Antropologiczne konsekwencje teorii analogia entis w kontekście aktów rozumu i woli
Abstrakt
Artykuł podejmuje analizę zależności między prawdą Bożą a prawdą ludzką oraz między działaniem Bożym a działaniem ludzkim. Za podstawę takiej analizy obrano spostrzeżenia, że zasada orzekania o Bogu na podstawie analogii bytu odnajduje swoje źródło nie tyle w zależności między logiką ludzkiego dyskursu a metalogiką prawdy Bożej, ile między samą rzeczywistością Boską a rzeczywistością ludzką. Jeśli więc źródłowo
analogia entis dotyczy samej rzeczywistości, to zastosowanie może ona odnaleźć nie tylko w przestrzeni prawdy, lecz także w przestrzeni działania (miłości). Owa analiza jest pewnego rodzaju konfrontacją ze współczesnym, postmodernistycznym rozbiciem antropologicznym, które zgadza się na niezależność rozumu i woli. Jest również konfrontacją z szerzącym się przeświadczeniem, że chrześcijanin powinien przede wszystkim żyć według Ewangelii, natomiast kwestia poznania Boga jest już mniej konieczna (co dyskredytuje rozum i teologię). Owa konfrontacja ma na celu odpowiedź na pytanie, czy miłość ewangeliczna bez poznania Boga jest w ogóle możliwa.
Słowa kluczowe:
analogia entis, analogia bytu, rozum, wola, poznanie, działanie, metateologiaBibliografia
Besson É., La dimension juridique des sacrements, Roma 2004.
Gavrilyuk P.L., Coakley S., Duchowe zmysły: percepcja Boga w zachodnim chrześcijaństwie, tłum. A. Gomola, Kraków 2014.
Kołakowski L., Herezja, Kraków 2010.
Levering M., Pismo Święte i metafizyka. Tomasz z Akwinu i odnowa teologii trynitarnej, tłum. M. Romanek, Kraków 2016.
Lichacz P., Przanowski M., Olszewski M., Wstęp, w: Tomasz z Akwinu, O poznaniu Boga: wydanie łacińsko-polskie, Kraków 2005, s. 5–51.
Marion J.L., Idol i dystans, tłum. W. Starzyński, U. Idziak-Smoczyńska, Kraków 2016.
Obolevitch T., Linie rozwoju apofatyzmu w filozofii rosyjskiej XX wieku (Georgij Fłorowski, Siemion Frank i Lew Karsawin), „Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria” 2011, nr 1 (77), s. 81–93.
Pabjan T., Anatomia konfliktu. Między nowym ateizmem a teologią nauki, Kraków 2016.
Rahner K., Teologia i antropologia, w: tegoż, Pisma wybrane, t. 1, tłum. G. Bubel, Kraków 2005, s. 46–67.
Rahner K., Vorgrimler H., Mały słownik teologiczny, tłum. T. Mieszkowski, P. Pachciarek, Warszawa 1987.
Shanley B.J., Tradycja tomistyczna, tłum. R. Mordarski, Kraków 2017.
Sobór Laterański IV, Konstytucje, w: Dokumenty soborów powszechnych: tekst grecki, łaciński, polski, t. 2, red. A. Baron, H. Pietras, tłum. A. Baron, Kraków 2003, s. 221–315.
Sobór Trydencki, Dekret o usprawiedliwieniu, w: Dokumenty soborów powszechnych: tekst grecki, łaciński, polski, t. 4, red. A. Baron, H. Pietras, tłum. A. Baron, Kraków 2003, s. 289–310.
Sobór Watykański II, Konstytucja o liturgii świętej „Sacrosanctum concilium”, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 2002, s. 48–78.
Strumiłowski J.P., Piękno zbawi świat?, Kraków 2016.
Strumiłowski J.P., Prawda dogmatyczna w dynamice poznania mistycznego, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 25 (2017), nr 1, s. 35–48.
Strumiłowski J.P., Dogmat – informacja, teoria, kontemplacja czy hermeneutyka? Analiza wewnętrznej struktury i dynamiki dogmatu, „Kieleckie Studia Teologiczne” 16 (2017), s. 251–264.
Swieżawski S., Święty Tomasz na nowo odczytany, Poznań 2002.
Świeżyński A., O modelach strategii życia jako drogach do nieśmiertelności,„Studia Gdańskie” 18–19 (2005), s. 141–146.
Świeżyński A., Tajemnica i analogia we współczesnym mówieniu o Bogu, „Seminare. Poszukiwania Naukowe” 35 (2014), nr 1, s. 59–69.
Testa B., Sakramenty Kościoła, tłum. L. Balter, Poznań 1998.
Tomasz z Akwinu, Kwestie dyskutowane o mocy Boga, tłum. M. Olszewski, M. Paluch, Kęty–Warszawa 2008.
Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, tłum. S. Błech, Londyn 1962.
Vattimo G., Koniec nowoczesności, tłum. M. Surma-Gawłowska, Kraków 2006.
Weinandy T.G., Czy Bóg cierpi?, tłum. J. Majewski, Kraków 2003.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
