do edukacji zdrowotnej a wykształcenie.
Polacy na tle pracowników z Hiszpanii, Łotwy i Słowenii, „Zdrowie Publiczne i Zarządzanie”
2011, t. 9, nr 2, s. 85–96.
Przybyłka A., Profilaktyka zdrowotna populacji wieku poprodukcyjnego, w: Polska a Europa. Procesy
demograficzne u progu XXI wieku, red. L. Frąckiewicz, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej
w Katowicach, Katowice 2002, s. 75–90.
Przybyłka A., Starzenie się ludności w Polsce jako wyzwanie dla systemu ochrony zdrowia, „Studia
Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” 2017, nr 309,
s. 179–190.
Rakowska J., Zróżnicowanie poziomu starości demograficznej Polski w ujęciu lokalnym, „Studia
Ekonomiczne i Regionalne” 2016, t. 9, nr 2, s. 13–23.
Rokicki A., Starość nie znaczy bierność – współczesne metody aktywizowania seniorów, „Annales
Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” 2016, t. 29, nr 1, s. 185–198.
Rosset E., Proces starzenia się ludności. Studium demograficzne, Polskie Wydawnictwa Gospodarcze,
Warszawa 1959.
Rymaszewska J., Szmigiel A., Potrzeby osób w starszym wieku– definicje i narzędzia oceny, „Psychogeriatria
Polska” 2008, nr 5, s. 95–104.
Sagner A., Kowal P., Dowd J.E., Definition of an older person. Proposed working definition of an older
person in Africa for the MDS Project, World Health Organization, Geneva 2001.
Sudharsanan N., Bloom D.E., The Demography of Aging in Low- and Middle-Income Countries:
Chronological versus Functional Perspectives, w: M.K. Majmundar, M.D. Hayward, Future
Directions for the Demography of Aging. Proceedings of a Workshop, The National Academic
Press, Washington 2018, s. 309–338.
Sygit K., Problemy zdrowotne seniorów na przykładzie wybranych chorób wieku starszego, „Health
Problems of Civilisations” 2018, t. 12, nr 1, s. 33–40.
Szczepański M., Zarządzanie ryzykiem długowieczności w polskim systemie emerytalnym, „Finanse,
Rynki Finansowe, Ubezpieczenia” 2014, nr 65, s. 731–734.
United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division, World Population
Ageing 2020 Highlights, United Nations, New York 2020.
Waligórska M., Kostrzewa Z., Potyra M., Rutkowska L., Prognoza Ludności na lata 2014 – 2050,
Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2014, s. 20–21.
WHO, Ageing and health, 5.02.2018, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/ageing-
-and-health (dostęp: 11.03.2021).
Woźniak Z., Profilaktyka starzenia się i starości – mrzonka czy konieczność?, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny
i Socjologiczny” 2011, R. 73, z. 1, s. 231–254.
Zadworna-Cieślak M., Marszałek M., Różne oblicza starości, w: Człowiek wobec zagrożeń współczesności,
red. V. Tanaś, W. Welskop, Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Biznesu i Nauk
o Zdrowiu, Łódź 2017, s. 173–183.
M. Mossakowska, A. Więcek, P. Błędowski, Termedia Wydawnictwa Medyczne, Poznań 2012.
Bryła M., Maniecka-Bryła I., Proces starzenia populacji wyzwaniem dla polityki zdrowotnej, „Gerontologia
Polska” 2011, t. 19, nr 1, s. 40–46.
CBOS, System wartości Polaków w 2019 roku, 2020, https://www.cbos.pl/PL/publikacje/news/2020/02/
newsletter.php (dostęp: 24.03.2021).
Daviglus M.L., Liu K., Pirzada A. i in., Favorable Cardiovascular Risk Profile in Middle Age and Health-
-Related Quality of Life in Older Age, „Archives of Internal Medicine” 2003, t. 163, nr 20, s. 2460–
2468.
Eurostat, Population structure and ageing, 2020, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/
index.php/Population_structure_and_ageing#The_share_of_elderly_people_continues_to_
increase (dostęp: 21.03.2021).
