Ukrzyżowany i Zmartwychwstały jako Syn przyjęty przez Ojca. Personalistyczny przyczynek do trynitarnej koncepcji ekonomii zbawienia (2)
Abstrakt
Męka Jezusa na krzyżu ujawnia wszystkie poziomy mądrości ludzkiego ciała: potrzebę obecności innych, a przede wszystkim Boga, oraz zasadę dialogiczności. Jednocześnie Ukrzyżowany Zbawiciel przełamuje pokusę efektywności, gdyż moc krzyża nie polega na tym, że Chrystus zszedł z Niego, ale właśnie na tym, że na nim umarł. W taki sposób Chrystus dopełnił swoją wierność Ojcu i objawił Go jako swego Ojca, jako źródło swego życia. Oczywiście, wielu naocznych świadków domagało się od Jezusa innej formy uwierzytelnienia Jego posłannictwa i Synostwa Bożego.
Słowa kluczowe:
cierpienie, ludzkie ciało, ofiara Syna, Ojcostwo Boga, śmierć, zmartwychwstanieBibliografia
Benedykt XVI, Bóg objawia swoją miłość w Dzieciątku. 25 XII – Pasterka w Bazylice św. Piotra, „L’Osservatore Romano” [ed. pol.] 2006, nr 2(280), s. 20–21.
Jan Paweł II, List apostolski „Salvifici doloris” o chrześcijańskim sensie ludzkiego cierpienia, Rzym (11 II 1984).
Jan Paweł II, Przypatrzcie się, bracia, powołaniu waszemu. 10 VI – Tarnów. Msza św. i beatyfikacja Karoliny Kózkówny, „L’Osservatore Romano” [ed. pol.] 1987, nr 5 (90), s. 17–19.
Jan Paweł II, Encyklika Veritatis splendor (1993).
Jan Paweł II, Encyklika Fides et ratio (1998).
Jan Paweł II, Pamięć i tożsamość. Rozmowy na przełomie tysiącleci, Kraków 2005.
Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Teologia, chrystologia, antropologia (1981), tłum. J. Bielecki, w: Od wiary do teologii. Dokumenty Międzynarodowej Komisji Teologicznej 1969–1996, red. J. Królikowski, Kraków 2000, s. 133–150 [Trynitarny aspekt krzyża Jezusa Chrystusa, czyli zagadnienie „cierpienia Boga”, s. 146–149].
Augustyn św., Kazanie 171, cyt. za: Liturgia godzin. Codzienna modlitwa ludu Bożego, t. 2, Poznań 1984, s. 1455–1456.
Balthasar H.U. von, Teologia Misterium Paschalnego, tłum. E. Piotrowski, Kraków 2001.
Bartnik C.S., Dogmatyka katolicka, t. 1, Lublin 2000.
Chodkowski F.K., „Ty jesteś Chrystus, Syn Boga Żywego”. Zarys chrystologii Josepha Ratzingera, Poznań 2007.
Cyprian Aleksandryjski św., Z komentarza do Ewangelii św. Jana, V, 2, cyt. za: Liturgia godzin. Codzienna modlitwa ludu Bożego, t. 1, wyd. 2, Poznań 2006, s. 532–533.
Dagens C., Duch Święty, krzyż Chrystusa a historia ludzi tłum. L. Woroniecki, „Communio” 1988, nr 1, s. 61–75.
Dąbrowski E., Proces Chrystusa w świetle historyczno-krytycznym, Poznań–Warszawa–Lublin 1965.
Durrwell F.X., Ojciec. Bóg w swoim misterium, tłum. W. Misztal, Kielce 2000.
Dutkiewicz E., W obliczu ludzkiego cierpienia... (Posłowie. Ostatni wykład śp. ks. Eugeniusza Dutkiewicza SAC), w: Podręcznik koordynatora wolontariatu hospicyjnego, red. P. Krakowiak i in., Gdańsk 2008, s. 380–383.
Gesché A., Chrystus, tłum. A. Kuryś, Kraków 2005.
Gnilka J., Jezus z Nazaretu, tłum. J. Zychowicz, Kraków 2009.
Grzegorz Wielki św., Komentarz do Księgi Hioba, ks. 13, cyt. za: Liturgia godzin. Codzienna modlitwa ludu Bożego, t. 2, Poznań 1984, s. 206–207.
Guzowski K., Symbolika trynitarna Brunona Fortego, Lublin 2004.
Kasper W., Der Gott Jesu Christi, Mainz 1982.
Klemens I św., List do Koryntian, cyt. za: Liturgia godzin. Codzienna modlitwa ludu Bożego, t. 3, Poznań 1987, s. 69–70.
Kowalska M.F., Dzienniczek. Miłosierdzie Boże w duszy mojej, wyd. 8, Warszawa 1999.
