„I z modlitwą trzeba się było skrzętnie kryć…” – wspomnienia ks. Józefa Szuberta (1906-1973) z obozów koncentracyjnych. Edycja tekstu źródłowego
Abstrakt
Artykuł jest pierwszą edycją tekstu źródłowego Wspomnienia z obozów – relacji spisanej przez ks. dr. Józefa Szuberta (1906-1973). Wspomnienia zostały odnalezione w zbiorach Archiwum Archidiecezjalnego w Katowicach. Ksiądz Józef Szubert był kapłanem diecezji śląskiej (katowickiej), który w 1940 roku został aresztowany przez nazistów. Na początku przebywał w obozie koncentracyjnym w Dachau, następnie został przeniesiony do obozu koncentracyjnego Mauthausen-Gusen. Był więźniem przez sześć miesięcy. Opuścił obóz w listopadzie 1940 roku i powrócił do diecezji, gdzie kontynuował swoją pracę duszpasterską. Tekst jest kolejnym źródłem do badań historycznych nad prześladowaniami polskich duchownych w czasie II wojny światowej.
Słowa kluczowe:
ks. Józef Szubert, wspomnienia z obozów koncentracyjnych, Dachau, Mauthausen, diecezja katowicka, Archiwum Archidiecezjalne w KatowicachBibliografia
Źródła
Archiwum Archidiecezjalne w Katowicach (AAKat)
sygn. 48/830, Curriculum vitae Józefa Schuberta, [b.p.].
sygn. 48/830, Wspomnienia z obozów, [b.p.].
Opracowania
Błogosławiony Emil Szramek. Męczennik, wprowadzenie i oprac. J. Myszor, Katowice 2013.
Dobosiewicz Stanisław, Mauthausen Gusen, Warszawa 1977.
Domagała Jan, Ci, którzy przeszli przez Dachau, Warszawa 1957.
Duszą Śląska jest Ślązak. Materiały konferencji zorganizowanej w 50. rocznicę śmierci ks. Emila Szramka, red. S. Gajda, A. Kwiatek, Opole 1993.
Dziwoki Julia, Schubert Józef, w: Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989, t. 1, red. J. Myszor, Warszawa 2002, s. 254-257.
Grzesiuk Stanisław, Klawo, jedziem!, Warszawa 2019.
Ihnatowicz Ireneusz, Projekt instrukcji wydawniczej do źródeł historycznych XIX i na początku XX wieku, „Studia Źródłoznawcze”, 7 (1962) s. 99-124.
Ihnatowicz Ireneusz, Biernat Andrzej, Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku, Warszawa 2003.
Jacewicz Wiktor, Woś Jan, Martyrologium polskiego duchowieństwa rzymskokatolickiego pod okupacją hitlerowską w latach 1939-1945, z. 3, Wykaz duchownych zmarłych, zamordowanych lub represjonowanych przez okupanta w archidiecezjach: gnieźnieńskiej, krakowskiej i lwowskiej oraz w diecezjach: katowickiej, kieleckiej, lubelskiej i w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu, Warszawa 1977.
Kogon Eugen, Państwo SS. Organizacja i funkcjonowanie niemieckiego obozu koncentracyjnego, Zakrzewo 2017.
Musioł Teodor, Dachau 1933-1945, Opole 1971.
Myszor Jerzy, Historia diecezji katowickiej, Katowice 1999.
Nitecki Piotr, Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965-1999. Słownik biograficzny, Warszawa 2000.
Nowe oblicza bł. Emila Szramka, red. K. Heska-Kwaśniewicz, J. Myszor, Katowice 2003.
Olszar Henryk, Straty śląskiego duchowieństwa wojskowego i cywilnego (1939-1945).
Przyczynek do strat inteligencji śląskiej, w: Wojskowa służba śląskich duchownych w latach 1918-1980, red. Z. Kapała, J. Myszor, Katowice 1999, s. 138-148.
Siemens Daniel, Szturmowcy. Nowa historia nazistowskich oddziałów SA, Warszawa 2019.
Słownik duchowieństwa (archi)diecezji katowickiej 1922-2008, red. J. Myszor, Katowice 2009.
Weiler Eugen, Die Geistlichen in Dachau, Mögling 1971.
Wycisło Janusz, Błogosławiony ks. Emil Szramek. Życie, duchowość, kult, Katowice 2002.
Uniwersytet Śląski w Katowicach https://orcid.org/0000-0002-8521-5339
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
