Nieznane wspomnienie o biskupie Adamie Prosperze Burzyńskim
Ewa M. Ziółek
Katedra Historii XIX w. KUL , PolskaAbstrakt
The published source is Rev. Jan Chryzostom Dąbrowski’s memoirs about the Bishop of Sandomierz Adam Prosper Burzyński (1755-1830). It is a hitherto unknown and newly discovered manuscript in the collection of the Library of the Catholic University of Lublin (KUL). It presents an interesting person, a missionary in Egypt in his youth and from 1820 onwards the bishop and organizer of the Diocese of Sandomierz. It includes both Burzynski’s memoirs about missions in the Middle East, which were told to his seminarians by him, as well as a description of the life of the seminarians in the 1820s. The author, Rev. Dabrowski, was also an interesting person. His clerical career was interrupted by the January Uprising, as he was exiled to stay in Siberia for supporting it; and after his return to the country in 1870, the tsarist authorities did not allow him to perform any function in the diocese.
Słowa kluczowe:
the Diocese of Sandomierz, Bishop Adam Prosper Burzyński, , the Church in the Kingdom of Poland, diecezja sandomierska, bp Adam Prosper Burzyński, Kościół w dobie Królestwa PolskiegoBibliografia
Barańska Anna, Kościół i przemiany religijności w historii Polski XIX wieku, w: Historie Polski w XIX wieku, red. Andrzej Nowak, t. 4: Narody, wyznania, emigracje, porównania, Warszawa 2015, s. 7-62.
Barańska Anna, Między Warszawą, Petersburgiem i Rzymem. Kościół a państwo w dobie Królestwa Polskiego (1815-1830), Lublin 2008.
Brudzisz Marian, Księża Życia Wspólnego, w: Encyklopedia Katolicka, t. 10, Lublin 2004, kol. 118-123.
Brzozecki Sławomir, Radoszewski, Boxa-Radoszewski Wojciech Józef, w: Encyklopedia Katolicka, t. 16, Lublin 2012, kol. 1105-1106.
[Buliński Melchior], Monografi a miasta Sandomierza przez..., wyd. ks. Wawrzyniec Kukliński, Warszawa 1879.
Encyklopedia Kościelna, wyd. M. Nowodworski, t. 2, 24, Warszawa 1879-1900.
Encyklopedia powszechna, t. 4, wyd. S. Orgelbrand Warszawa 1860.
Gerber Rafał, Studenci Uniwersytetu Warszawskiego 1808-1831. Słownik biografi czny, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1977.
Manteuffl owa Maria, Chiarini Alojzy Ludwik, w: Polski Słownik Biografi czny, t. 3, Kraków 1937, s. 290.
Zob. też: Buliński, Monografi a miasta Sandomierza przez..., s. 271, 275-276; Wiśniewski, Katalog prałatów..., s. 53-54.
Bp Wojciech Józef Boxa-Radoszewski (1721-1796), sufragan okręgowy sandomierski od 1787, a od 1789 dziekan kapituły opatowskiej, wspierał insurekcję kościuszkowską, zob.: S. Brzozecki, Radoszewski, Boxa-Radoszewski Wojciech Józef, w: EK, t. 16, Lublin 2012, kol. 1105-1106.
Mrozowska Kamila, Żywczyński Mieczysław, Hołowczyc Szczepan, w: Polski Słownik Biografi czny, t. 9, Wrocław-Warszawa-Kraków 1960-1961, s. 595-596.
Piotrowski Walerian, Skolimowski Rafał, w: Polski Słownik Biografi czny, t. 38, Warszawa- Kraków 1998, s. 236.
Pleszczyński Adolf, ks., Dzieje Akademii Duchownej Rzymsko-Katolickiej Warszawskiej, Warszawa 1907.
Rogacki Tomasz, Ekspedycja egipska 1798-1801, Zabrze 2008.
Saletra Wojciech, Zacharewicz Zbigniew, Różycki Samuel Józef, w: Polski Słownik Biografi czny, t. 32, Warszawa-Wrocław-Kraków 1989-1991, s. 538-542.
Słownik geografi czny Królestwa Polskiego i innych ziem słowiańskich, t. 8, Warszawa.
Stępień Urszula, Działalność kolekcjonerska ks. Jana Wiśniewskiego, na tle zainteresowań przeszłością środowiska kościelnego w Sandomierzu przełomu XIX/XX wieku, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 104 (2015) s. 269-295.
Wawrykowa Maria, Uniwersytet Warszawski w latach 1816-1831, w: Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego 1807-1915, red. Stefan Kieniewicz, t. 1, Warszawa 1981, s. 60-200.
Wiśniewski Jan, Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pamiątek w pińczowskiem, skalbmierskiem i wiślickiem, Mariówka 1927.
Wiśniewski Jan, Katalog prałatów i kanoników sandomierskich od 1186-1926 r. tudzież sesje kapituły sandomierskiej od 1581 do 1866 r., Radom 1926.
Włoczyk Piotr, Adam Prosper Burzyński OFM – misjonarz w Egipcie na przełomie XVIII i XIX w., „Nasza Przeszłość”, 84 (1995) s. 157-186.
Włoczyk Piotr, Szkoły i szpitale w diecezji sandomierskiej w okresie rządów biskupa Adama Prospera Burzyńskiego (1820-1830), „Nasza Przeszłość”, 85 (1996) s. 207-266.
Włoczyk Piotr, Biskupa Adama Prospera Burzyńskiego działalność duszpasterska i stosunek do innowierców, „Nasza Przeszłość”, 93 (2000) s. 267-288.
Włoczyk Piotr, Adam Prosper Burzyński (1755-1830) Zakonnik – misjonarz – biskup, „Studia Sandomierskie”, 20 (2013) nr 1, s. 5-127.
Wróbel Tomasz, Górski Wojciech Jan, w: Encyklopedia katolicka, t. 5, Lublin 1989 kol. 1391.
Wyczawski Hieronim Eugeniusz, Szweykowski Wojciech Anzelm, w: Słownik polskich teologów katolickich, t. 4, red. H.E. Wyczawski, Warszawa 1983, s. 287-289.
Zahorski Andrzej, Napoleon, Warszawa 1982.
Zieliński Zygmunt, Pius VII, w: Encyklopedia Katolicka, t. 15, Lublin 2011, kol. 751-752.
Żmuda Ryszard, Jasiński Mateusz Maurycy, w: Słownik polskich teologów katolickich, t. 2, Warszawa 1982, s. 189-190.
Żmuda Ryszard, Szymański Paweł, w: Słownik polskich teologów katolickich, t. 4, red. H.E. Wyczawski, Warszawa 1983, s. 292-293.
Żywczyński Mieczysław, Gutkowski Jan Marceli, w: Polski Słownik Biografi czny, t. 9, Wrocław-Warszawa-Kraków 1960-1961, s. 180-181.