Kunka S., Duch Święty gwarantem zmartwychwstania ciał. Sprawozdanie z prezentacji książki: „Teologiczna wizja cielesności człowieka w nauczaniu Karola Wojtyły – Jana Pawła II” (Lublin 2012), „Studia Pelplińskie” 2013, t. 46, s. 275–283.
Kunka S., Przyjście Chrystusa – ujawnieniem zła, niesprawiedliwości i kłamstwa, „Communio” 2013, nr 3 (183), s. 92–113.
Kunka S., Krzyż Chrystusa krzyżem Syna. Personalistyczny przyczynek do trynitarnej koncepcji ekonomii zbawienia (1), „Teologia w Polsce” 2014, nr 1, s. 69–77.
Kunka S., Zmartwychwstanie Syna owocem miłości Ojca, „Pielgrzym” 2014 nr 8 (636), s. 14–15.
Leon Wielki św., Mowa 59, w: tenże, Mowy, tłum. K. Tomczak, w: Pisma Ojców Kościoła, t. 24, Poznań–Warszawa–Lublin 1958, s. 270–277.
Maggoini B., Był naprawdę człowiekiem. Przyglądając się postaci Jezusa w Ewangelii, tłum. K. Czuba, Kielce 2003.
Pasja opowiadana przez Annę Katarzynę Emmerich, tłum. K. Stola, Radom 2004.
Piotrowski E., Traktat o Trójcy Świętej, w: Dogmatyka, t. 4, red. E. Adamiak i in., Warszawa 2007, s. 15–231.
Ratzinger J. – Benedykt XVI, Jezus z Nazaretu, cz. II: Od wjazdu do Jerozolimy do Zmartwychwstania, tłum. W. Szymona, Kielce 2011.
Rusecki M., Pan zmartwychwstał i żyje. Zarys teologii rezurekcyjnej, Warszawa 2006.
Rychlicki C., Związek między śmiercią Chrystusa i Jego zmartwychwstaniem: wyjaśnienie teologiczne, „Studia Płockie” 1974, t. 2, s. 42–50.
Siwek K., Chrystologiczny charakter formuły „ciało za życie świata” (J 6,51), „Warszawskie Studia Teologiczne” 2003, t. 26, s. 6–83.
Sławiński H., Bóg i człowiek wobec cierpienia, „Ateneum Kapłańskie” 2001, t. 137, z. 2–3 (555–556), s. 279–281: Bóg i Ojciec Jezusa wobec cierpień Syna. Starożytna homilia na Świętą i Wielką Sobotę, cyt. za: Liturgia godzin. Codzienne modlitwa ludu Bożego, t. 2, Poznań 1984, s. 386–388.
Wojtyła K., „Znak, któremu sprzeciwiać się będą”. Rekolekcje w Watykanie. Rzym–Watykan. Stolica Apostolska 5–12 III 1976, Poznań–Warszawa 1976.
Zawada M., Siedem pieczęci zła. Bezdroża człowieka pomiędzy grzechem pierworodnym a śmiercią Boga, Kraków 2001, s. 31–33: Nienawiść boskiej niewinności Chrystusa.
Zeilinger F., Wiara w zmartwychwstanie w Biblii, tłum. G. Rawski, Kraków 2011.
Jan Paweł II, List apostolski „Salvifici doloris” o chrześcijańskim sensie ludzkiego cierpienia, Rzym (11 II 1984).
Jan Paweł II, Przypatrzcie się, bracia, powołaniu waszemu. 10 VI – Tarnów. Msza św. i beatyfikacja Karoliny Kózkówny, „L’Osservatore Romano” [ed. pol.] 1987, nr 5 (90), s. 17–19.
Jan Paweł II, Encyklika Veritatis splendor (1993).
Jan Paweł II, Encyklika Fides et ratio (1998).
Jan Paweł II, Pamięć i tożsamość. Rozmowy na przełomie tysiącleci, Kraków 2005.
Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Teologia, chrystologia, antropologia (1981), tłum. J. Bielecki, w: Od wiary do teologii. Dokumenty Międzynarodowej Komisji Teologicznej 1969–1996, red. J. Królikowski, Kraków 2000, s. 133–150 [Trynitarny aspekt krzyża Jezusa Chrystusa, czyli zagadnienie „cierpienia Boga”, s. 146–149].
Augustyn św., Kazanie 171, cyt. za: Liturgia godzin. Codzienna modlitwa ludu Bożego, t. 2, Poznań 1984, s. 1455–1456.
Balthasar H.U. von, Teologia Misterium Paschalnego, tłum. E. Piotrowski, Kraków 2001.
Bartnik C.S., Dogmatyka katolicka, t. 1, Lublin 2000.
Chodkowski F.K., „Ty jesteś Chrystus, Syn Boga Żywego”. Zarys chrystologii Josepha Ratzingera, Poznań 2007.
Cyprian Aleksandryjski św., Z komentarza do Ewangelii św. Jana, V, 2, cyt. za: Liturgia godzin. Codzienna modlitwa ludu Bożego, t. 1, wyd. 2, Poznań 2006, s. 532–533.
