Postępowanie w sprawach o naruszenie posiadania, czyli o konieczności ograniczenia ilości postępowań odrębnych w Kodeksie postępowania cywilnego. Wybrane zagadnienia
Agnieszka Góra- Błaszczykowska
Akademia Sztuki Wojennej w Warszawie , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-6862-3840
Abstrakt
Podjęcie tematu wynika ze zwiększania liczby postępowań odrębnych w Kodeksie postępowania cywilnego, co powoduje odwrócenie istniejącej uprzednio i naturalnej proporcji między postępowaniem zwykłym, służącym rozpoznawaniu większości spraw, a postępowaniami odrębnymi, mającymi służyć wyłącznie rozpoznawaniu pewnych rodzajów spraw.
Przepisy art. 478 i 479 K.p.c. budzą poważne wątpliwości w praktyce sądów, nie są adekwatne do potrzeb praktyki i nie są w pełni skorelowane z przepisami prawa materialnego. Dlatego postępowanie w sprawach o naruszenie posiadania nie wymaga, zdaniem autorki, odrębnej regulacji i powinno zostać usunięte z Kodeksu.
Słowa kluczowe:
postępowanie cywilne, postępowanie odrębne, postępowanie w sprawach o naruszenie posiadania, ochrona posiadaniaBibliografia
Breyer S., Ochrona własności. Posiadanie, Katowice 1965–1966.
Ciepła H., Kodeks postępowania cywilnego, t. 3. Komentarz. Art. 425–729, red. A. Marciniak, Warszawa 2020.
Czachórski W., Skutki posiadania i jego ochrona według obowiązującego prawa cywilnego, Nowe Prawo 1957, z. 6.
Gołaczyński J., w: System Prawa Prywatnego, t. 4. Prawo rzeczowe, red. E. Gniewek, wyd. 4, Warszawa 2021.
Góra-Błaszczykowska A., w: Kodeks postępowania cywilnego, t. IB. Komentarz. Art. 425–729, red. A. Góra-Błaszczykowska, wyd. 3, Warszawa 2020.
Góra-Błaszczykowska A., Kognicja sądu wieczystoksięgowego, w: Aurea Praxis. Aurea Theoria. Księga pamiątkowa ku czci profesora Tadeusza Erecińskiego, t. 1, red. J. Gudowski, K. Weitz, Warszawa 2011.
Góra-Błaszczykowska A., O możliwości przekazania spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych do wyłącznego rozpoznania sądom administracyjnym ‒ głos w dyskusji, Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i Praktyka 2021, nr 2.
Góra-Błaszczykowska A., Wszczęcie postępowania wieczystoksięgowego drogą elektroniczną, w: Sądowe postępowanie egzekucyjne. Zasadnicze kierunki zmian z 2016 roku, red. A. Marciniak, Sopot 2017.
Góra-Błaszczykowska A., Zasady orzekania, w: System Prawa Procesowego Cywilnego, t. 2, cz. 2. Postępowanie procesowe przed sądem pierwszej instancji, red. T. Wiśniewski, Warszawa 2016.
Grzybowski S., Glosa do orzeczenia SN z 6.4.1963 r., III CR 117/62, Państwo i Prawo 1964, z. 7.
Grzybowski S., Prawo cywilne. Zarys prawa rzeczowego, Warszawa 1976.
Hofmański B., Glosa do uchwały SN z 26.7.1968 r., III CZP 52/68, Nowe Prawo 1970, nr 5.
Ignatowicz J., Ochrona posiadania, Warszawa 1963.
Ignatowicz J., w: Kodeks cywilny. Komentarz, t. 1, red. Z. Resich, Warszawa 1972.
Krajewski J., Odrębność postępowania posesoryjnego, Nowe Prawo 1961, nr 2.
Kunicki A., Exceptio iuris w procesie posesoryjnym, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1974, t. 36, z. 3.
Kunicki A., Glosa do wyroku SN z 3.6.1966 r., III CR 108/66, OSP 1967, z. 10, poz. 234.
Kunicki A., Przedmiot i zakres sądowej ochrony posiadania, Państwo i Prawo 1962, z. 8–9.
Kunicki A., w: System Prawa Cywilnego, t. 2. Prawo własności i inne prawa rzeczowe, red. J. Ignatowicz, Wrocław 1977.
Kunicki A., Wyrokowanie w sprawach posesoryjnych, Nowe Prawo 1962, nr 12.
Kunicki A., Zmiana powództwa i kumulacja roszczeń w procesie posesoryjnym, Nowe Prawo 1963, nr 6.
Kunicki I., w: Broniewicz W., Marciniak A., Kunicki I., Postępowanie cywilne w zarysie, Warszawa 2016.
Laskowska-Hulisz A., Zakres orzekania sądu pierwszej instancji w procesie cywilnym, Warszawa 2018.