Eurostat, Self-perceived health statistics, 2019, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/
index.php/Self-perceived_health_statistics?fbclid=IwAR3bThaaig092vGXM6NvQ7VHUxQ-
-e6wR-R6HEgt9BSK92dvSx1UI-BFAcvE#Self-perceived_health (dostęp: 30.03.2021).
Fabiś A., Wawrzyniak J.K., Chabior A., Ludzka starość. Wybrane zagadnienia gerontologii społecznej,
Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2015.
Gutowska-Ciołek A., (Nie)pełnosprawna starość – przyczyny, uwarunkowania, wsparcie, „Interdyscyplinarne
Konteksty Pedagogiki Specjalnej” 2015, nr 8, s. 9–33.
Health 21 – health for all in the 21s century, World Health Organization, Copenhagen 1998, https://
www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0003/88590/EHFA5-E.pdf (dostęp: 07.10.2021).
Health at a Glance: Europe 2020: State of Health in the EU Cycle, OECD Publishing, Paris 2020.
Hrycyna M., Czarnecki D., Ocena sprawności motorycznej osób w wieku 55–70 lat za pomocą testu
FMS, „Zeszyty Naukowe WSKFiT”, 2015, nr 11, s. 75–80.
Stan zdrowia i opieka zdrowotna, w: Informacja o sytuacji osób starszych w Polsce za 2019 r., Ministerstwo
Rodziny i Polityki Społecznej, Warszawa 2020, s. 41–50, https://www.gov.pl/web/
rodzina/informacja-o-sytuacji-osob-starszych-w-polsce-za-rok-2019 (dostęp: 07.10.2021).
Jaul E., Barron J., Age-Related Diseases and Clinical and Public Health Implications for the 85 Years
Old and Over Population, „Front Public Health” 2017, nr 5, s. 2–5.
Jin K., Simpkins J., Ji X., Leis M., Stambler I., The Critical Need to Promote Research of Aging and
Aging-related Diseases to Improve Health and Longevity of the Elderly Population, „Aging and
Disease” 2015, nr 1, s. 1–5.
Kamińska-Gawryluk E. (red.), Sytuacja osób starszych w Polsce w 2018 r., Główny Urząd Statystyczny,
Warszawa 2018, s. 47–58, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/osoby-starsze/osoby-starsze/
sytuacja-osob-starszych-w-polsce-w-2018-roku,2,1.html?pdf=1 (dostęp: 07.10.2021).
Ministerstwo Zdrowia, Badanie postaw wobec zachowań zdrowotnych w zakresie profilaktyki nowotworowej
wśród mieszkańców Polski ze szczególnym uwzględnieniem postaw Polek wobec
raka szyjki macicy i raka piersi, Wydawnictwo Kantar Millward Brown, Warszawa 2017, https://
www.gov.pl/web/zdrowie/badanie-postaw-w-zakresie-profilaktyki-nowotworowej-wsrod-
-mieszkancow-polski (dostęp: 07.10.2021).
Nationale Nederlanden, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Narodowy Test Zdrowia
Polaków 2020, Wydawnictwo Medonet, Kraków 2020, https://www.nn.pl/dam/zasoby/raporty/
Narodowy-Test-Zdrowia-Polakow-2020-raport.pdf (dostęp: 07.10.2021).
Piekarzewska M., Zajenkowska-Kozłowska A., Zdrowie i zachowanie zdrowotne mieszkańców Polski
w świetle Europejskiego Ankietowego Badania Zdrowia (EHIS) 2014 r., Główny Urząd Statystyczny,
Warszawa 2015, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/zdrowie/zdrowie/zdrowie-i-zachowania-
zdrowotne-mieszkancow-polski-w-swietle-badania-ehis-2014,10,1.html (dostęp: 07.10.2021).
Podkowińska M., Aktywny senior – życie towarzyskie, rodzinne i zawodowe seniorów w Polsce,
„Journal Socioterapie” 2018, nr 3, s. 13–21.