Dagens C., Duch Święty, krzyż Chrystusa a historia ludzi tłum. L. Woroniecki, „Communio” 1988, nr 1, s. 61–75.
Dąbrowski E., Proces Chrystusa w świetle historyczno-krytycznym, Poznań–Warszawa–Lublin 1965.
Durrwell F.X., Ojciec. Bóg w swoim misterium, tłum. W. Misztal, Kielce 2000.
Dutkiewicz E., W obliczu ludzkiego cierpienia... (Posłowie. Ostatni wykład śp. ks. Eugeniusza Dutkiewicza SAC), w: Podręcznik koordynatora wolontariatu hospicyjnego, red. P. Krakowiak i in., Gdańsk 2008, s. 380–383.
Gesché A., Chrystus, tłum. A. Kuryś, Kraków 2005.
Gnilka J., Jezus z Nazaretu, tłum. J. Zychowicz, Kraków 2009.
Grzegorz Wielki św., Komentarz do Księgi Hioba, ks. 13, cyt. za: Liturgia godzin. Codzienna modlitwa ludu Bożego, t. 2, Poznań 1984, s. 206–207.
Guzowski K., Symbolika trynitarna Brunona Fortego, Lublin 2004.
Kasper W., Der Gott Jesu Christi, Mainz 1982.
Klemens I św., List do Koryntian, cyt. za: Liturgia godzin. Codzienna modlitwa ludu Bożego, t. 3, Poznań 1987, s. 69–70.
Kowalska M.F., Dzienniczek. Miłosierdzie Boże w duszy mojej, wyd. 8, Warszawa 1999.
Kunka S., Duch Święty gwarantem zmartwychwstania ciał. Sprawozdanie z prezentacji książki: „Teologiczna wizja cielesności człowieka w nauczaniu Karola Wojtyły – Jana Pawła II” (Lublin 2012), „Studia Pelplińskie” 2013, t. 46, s. 275–283.
Kunka S., Przyjście Chrystusa – ujawnieniem zła, niesprawiedliwości i kłamstwa, „Communio” 2013, nr 3 (183), s. 92–113.
Kunka S., Krzyż Chrystusa krzyżem Syna. Personalistyczny przyczynek do trynitarnej koncepcji ekonomii zbawienia (1), „Teologia w Polsce” 2014, nr 1, s. 69–77.
Kunka S., Zmartwychwstanie Syna owocem miłości Ojca, „Pielgrzym” 2014 nr 8 (636), s. 14–15.
Leon Wielki św., Mowa 59, w: tenże, Mowy, tłum. K. Tomczak, w: Pisma Ojców Kościoła, t. 24, Poznań–Warszawa–Lublin 1958, s. 270–277.
Maggoini B., Był naprawdę człowiekiem. Przyglądając się postaci Jezusa w Ewangelii, tłum. K. Czuba, Kielce 2003.
Pasja opowiadana przez Annę Katarzynę Emmerich, tłum. K. Stola, Radom 2004.
Piotrowski E., Traktat o Trójcy Świętej, w: Dogmatyka, t. 4, red. E. Adamiak i in., Warszawa 2007, s. 15–231.
Ratzinger J. – Benedykt XVI, Jezus z Nazaretu, cz. II: Od wjazdu do Jerozolimy do Zmartwychwstania, tłum. W. Szymona, Kielce 2011.
Rusecki M., Pan zmartwychwstał i żyje. Zarys teologii rezurekcyjnej, Warszawa 2006.
Rychlicki C., Związek między śmiercią Chrystusa i Jego zmartwychwstaniem: wyjaśnienie teologiczne, „Studia Płockie” 1974, t. 2, s. 42–50.
Siwek K., Chrystologiczny charakter formuły „ciało za życie świata” (J 6,51), „Warszawskie Studia Teologiczne” 2003, t. 26, s. 6–83.
Sławiński H., Bóg i człowiek wobec cierpienia, „Ateneum Kapłańskie” 2001, t. 137, z. 2–3 (555–556), s. 279–281: Bóg i Ojciec Jezusa wobec cierpień Syna. Starożytna homilia na Świętą i Wielką Sobotę, cyt. za: Liturgia godzin. Codzienne modlitwa ludu Bożego, t. 2, Poznań 1984, s. 386–388.
Wojtyła K., „Znak, któremu sprzeciwiać się będą”. Rekolekcje w Watykanie. Rzym–Watykan. Stolica Apostolska 5–12 III 1976, Poznań–Warszawa 1976.
Zawada M., Siedem pieczęci zła. Bezdroża człowieka pomiędzy grzechem pierworodnym a śmiercią Boga, Kraków 2001, s. 31–33: Nienawiść boskiej niewinności Chrystusa.
Zeilinger F., Wiara w zmartwychwstanie w Biblii, tłum. G. Rawski, Kraków 2011.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
