The Durand Computus in Book VIII Rationale divinorum officiorum
Natalia Turkiewicz
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-7690-6568
Abstrakt
Zasadniczym zadaniem opracowania jest przedstawienie narzędzi komputystycznych, którymi posługiwał się Durandus. Czas jego aktywności naukowej przypada na wczesny okres rozwoju komputystyki, kiedy poszczególni komputyści opierali swoje prace na różnych elementach komputu, odwołując się do Dionizego Małego, Izydora z Sewilli, Bedy Czcigodnego czy Aleksandra z Villa Dei. Celem niniejszego opracowania jest również analiza i diagnoza algorytmu rachuby Durandusa oraz jego oryginalności w materii komputystycznej. Opracowanie Durandusa nawiązuje do ujęć wcześniejszych komputystów, a jego oryginalność polega na doborze treści. Niektóre zagadnienia chronologiczne prezentuje obszernie (jak cykl 19-letni czy miesiące). Inne natomiast tylko sygnalizuje (jak zagadnienie konkurent czy claves terminorum, które wymagały rozwinięcia w treści artykułu). Zwięzła koncepcja komputu kościelnego zawarta w Rationale divinorum officiorum nawiązuje w treści do ustaleń komputystów rzymskiej rachuby Wielkanocy. Jego traktat, mimo że określający zasady postępowania w kwestiach liturgicznych, ugruntowuje i upowszechnia przejęty od poprzedników rzymski system rachuby paschalnej, a także definiuje komput kościelny jako istotny element funkcjonowania prawa kanonicznego.
Słowa kluczowe:
Durandus, chronologia średniowieczna, komput, rachuba paschalna, czas liturgicznyBibliografia
Sources
Aleksander of Villedieu, Massa compoti Alexandri de Villa Dei, in: Opera hactenus inedita
Rogeri Baconi, fasc. 6, ed. R. Steele, Oxonii 1926, pp. 268–289.
Bedae Opera de Temporibus, ed. Ch. W. Jones, Cambridge, Massachusetts 1943.
Codex Iuris Canonici auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus (25.01.1983), Acta
Apostolicae Sedis, 75 (1983), pars I, vol. XI, Cann. 200–203, p. 32; Polish text in: Kodeks prawa kanonicznego, Poznań 1984.
Compotus Magistri Jacobi. Een schoolboek voor tijdrekenkunde uit 1436, ed. M. Gumbert-
Hepp, Utrecht 1987. (Crossref)
Compotus venerabilis patris domini et sancti Roberti Durandus Grossecapitis Lilcolniensis
episcopi, in: Opera hactenus inedita Rogeri Baconi, vol. 6, ed. R. Steele, Oxonii 1926.
Durand Guillaume, Guillelmi Duranti Rationale Divinorum Officiorum VII-VIII, eds. A.
Davril, T. M. Thibodeau, B. G. Guyot, Turnhout 2000.
Jones Charles W., The Victorian and Dionysiac Paschal Tables in the West, Speculum, 9 (Crossref)
(1934) pp. 408–421.
Studies
Borst Arno, Computus – Zeit und Zahl in der Geschichte Europas, Berlin 2004.
Grotefend Hermann, Taschenbuch der Zeitrechnung des deutschen Mittelalters und der
Neuzeit, Hannover 1960.
Krusch Bruno, Studien zur christlich-mittelalterliche Chronologie, Berlin 1938.
Kürbis Brygida, O pojęciu czasu i chronologii historycznej w średniowieczu, in: Problemy nauk
pomocniczych historii, ed. J. Szymański, Katowice 1976, pp. 59–90.
Liturgiques, ed. R. P. Dom Prosper Guéranger, Institutions Liturgiques, Paris 1878.
Mosshammer Alden A., The Easter Computus and the Origins of the Christian Era, Oxford
Naumowicz Józef, Geneza chrześcijańskiej rachuby lat, Kraków 2000, pp. 247–256.
Naumowicz Józef, Trzy spory o datę Wielkanocy, Vox Patrum, 26 (2006) vol. 49, pp. 453–469. (Crossref)
Syty Jan, Oznaczanie czasu w średniowiecznych źródłach narracyjnych, Roczniki
Humanistyczne, 33 (1985) issue 2, pp. 5–47.
Thibodeau Timothy, L’établissement de L’apparatus „In margine”, et l’Apparatus Fontium,
in: Guillelmi Duranti Rationale divinorum officiorum I-IV, New York 2007.
Thibodeau Timothy M., The Rationale Divinorum Officiorum of William Durand of Mende. A
New Translation of the Prologue and Book One, Introduction, New York 2007.
Wąsowicz Henryk, Chronologia średniowieczna, Lublin 2013.
Wijk Walter Emile van, Le nombre d’or. Etude de chronologie technique suive du texte de la
Massa compoti d’Alexandre de Villedieu avec traduction et commentaire, La Haye
Wijk Walter Emile van, Onze kalender, Amsterdam 1955.
Wronikowski Bartosz, Alegoryczna interpretacja świątyni w pierwszej księdze „Rationale
divinorum officiorum” Wilhelma Duranda, in: Przestrzeń liturgiczna, eds. A. Sielepin,
J. Superson, Kraków 2019, pp. 125–164.
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0002-7690-6568
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