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Starzenie się społeczeństwa – wyzwanie dla rynku
pracy, aktywizacja pracowników 50+, Instytut Analiz Rynku Pracy 2020, https://rada.wib.org.
pl/wp-content/uploads/2021/02/Starzenie_sie_spoleczenstw_aktywizacja-pracownikow-50.
pdf (dostęp: 07.10.2021).
Puchalski K., Korzeniowska E., Zróżnicowanie stosunku do edukacji zdrowotnej a wykształcenie.
Polacy na tle pracowników z Hiszpanii, Łotwy i Słowenii, „Zdrowie Publiczne i Zarządzanie”
2011, t. 9, nr 2, s. 85–96.
Przybyłka A., Profilaktyka zdrowotna populacji wieku poprodukcyjnego, w: Polska a Europa. Procesy
demograficzne u progu XXI wieku, red. L. Frąckiewicz, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej
w Katowicach, Katowice 2002, s. 75–90.
Przybyłka A., Starzenie się ludności w Polsce jako wyzwanie dla systemu ochrony zdrowia, „Studia
Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” 2017, nr 309,
s. 179–190.
Rakowska J., Zróżnicowanie poziomu starości demograficznej Polski w ujęciu lokalnym, „Studia
Ekonomiczne i Regionalne” 2016, t. 9, nr 2, s. 13–23.
Rokicki A., Starość nie znaczy bierność – współczesne metody aktywizowania seniorów, „Annales
Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” 2016, t. 29, nr 1, s. 185–198.
Rosset E., Proces starzenia się ludności. Studium demograficzne, Polskie Wydawnictwa Gospodarcze,
Warszawa 1959.
Rymaszewska J., Szmigiel A., Potrzeby osób w starszym wieku– definicje i narzędzia oceny, „Psychogeriatria
Polska” 2008, nr 5, s. 95–104.
Sagner A., Kowal P., Dowd J.E., Definition of an older person. Proposed working definition of an older
person in Africa for the MDS Project, World Health Organization, Geneva 2001.
Sudharsanan N., Bloom D.E., The Demography of Aging in Low- and Middle-Income Countries:
Chronological versus Functional Perspectives, w: M.K. Majmundar, M.D. Hayward, Future
Directions for the Demography of Aging. Proceedings of a Workshop, The National Academic
Press, Washington 2018, s. 309–338.
Sygit K., Problemy zdrowotne seniorów na przykładzie wybranych chorób wieku starszego, „Health
Problems of Civilisations” 2018, t. 12, nr 1, s. 33–40.
Szczepański M., Zarządzanie ryzykiem długowieczności w polskim systemie emerytalnym, „Finanse,
Rynki Finansowe, Ubezpieczenia” 2014, nr 65, s. 731–734.
United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division, World Population
Ageing 2020 Highlights, United Nations, New York 2020.
Waligórska M., Kostrzewa Z., Potyra M., Rutkowska L., Prognoza Ludności na lata 2014 – 2050,
Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2014, s. 20–21.
WHO, Ageing and health, 5.02.2018, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/ageing-
-and-health (dostęp: 11.03.2021).
Woźniak Z., Profilaktyka starzenia się i starości – mrzonka czy konieczność?, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny
i Socjologiczny” 2011, R. 73, z. 1, s. 231–254.
Zadworna-Cieślak M., Marszałek M., Różne oblicza starości, w: Człowiek wobec zagrożeń współczesności,
red. V. Tanaś, W. Welskop, Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Biznesu i Nauk
o Zdrowiu, Łódź 2017, s. 173–183.
Sacharczuk, K. (2021). Stan zdrowia osób w podeszłym wieku w kontekście starzejącego się społeczeństwa. Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 63(3), 33–52. https://doi.org/10.31743/znkul.12786
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
This is an open access journal.
Beginning with Issue 1/2024, all texts published under a Creative Commons Attribution CC BY 4.0 licence.
The texts in Issues from 3/2018 to 4/2023 are published under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives CC BY-NC-ND 4.0 licence.
For aricles till 2/2018 your use is permitted by an applicable exception or limitation – see: Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
