The place of work in the value system. Challenges arising from the development of digital technologies
Abstract
The considerations contained in this study focus on two leading and interrelated issues. On the one hand, they relate to the workplace in the Poles’ system of values, on the other they deal with changes taking place in the contemporary labor markets caused by the influence of digital technologies, especially an artificial intelligence. Changing not only the content of the work but also the way it is done, will not be without influence both on attitudes towards work as significant value in human life so far, as well as on changes in leading personality profiles. In the existing scenarios regarding the future of work, one can find very different forecasts for the development of labor markets, the desired shape of the axionormative order of a society of the near future, algorithms increasingly firmly rooted in civilization. In this context, the postulate is increasingly raised that the concept of work, understood both as a value and the specific form of human activity, covers a wide variety of activities, including unpaid work and work without charge, and refers to service, care or educational work performed for the family, community local and also to the various forms of non-employee volunteering.
Keywords:
New professions, work, value system, artificial intelligence, digital technologiesReferences
Bard A., Söderqvist J., Netokracja. Elita władzy i życie po kapitalizmie, Warszawa 2006.
Batorski D., Błażewicz M., Diagnoza stanu i trendy na rynku pracy w województwie mazowieckim, Warszawa 2015.
Brynjolfsson E., McAfee A., The Second Machine Age: Work, Progress, and Prosperity in a Time of Brilliant Technologies, New York 2014.
Bylok F., Swadźba U., Walczak-Duraj D., Praca i konsumpcja w perspektywie tworzenia ładu aksjonormatywnego, Katowice 2016.
Cakebread C., Roboty nie tylko zabiorą pracę człowiekowi, ale też ją stworzą. Oto zawody przyszłości, businessinsider.com 2018, https://businessinsider.com.pl/technologie/nowe-technologie/ jakie beda-zawody-przyszlosci/7eb94xt [dostęp: 14.06.2018].
Co jest ważne, co można, a czego nie wolno-normy i wartości w życiu Polaków, Komunikat CBOS, lipiec 2010, nr 99.
Cybal- Michalska A., Orientacje indywidualizm versus kolektywizm jako wzory mentalności – przyczynek do dyskusji na temat odmiennych etosów pracy, w: Człowiek w kontekście pracy. Teoria – empiria – praktyka, red. M. Piorunek, Toruń 2009.
Domański H., Przybysz D., Malejący wpływ wykształcenia na pozycję zawodową?, w: Polska – Europa. Wyniki Europejskiego Sondażu Społecznego 2002–2016/17, red. P.B. Sztabiński, F. Sztabiński, Warszawa 2018.
Diagnoza Społeczna 2015: Warunki i jakość życia Polaków, red. J. Czapiński, T. Panek, Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa 2015.
Ford M., Świt robotów, tłum. K. Łuniewska, Warszawa 2016. Frey C.B., Osborne M.A., The future of employment: how susceptible are jobs to computerisation?, Oxford 2013.
Friedmann G., Praca w okruchach, tłum. J. Gałkowski, Warszawa 1967.
Gospodarka społecznie zakorzeniona: wybrane problemy z teorii i empirii socjologii gospodarki, red. S. Fel, Lublin 2013.
Green F., Zhu Y., Overqualification, job dissatisfaction, and increasing dispersion in returns to graduate education, „Oxford Economic Papers” 2010, no 4, s. 1–24.
Guza Ł., Pracownik na żądanie, „Dziennik. Gazeta Prawna” 2015, 13–15 listopada, nr 231(4114), s. A 10.
Hryniewicz J., Stosunki pracy w polskich organizacjach, Warszawa 2007.
Jezior J., Praca w systemie wartości z perspektywy badań w regionie środkowo-wschodniej Polski, „Annales Universitatis Marie Curie- Skłodowska”, Vol. XXVI, 8, 2001, s. 48–108.
Kohn M.L., Schooler C., Praca a osobowość. Studium współzależności, tłum. i opr. B.W. Mach, Warszawa 1986.
Krzysztofek K., Technologie cyfrowe w dyskursach o przyszłości pracy, „Studia Socjologiczne”, 2015, nr 4, s. 5–31.
Maciejewicz P., http://wyborcza.biz/biznes/1,100896,21263257,panstwo-moze-placic-wszystkim-po-rowno-to-zapewnia-bezpieczenstwo.html [dostęp: 20.03.2017].
Miller P., «Wolni strzelcy» na rynku pracy. Doświadczanie kariery zawodowej poza organizacją formalną, Maszynopis recenzowanej przeze mnie pracy doktorskiej, IS UŁ, Łódź 2015.
Mrozowicki A., Czarzasty J., Oswajanie niepewności. Studia społeczno-ekonomiczne nad młodymi pracownikami sprekaryzowanymi, Warszawa 2019.
Peshkin M., Colgate J.E., Cobots, „Industrial Robot” 1999, Vol. 26, No. 5, s. 335–341.
Phelps E.S., Płaca za pracę. Jak sprawić, by ludzie znów zaczęli uczestniczyć w systemie wolnej przedsiębiorczości i zarabiać, Warszawa 2013.
Pink D.H., Free Agent Nation. The future of working for yourself, New York 2002.
Raport firmy doradczej Deloitte, The robots are ready. Are you? Untapped advantage in your digital workforce, https://www.google.com/search?client=firefox-b-d&q=raport+Deloitte-+The+robots+are+ready.+Are+you%3F [dostęp: 20.08.2019].
Smetherham C., Firsts among equals? Evidence on the contemporary relationship between educational credentials and the occupational structure, „Journal of Education and Work”, no 19(3), s. 29–45.
Standing G., The Precariat: The New Dangerous Class, London–New York 2011; tłum. polskie: Prekariat. Nowa niebezpieczna klasa, red. M. Szlinder, tłum. K Czarnecki, P. Kaczmarski, M. Karolak, Warszawa 2014.
Strzelecki P., Grabowska K., Kotowska I.E., Rynek pracy, w: Diagnoza Społeczna 2015: Warunki i jakość życia Polaków, red. J. Czapiński, T. Panek, Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa 2015, s. 129–173.
Sztumski W., Transformacja nowym paradygmatem ewolucji społecznej, „Transformacje” 2013, nr 1–2(76–77), s. 45–64.
University of Lodz https://orcid.org/0000-0001-9831-4232
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
This is an open access journal.
Beginning with Issue 1/2024, all texts published under a Creative Commons Attribution CC BY 4.0 licence.
The texts in Issues from 3/2018 to 4/2023 are published under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives CC BY-NC-ND 4.0 licence.
For aricles till 2/2018 your use is permitted by an applicable exception or limitation – see: Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
