Archiwum Salezjańskie Inspektorii Warszawskiej – dzieje zasobu
Jan Pietrzykowski SDB
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego , Polskahttps://orcid.org/0000-0001-5414-3902
Abstrakt
Archiwum Salezjańskie Inspektorii Warszawskiej zawsze znajdowało się w siedzibie zarządu inspektorii (Oświęcim 1919-1922; Warszawa-Powiśle 1923-1944; Łódź, ul. Wodna 1945-1978, ul. Kopcińskiego 1978-1986; Warszawa-Praga 1986-) i początkowo opiekę nad nim sprawował ksiądz sekretarz inspektorialny. Praktycznie jako archiwum bieżące było ono związane z sekretariatem i przeznaczone zasadniczo do użytku wewnętrznego. O archiwum historycznym można mówić dopiero w latach 60. ubiegłego wieku, kiedy do tego zadania w 1967 roku został oddelegowany ks. Czesław Madej. Podczas pacyfikacji przez Niemców dzielnicy Powiśle w Warszawie we wrześniu 1944 roku archiwum zostało spalone. Z ocalałych resztek i materiałów archiwalnych znajdujących się w placówkach salezjańskich odtworzono w części zasób archiwalny. Za właściwego organizatora archiwum uważa się ks. Andrzeja Świdę, który w latach 1972-1995 gromadził, porządkował i systematyzował poszczególne archiwalia. Zebrane akta i dokumenty umieścił w zespołach i podzespołach, uszeregowanych na wzór Salezjańskiego Archiwum Centralnego w Rzymie. W trzech sąsiadujących ze sobą pomieszczeniach (zbiory muzyczne, pracownia, magazyn główny) znajduje się też podręczna biblioteka zawierająca podstawowe czasopisma, słowniki, schematyzmy, książki o tematyce salezjańskiej, publikacje salezjanów drukowane i w maszynopisach oraz maszynopisy prac doktorskich i magisterskich.
Słowa kluczowe:
Towarzystwo Salezjańskie, archiwum, biblioteka, WarszawaBibliografia
Źródła
Archivio Salesiano Centrale – Rzym
E 961 Austria, dekret erekcji z 14 X 1905.
Archiwum Salezjańskie Inspektorii Warszawskiej
Dekret erekcyjny Archiwum Inspektorialnego, Warszawa 24 V 1986, L.dz. 205/86.
Nominacja ks. Jana Pietrzykowskiego dyrektorem Archiwum Salezjańskiego Inspektorii Warszawskiej, Warszawa 12 IX 2013, L.dz. 252/2013.
Okólniki ks. insp. W. Szulczyńskiego 1978-1984.
Regulamin Archiwum Salezjańskiego Inspektorii Warszawskiej.
T. personalna ks. W. Balawajdra. Kronika Insp. X Balawajdra 20 XII 1944 – 12 V 1945.
T. Podział inspektorii polskich. Okólnik ks. T. Kopy i ks. S. Pływaczyka, Turyn, 30 X 1933.
T. Podział inspektorii polskich 1979-1980. Dekret erekcji inspektorii salezjańskiej pod wezwaniem św. Wojciecha z siedzibą w Pile, 16 XII 1979, L.dz. 10/80 wydany przez księdza generała E. Vigano.
T. Straty wojenne. Kwestionariusze 1945.
Archiwum Akt Nowych w Warszawie
sygn. 911, Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Zakony Męskie, t. 5, k. 468-469.
„Atti dei Capitolo Superiore della Societá Salesiana”, 23 (1943) nr 120, s. 273-312.
„Atti del Consiglio Generale della Societá Salesiana di san Giovanni Bosco”, 66 (1985) nr 314, s. 50-58.
Kodeks prawa kanonicznego, Poznań 1984.
Polska i Polacy w wypowiedziach papieży X-XX w., t. 1-10, opracował i zebrał K. Lis, Ląd n. Wartą 1983 [mps ASIW].
Regulaminy ogólne, Łódź 1972.
Regulaminy ogólne, Rzym 1986.
Regulaminy Towarzystwa Salezjańskiego, Warszawa 1925.
Opracowania
Czajka Anna, Nowe budynki archiwalne: koncepcje, chronologie, inspiracje, w: Ochrona zasobu archiwów kościelnych, red. A. Laszuk, Warszawa 2012, s. 18-28.
Elementi giuridici e prassi amministrativa nel governo dell’ ispettoria, Roma 1987.
Krawiec Jan, Powstanie Towarzystwa Św. Franciszka Salezego oraz jego organizacja i działalność na ziemiach polskich, Kraków 2004.
Ks. dr Antoni Hlond, salezjanin-kompozytor. Dokumenty – korespondencja, t. 1-25, zebrał ks. P. Golla, Ląd 1969-1976 [mps ASIW].
Pietrzykowski Jan, Ksiądz Antoni Kołodziejczak (1909-1977) – salezjanin, wykładowca, dyrektor szkoły w Łodzi, przełożony domów formacyjnych, wikariusz inspektora, „Polonia Maior Orientalis” 3 (2016) s. 167-180.
Pietrzykowski Jan, Le risorse dell’ Archivio Salesiano della Ispettoria di Varsavia, Madryt 2001, s. 1-4 [mps w zbiorach autora].
Pietrzykowski Jan, Towarzystwo Salezjańskie w Polsce w warunkach okupacji 1939-1945, Warszawa 2015.
Prejs Roland, Struktura zasobu archiwów zakonów męskich, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 70 (1998) s. 45-59. (Crossref)
Śrutwa Jan, „List okólny Papieskiej Komisji ds. Dziedzictwa Kulturowego Kościoła”, z dnia 7 lutego 1997 roku na temat pastoralnej funkcji archiwów kościelnych (streszczenie), „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 70 (1998) s. 231-236. (Crossref)
Świda Andrzej, Droga do samodzielności polskiej prowincji salezjańskiej, Warszawa 1990.
Świda Andrzej, Okruchy własnych wspomnień, Łódź 1985 [mps ASIW].
Trela Krystyna, Struktura zasobu archiwów żeńskich zgromadzeń apostolskich, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 70 (1998) s. 61-71. (Crossref)
Wąsowicz Jarosław, Działalność naukowa i edukacyjna archiwum kościelnego na przykładzie Archiwum Salezjańskiego Inspektorii Pilskiej, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 102 (2014) s. 327-340. (Crossref)
Wilczyński Leszek, Warunki lokalowe przechowywania kościelnych materiałów archiwalnych, w: Ochrona zasobu archiwów kościelnych, red. A. Laszuk, Warszawa 2012, s. 29-38.
Wyczawski Hieronim Eugeniusz, Przygotowanie do studiów w archiwach kościelnych, Kalwaria Zebrzydowska 1989.
Zaleski Wincenty, Mała encyklopedia hagiograficzna, z. 1-18, Jaciążek 1982 [mps ASIW].
Zimniak Stanisław, Salesiani nella Mitteleuropa. Preistoria e storia della provincia Austro-Ungarica della Societá di S. Francesco di Sales (1868-ca-1919), Roma 1997.
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego https://orcid.org/0000-0001-5414-3902
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
