Biskup Grzegorz Chomyszyn – zwolennik normalizacji stosunków ukraińsko-polskich w okresie międzywojennym
Mieczysław Ryba
Instytut Historii, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-6532-5987
Abstrakt
Artykuł dotyczy poglądów i działalności ukraińskiego biskupa greckokatolickiego Grzegorza Chomyszyna na przełomie lat 20. i 30. XX wieku. Grzegorz Chomyszyn należał do największych zwolenników polsko-ukraińskiego pojednania w Kościele greckokatolickim. Był on zdecydowanym krytykiem „pogańskiego” nacjonalizmu ukraińskiego. Życie społeczno-polityczne Ukraińców starał się oprzeć na etyce chrześcijańskiej. Na takim też gruncie szukał pojednania między narodem polskim i ukraińskim. Jego postawa czyniła go najpoważniejszym mężem stanu, z którym władze polskie znajdowały płaszczyznę porozumienia.
Słowa kluczowe:
Grzegorz Chomyszyn, Andrzej Szeptycki, Kościół greckokatolicki, nacjonalizm ukraiński, okres międzywojennyBibliografia
Głąbiński S., Sprawa ruska na Ziemi Czerwieńskiej, Warszawa 1937.
Grabski S., Szkoła na ziemiach wschodnich (w obronie ustawy z 31 VII 1924 r.), Warszawa 1927.
Grabski S., Ziemia Czerwieńska odwieczna, nierozerwalna część Polski, Lwów 1939.
Hołówko T., Kwestia narodowościowa w Polsce, Warszawa 1922.
Jagmin T., Polacy grekokatolicy na Ziemi Czerwieńskiej, Lwów 1939.
Jehreszij O., Jepyskop Hryhorij Chomyszyn: portret relihijno-cerkownoho i i hromadśko-politycznoho dijacza, Iwano-Frankiwśk 2006.
Krawchuk A., Metropolita Szeptycki wobec politycznego zaangażowania kleru grekokatolickiego w Galicji 1900-1914, w: Metropolita Szeptycki. Studia i materiały, red. A. Zięba, Kraków 1994, s. 120-129.
Kulińska L., Działalność terrorystyczna i sabotażowa nacjonalistycznych organizacji ukraińskich w Polsce w latach 1922-1939, Kraków 2009.
Nabywaniec S., Biskup Jozafat Kocyłowski (1876-1947), „Studia Rzeszowskie”, 5 (1998) s. 179-185.
Ryba M., Naród a polityka. Myśl społeczno-polityczna twórców ruchu narodowego w okresie międzywojennym, Lublin 1999.
Rzemieniuk F., Walki polityczne greckokatolickiego duchowieństwa o niepodległość Ukrainy w okresie II Rzeczpospolitej (1918-1939), Siedlce 2003.
Skakun R., «Pacyfikacija»: polśki represiji 1930 roku w Hałyczyni, Lwiw 2012.
Stoczewska B., Polska myśl konserwatywna okresu międzywojennego wobec kwestii ukraińskiej, „Politeja”, (2010) nr 2 (14), s. 301-332.
Strutyński M., Myśl społeczno-polityczna Kościoła greckokatolickiego w II RP (1918-1939), Kraków 2019.
Instytut Historii, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
dr hab. historii; profesor w Instytucie Historii, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
https://orcid.org/0000-0002-6532-5987