Manowska M., w: Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 2. Art. 478–1217, red. M. Manowska, wyd. 4, Warszawa 2021.
Muliński M., w: Kodeks postępowania cywilnego, t. IB. Komentarz. Art. 425–729, red. A. Góra-Błaszczykowska, wyd. 3, Warszawa 2020.
Ohanowicz A., Glosa do orzeczenia SN z 6.4.1963 r., III CR 117/62, Państwo i Prawo 1964, z. 7.
Osowy P., Powództwo posesoryjne w zakresie ochrony służebności – model ochrony procesowej. Zarys problematyki, Rejent 2005, nr 9.
Osowy P., Reguła przedmiotu orzekania, jako trwała instytucja prawa procesowego cywilnego (wybrane zagadnienia), w: Ars in vita. Ars in iure. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Januszowi Jankowskiemu, red. A. Barańska, S. Cieślak, Warszawa 2018.
Osowy P., Roszczenie posesoryjne na przykładzie powództwa o wstrzymanie budowy ‒ spójność uregulowań k.c. i k.p.c. (zagadnienia proceduralne), Rejent 2002, nr 4.
Osowy P., w: Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. T. Szanciło, Warszawa 2019.
Osowy P., Wyrok zasądzający, Warszawa 2020.
Osowy P., Pełczyński P., Sądowa ochrona posiadania ‒ zagadnienia spójności uregulowań kodeksu cywilnego i kodeksu postępowania cywilnego, Przegląd Sądowy 2001, nr 6.
Siedlecki W., Ochrona posesoryjna jednostki w postępowaniu sądowym, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego Prace Prawnicze 1983, nr 108.
Siedlecki W., Zasady orzekania oraz zasady zaskarżania orzeczeń w postępowaniu cywilnym w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego, Warszawa 1982.
Przybyłowski K., Roszczenie posesoryjne z art. 344 kodeksu cywilnego, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1968, t. 30, z. 3.
Romańska M., Zbycie rzeczy lub prawa objętych sporem (art. 192 pkt 3 k.p.c.) w orzecznictwie sądowym, w: Aurea Praxis. Aurea Theoria. Księga pamiątkowa ku czci profesora Tadeusza Erecińskiego, t. 1, red. J. Gudowski, K. Weitz, Warszawa 2011.
Rudnicki S., Ponownie o dochodzeniu ochrony spokojnego współposiadania w trybie procesu posesoryjnego, Nowe Prawo 1957, nr 10.
Ruta D., Merytoryczna obrona pozwanego w postępowaniu w sprawach o naruszenie posiadania, Palestra 2012, nr 5–6.
Stefaniuk K., Przeniesienie przez pozwanego uzyskanego samowolnie posiadania na inna osobę w toku procesu posesoryjnego ‒ skutki materialne i procesowe. Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z 29.06.2016, III CZP 25/16, Przegląd Sądowy 2018, nr 2.
Telenga P., O wpływie przeniesienia posiadania w trakcie procesu posesoryjnego na legitymację procesową pozwanego, Polski Proces Cywilny 2018, nr 3.
Wiśniewski T., Kilka refleksji na temat wzajemnych zależności między prawem cywilnym materialnym i procesowym, Polski Proces Cywilny 2020, nr 3.
Warciński M., Ochrona posiadania nieruchomości i służebności gruntowych, Prawo w Działaniu 2013, nr 15.
Warzocha E., Postępowanie administracyjne i sądowe w sprawach emerytalnych ‒ w świetle wyników badań aktowych, Warszawa 2009.
Wolak G., Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z 29.06.2016, III CZP 25/16. Dochodzenie przywrócenia naruszonego posiadania, w sytuacji gdy w toku procesu posesoryjnego doszło do przeniesienia posiadania, Rejent 2020, nr 7.
Akademia Sztuki Wojennej w Warszawie https://orcid.org/0000-0002-6862-3840
Licencja
Autor oświadcza, że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza jakichkolwiek praw osobistych lub majątkowych osób trzecich oraz, że jego prawa autorskie do utworu nie są ograniczone w zakresie objętym umową podpisywaną z Wydawcą.
Autor publikacji przenosi nieodpłatnie na Wydawcę autorskie prawa majątkowe do składanego do publikacji Utworu (artykułu) bez ograniczeń czasowych i terytorialnych na następujących polach eksploatacji:
a) wytwarzanie, utrwalanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
b) wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu, oraz rozpowszechnianie w postaci otwartego dostępu, zgodnie z treścią licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa 4.0 Międzynarodowa (zwanej również jako CC BY), dostępnej pod adresem: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
d) opublikowanie na stronie internetowej czasopisma, publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, oraz publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e) wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu lub innej sieci.
Przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworu następuje nieodpłatnie, z chwilą podpisania umowy.
